Biokimyo va molekulyar biologiya

2
 ‒ O ‒ galaktoza 
| 
NH – C – yog‗ kislotasi qoldig‗i 
|| 
 O
Shu tipdagi glikolipidlar nerv hujayralari (miyelin qobig‗i)ning tarkibida 
bo‗ladi. Serobrozidlarni geksozaning C-3 karboni orqali sulfatlar bilan 
eterifikatsiyalanganda serebrozid sulfatlar hosil bo‗ladi. Serobrozidlar va ularning 
sulfat efirlari-serebrozid sulfatlar miyaning oq modda qismida uchraydi. 
Gangliozidlar. 
Moddalar gidrolizlanganda
 
yog‗ kislotasi, sfingozin, D-
glyukoza, 
D-galaktoza, 
shuningdek, 
aminoshakarlarning 
hosilalari: 
N-
atsetilglyukozamin 
va 
N-atsetilneyramin 
kislotalarini 
hosil 
qiladi. 
Gangliozidlarning eng oddiy vakili gametozid bo‗lib, eritrotsitlarning stromasidan 
ajratib olingan. Uning tarkibi sfingozin, N-atsetilneyramin kislotasi, galaktoza, 
glyukozalardan tashkil topgan.
 
Sfingomiyelin

---

182 
Gangliozidlar miyaning kulrang qismi (6 %gacha), nerv va glial 
hujayralarning plazmatik membranalari tarkibida uchraydi. Gangliozidlar 
hujayraga ko‗rsatilgan signallarni qabul qilish jarayonida ishtirok etadi. Ular 
hujayralararo o‗zaro ta‘sirlanishini nazorati va boshqarilishida, peptid gormonlari, 
serotonin, ba‘zi viruslar va bakterial toksinlarning retsessiyasi (―tanish‖)da ishtirok 
etadi. Gangliozidlarning strukturasi va tarkibi glukoziltransferazalar tomonidan 
nazorat qilinadi, shu sababli gangliozidlar yuqori darajadagi to‗qimaviy 
maxsuslikka ega va hujayraning yuza qismida antigen rolini bajaradi. 
Yuqorida keltirigan lipidlar (neytral yog‗lar, mumlar, fosfatidilglitseridlar va 
sfingolipidlar) 
sovunlanuvchi lipidlar
deb yuritiladi, chunki ishqorlar bilan 
gidrolizlaganda