«axborot-kommunikatsiya texnologiyalar va tizimlar»

Fayl va papkalami qidirish
Fayl va papkalami qidirish uchun
1. Start menyusida Qidiruv tugmasini bosing.
2. “Barcha fayl va papkalar” funksiyasini tanlang.
3. Qidirilishi kerak boigan fayl yoki papkaning nomini kiriting.
4. Qaysi joyda yani qaysi papkalarda qidiruv o ‘tkazilishi 
kerakligini ko‘rsating.
103

---

5.24-rasm. Qidiruv (Search) funksiyasi
Natijalar o ‘ng tomondagi oynada paydo boMadi. Siz shuningdek 
Qidiruv funksiyasini Ctrl + E tugmalarini birgalikda bosgan holda 
ishlatishingiz mumkin.
Fayl yoki papkani o‘chirish
Fayl yoki papkani o ‘chirish uchun,
1. Fayl yoki papkani tanlang.
2. 0 ‘chirish (Delete) tugmasini bosing.
Windows sistemasi fayl yoki papkani o ‘chirishdan oldin yana 
bir bor tasdiqni so'raydi. Faylni o'chirmoqchi bo‘lsangiz Ha, aks 
holda esa Y o‘q tugmasini bosing. 5.25-rasmda ko ‘rsatilganidek.
Bundan tashqari, siz fayl ustida o ‘ng tugmani bosib 0 ‘chirish 
funksiyasini tanlashingiz ham mumkin.
0 ‘chirilgan fayllar Savatcha (Karzinka) da qoladi. Agar siz 
boshqa faylni o ‘chirib yuborsangiz Savatchadan uni yana tiklab 
olishingiz mumkin. Agar faylni butunlay o‘chirmoqchi b o ‘lsangiz,
S3J!B««b j 
ф ctKparsrt» ’ ! 
Огяа-а
•J
5.25-rasm. Fayl yoki Papkani o ‘chirish

---

Savatchani belgilab o‘ng tugmani bosganda paydo bo‘lgan “Savat- 
chani bo‘shatish” funksiyasini tanlasangiz bas.
“Savatchani bo‘shatish” funksiyasini tanlaganingizda quyidagi 
hosil bo‘ladi (5.26-rasmga qarang).
Korzinani boshqarish
0 ‘chirilgan fayllar savatchaga tushadi. Bu sizning kom- 
pyuteringizda o‘chirilgan narsalar to‘planadigan papkadir. Fayl 
o‘chirilganda u butunlay yo‘q bo‘lib ketmaydi. Sistemadan yuvilib 
ketish o‘miga 
savatchaga
tushadi. Agar o‘chirilgan faylni ortga 
qaytarishni istasangiz, 
savatchadan
to‘g‘ri faylning asl joyiga 
qaytarish mumkin19.
5.26-rasm. Savatchani bo‘shatishni tasdiqlash oynasi
Savatcha ko‘pi bilan hard diskning 10 foiz joyini oladi xolos. 
Vaqti vaqti bilan siz uni olayotgan joyini ichidagi fayllami o‘chirgan 
holda kamaytirib turishingiz mumkin. Agar fayl hattoki savatchadan 
ham o‘chirib tashlansa, u butunlay sistemadan yuvilib ketgan 
hisoblanadi. Savatchadagi barcha fayllar birdaniga quyidagi y o i 
bilan o‘chirib tashlanishi mmumkin:
1. Ishchi oynasida joylashgan savatchaga o‘ng tugma bosiladi.
2. Chiqqan menyudan Savatchani boshatish funsiyasi tanlanadi.
3. Tasdiqlash oynasi paydo boMadi. Ha savatchadagi barcha 
fayllar o ‘chiriladi, yo‘q harakat bckor qilinadi.
14 J.B.Dixsit. “Fundamentals of computer programming and IT” 2011. 53