5-6 Haziran 2010 Zeytinburnu İstanbul 2011 BİTKİlerle tedavi sempozyumu düzenleme Kurulu

Vaka 3. Meme kanseri
• 
35 yaşında kadın hasta 
• 
Meme kanseri tanısıyla ameliyat olmuş
• 
Hormon reseptörleri pozitif
• 
Başka organa yayılım yok
• 
Operasyon sonrası kemoterapi ve radyoterapi aldı
• 
Dişilik hormonu östrojenin etkisini engelleyen Tamoksifen isimli ilacı kullanı-
yor 
• 
Hastaya verilen bitkisel destekler: Beta glucan, Koenzim Q10, B vitamin komp-
leks
• 
Az ürün: erken evre meme kanserinde desteklere dikkat
Kaynaklar
Aggarwal BB, Biochem Pharmac 2006.
Cui Y, Am J Epidemiol, 2006.
Khan G, Expert Opin Investig Drugs 2009.
Kwon KB, J Bioenerg Biomembr 2007.
Lauthier F ve ark, 
Anticancer Drugs 
2000.
McCulloch M, J Clin Oncol 2006. 
Menendez JA ve ark, 
Ann Oncol 
2005.
Sagar SM ve ark, Current Oncology 2005.
Smith PC, ve ark 
J Periodontal Res 
2004.
Yuvaraj S, Breast Cancer Res Treat 2009.

---

79
Bitkilerle Tedavi Sempozyumu
TIBBİ BİTKİ ARAŞTIRMALARINDA KAYNAK OLARAK 
ESKİ TIP: “KOKULU GÜL” ÖRNEĞİ
Prof. Dr. Ayten Altıntaş
İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı
Eski Tıptan Bugüne
“Eski Tıp” dendiğinde ilk çağlardan bugüne kadar geçen geniş zaman diliminde her 
coğrafyada insanlığın hastalıklara karşı verdiği mücadele akla gelmelidir. Tıp tarihi 
eski tıp ve aşamalarını bütün olarak ele alır. Tıbbın geçirdiği devirler ve kullanılan te-
daviler hakkında bilgimiz bulunuyor. Binlerce yıl önce kullanılan tıp kitapları okuna-
biliyor, ilave bilgiler veya tedavideki değişiklikler rahatça izlenebiliyor. Bu büyük se-
rüvenin bugün neresindeyiz? Tıp eğitiminde tıp tarihi dersi bugünkü tıbbı daha iyi 
anlayarak tıbbın geleceğini şekillendirmeyi amaçlar.
Bugünkü tıbba “her şeyi çözen yegâne tıp” diye bakan bir hekim kısa sürede yanıla-
bilir. Tıp dinamik, sürekli yenilenen bir bilimdir, çözemediği sorunlara yeni çözüm-
ler arar. Son yıllarda kimyasal tıbbın çıkmazları bakışları tabiata döndürmüştür. İlaç 
firmaları bitkiler ve hayvanlar üzerinde büyük araştırma projeleri yapıyor; özellikle 
primitif, kültürlerin, bozulmamış halkların kullandıkları bitkisel ilaçlar araştırılıyor, 
bugünkü tıbba katılmaya çalışılıyor. Herkes nedense ‘Eski Tıp’ gibi büyük bir hazi-
neyi göz ardı ediyor.
Günümüz tıbbı,150 yıl önce başlamış, kimya, fizik ve matematiği öne alan, görmedi-
ği, tanımadığı ve ölçmediği bilgiyi dikkate almayan bir ekolün devamıdır. Etkili ilaç-
ların kimyasının (en basit şekliyle) keşfedilip kimyasal olarak üretilme başarısı sade-
ce üretilen ilacın etken olarak kabulüne götürdü. Bugün bu ölçme ve sentez yapma-
da çok mesafe kat edildiyse de tedavide istenilen yere gelinemedi. Bu nedenle araş-
tırmalar hızla devam ediyor.
Eski Tıp, binlerce yılda oluşmuş, yüzlerce yıl kullanılmış etkili ilaçları ve tedavileri 
yazılı kaynaklarla insanlık hizmetine sunmaktadır. Osmanlı Tıbbı da bu bilgileri tec-
rübe etmiş ve katkı sağlamıştır. Bu büyük bilgi birikimi tıp araştırıcılarının ilgisini 
bekliyor. Eski tıp kitaplarının bugünkü dile çevrilmesi ve terminolojisinin, kavramla-
rının anlaşılması ve aktarılması iki büyük sorundur. Bu kitapların dilini bilen çok de-

---

80
Bitkilerle Tedavi Sempozyumu
ğerli dilciler, çevrilen kitapta yazılanları açıklayabilecek, kavranmasına yardımcı ola-
cak tıp tarihçileri var. Bu, araştırıcılar bu bilgi birikimiyle ilgilenmeye başlarlar, bu iki 
sorun çözülürse tıbbın çok şey kazanacağını düşünüyorum.
Eski tıbbın kullandığı birçok bitki 21. yüzyılda “Sağlıklı yaşam trendi” içinde tanın-
maya başlandı. “Destekleyici Tıp” birçok bitkiyi kullanıyor. Bu bitkileri Osmanlı 
Tıbbında tanımaya çalışırken, bildiğim tıbbi bitkilerin yanında, kokulu gülü de gör-
düğümde hiç önem vermemiştim. Zamanla kokulu gülü daha sık fark eder oldum, 
bilgi toplayarak kokulu gülün ciddi bir ilaç olduğunu anladım.
“