98
turli sohalarga, turli toifalarga tegishli
–
kattalar va yoshlar, erkaklar
va ayollar.
Ularning qaysi xususiyati bo’yicha ma’lum bir tizimga
birlashtirish mumkin? Bu tezislarni qanday atash mumkin? Bu nima?
Aytilgan variantlar, odatda, ushbu tezislarning aniqroq ta'rifiga yaqin.
Darhaqiqat, bu shaxsiy tajriba yoki o'rganishga asoslanmagan ba'zi bir
yashirin, yozilmagan qoidalar, printsiplar, xususiyatlar, biz bu yoki boshqa
sabablarga ko'ra imonni qabul qilamiz va kuzatamiz. Bu stereotiplar.
Ko'pincha stereotiplar ijtimoiy hayot va xatti-harakatlar bilan bog'liq - biz
nomlagan deyarli hamma narsa ushbu toifaga tegishli.
Ammo shaxsiy stereotiplar ham mavjud. Masalan, ba'zi qizlar printsipial
ravishda pushti yoki bej ranglarini kiymaydilar. Nima uchun? Chunki stereotip
ularga bu glamur rangi ekanligi aytadi. Glamur esa hammaga ham ma'qul
kelmaydi yoki umuman yomon qabul qilinadi. Agar pushti yoki bej rang
kiysam, ular meni xuddi glamur kabi - yoqtirmaslik bilan qabul qila
boshlaydilar. Biz haqiqatan ham ushbu stereotip bilan tanish emasmizmi? Va
shunga o'xshashlarning ko'p sonini to'plashimiz mumkin.
Shunday qilib, stereotiplarning ikkita turi haqida gapirish mumkin:
-
shaxsiy
–
shaxsiy fikrlar asosida shakllangan;
-
jamoatchilik
–
jamiyatning tarixiy tajribasi asosida shakllangan.
Lekin shuni hayratlantiradiki, bu stereotiplar o’zi qayerdan paydo bo’lgan
?
Ularni kim kimga qachon gapirib bergan, topshirgan?
Ikkinchi tushunarSiz narsa: nima sababdan biz ushbu yashirin qoidalarni
qandaydir qonun sifatida qabul qilamiz?
Dostları ilə paylaş: