Rassomlikda eng katta masofalami
tasvirlashdan tortib, eng
qisqa, tor, yoysimon va notekis o‘rinlarni, yorug‘-soyalarni,
hatto tezlik va sekinlikni ham tasvirlay oladigan vosita bu
shtrixlardir.
Shtrixlar
— sirtlarning holatini, ularni tekis-notekisligini,
tozaligi, yorug‘-soyalarini, shu’la va yaltiroqligini ham ifoda etish
vositasi bo‘lib xizmat qila oladi.
Rasm chizuvchi shtrixdan foydalanganda,
eng aw al u shtrix
beriladigan o‘rinni yaxshi kuzatishi, shtrix yo‘llarini topa olishi,
uni idrok eta olishi zarur.
Shtrixlar — tekislikning yo‘nalishiga ko‘ra tik, yotiq, o‘ngga,
chapga qiyalatilgan, ikki tomonlama, ustma-ust beriladi. Ammo
shuni
esda tutish lozimki, rasm chizuvchi shtrix chiziqlarini
(albatta bir yo‘nalishdagisini) parallel holda bo‘lishiga e’tibor
berishi kerak. Bu shtrixlar oddiy rasm yoki etud chizishdan
boshlab, akademik rasm chizishgacha asosiy tasvirlash vositasi
sifatida qo'llanilladi.
Tasvirlashning yana bir vositasi —
nuqtalardir.
Nuqtalar
kamroq ishlatilsa-da, uning yordamida
har qanday tekislikni,
masofani, yorug‘- soyalami tasvirlash mumkin. Ayrim hollarda
sirt tekisligini, undagi yorug'-soyalarni yoki suyuqlik yuzalarini
ifodalashda ham nuqtadan keng foydalaniladi.
Rasm chizishga qiziqib, uni o‘rganishga astoydil kirishayotgan
har bir kishi shoshilmay, ishni narsaning o‘ziga
qarab rasmni
chizishdan boshlab dastlabki mashqlarni sabr-chidam bilan,
mustahkam egallab olishi lozim. Buning uchun qo‘llanmada zaru-
riy mashq ko‘rsatma — vazifalari berilgan. Ularda turli holatdagi
chiziqlar, shtrixlar, ularning qo‘llanishi bo‘yicha oddiy shakllar,
tekisliklar berilgan bo‘lib, bulami mashq qilish jarayonida qalamni
ushlash, uni yo‘naltirish, chiziq va shtrixlarni
istalgan tomonga
yo‘naltirish, istalgan holatda burish, istalgan rang, yorug‘-soya-
larni berish yo‘llari o‘rganib olinadi (12- rasm).
Chiziqlar, shtrixlar va nuqtalar bilan sirtlarni tasvirlashni
o ‘zlashtirib olgandan so‘ng, asta-sekin narsalarning rasmini
chizishga o ‘tiladi. Bunda narsalarni o ‘ziga
qarab rasm chizish
mashqlari g‘oyat samarali bo‘ladi.
Dostları ilə paylaş: