Oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti

 
Nafas olish jarayoni uning moddalar almashinuvidagi o’rni 
Nafas olish haqidagi ta’limotlarning rivojlanishi tarixi. Hujayrada 
oksidlanish-qaytarilish jarayonlari va mexanizmlari. Biologik oksidlanish. Nafas 
olishning biologik ahamiyati. Nafas olishning katalitik tizimlari. Substrat va 
molekulyar kislorodning faollanishi mexanizmlari. Radikallarning oksidlanish 
jarayonlaridagi o’rni. Uglevodlar dissimilyasiyasining asosiy yo’llari. Glyukoza 
oksidlanishining pentozamonofosfat yo’li va uning hujayra konstruktiv 
almashinuvidagi o’rni. Glikoliz. Achishning turlari. Krebs sikli, glioksalat sikli. 
Mitoxondriyalarning elektron-transport zanjiri: strukturasi, asosiy komponentlari 
va ularning oksidlanish-qaytarilish potensiallari. Oksidlanishli fosforirlanish. 
Substrat darajasidagi va nafas olish zanjiridagi fosforirlanishlar. Elektronlar 
tranportining ATF sintezi jarayoni bilan bog’lanish mexanizmi. Jarayonning 
energetik samaradorligi. Nafas olishning konstruktiv metabolizmdagi ahamiyati 
va hujayraning boshqa vazifalari bilan bog’liqligi. Nafas olish ekologiyasi. Gaz 
almashinuvining miqdoriy ko’rsatkichlari. Nafas olishning o’simlik biologik 
xususiyatlari, yoshi, to’qima turi va rivojlanish sharoitiga bog’liqligi. Hosilni 
saqlashda nafas olishning ahamiyati. Anoksiya va nafas olish tizimlarining unga 
moslashuvi. Nafas olish o’z-o’zini boshqaruvchi jarayon.
 
O’simliklarda moddalar tashiluvi 
Ksilemalardagi tashiluv. Floemalardagi tashiluv. O’simliklarda moddalarni 
ko’tariluvchi va tushuvchi oqimlari to’g’risidagi tushuncha. Organik 
moddalarning harakati. Floema elementlari anatomik tuzilishining xususiyatlari. 
Moddalarning transport shakllari. Floema trasportining boshqarilishi va uning 
mexanizmi. Moddalar trasportining harorat, suv rejimi, mineral oziqlanishga 

---

5 
bog’liqligi. O’simlik funksiyalarining integrasiyasida moddalar transportining 
roli.