mitoxondriylardir. Hujayralarda ularning soni turlicha bo'lib. 2 ta
3 tadan bir necha minggacha o'zgarib turadi, bu esa hujayraning
funksional holatiga bog'liq bo'ladi. Ya’n ijig a r hujayralari nisbatan
tinch holatda bo'lganida bor y o 'g 'i 900 mitoxondriy sanash m um
kin. O 't hosil qilishni va ajralishini chaqiruvchi va tezlashtiruvchi
oziqalar iste'm ol qilinganidan keyin jigar hujayralaridagi mitoxon-
driylar soni 1,5-2 m artagacha oshadi.
M itoxondriylar shakli bo'yicha doirasimon, oval, uzunchoq.
tayoqchasim on yoki ipsimon bo'lishi mumkin. M itoxondriylar
shaklining o ‘zgarishiga hujayralarga ko'rsatilayotgan osmotik bo-
simni, haroratni, muhit - pH ini o'zgarishi va boshqa ta ’sirotchilar
ta ’siri sabab bo'ladi.
M itoxondriylar ham boshqa organoidlar singari murakkab tuzi-
lishga ega ekanligi elektron mikroskop ostida aniqlandi. M ito
xondriylar hujayra membranasi tuzilishiga o'xshash bo'lgan ikki
qatlamli oqsil-lipoidli m embranaga ega. M itoxondrivlarning tash
qi membranasi ostida o 'zig a xos tipik tuzilishga ega bo'lgan ichki
m embrana yotadi.
Ichki membrana mitoxondriylarning ichki tomoniga yo'nalgan
o'sim talar hosil qiladi va bu o'sim talar tojiar yoki kristalar deb ata
ladi. Kristlar m itoxondriylarning yuzasini kengavtiradi. Kristlar
joylashgan mitoxondriylarning ichki bo'shliq kengligi matriks bi
lan to'la.
M itoxondriylar tarkibida oqsillar. lipidlar va nuklein kislotalar
borligi aniqlangan. Ularda esa. hujayraning energiya almashinuvi-
da faol ishtirok etuvchi katta miqdordagi fermentlar saqlanadi.
M itoxondriylarda ATFning (adenozin uch fosfat kislotasining)
hosil bo'lishi yuz beradi.
Dostları ilə paylaş: