289
Nomoddiy aktivlar kirimiga doir muomalalarni
hisobda aks ettirish uslubi
ularning olinish manbalariga bog’liq.
Agar nomoddiy aktivlar pul o’tkazish yo’li bilan sotib olinsa yoki
korxonaning o’zida yaratilsa, «Xo’jalik yurituvchi sub’ektlar moliya-xo’jalik
faoliyati buxgalteriya hisobining schyotlar rejasi va uni qo’llash bo’yicha
yo’riqnoma» №21-Buxgalteriya hisobining milliy standartiga muvofiq 0830-
«Nomoddiy aktivlarni sotib olish» schyoti qo’llaniladi. Nomoddiy aktivlar inventar
qiymatiga qo’shiladigan
xarajatlar tarkibi, ularning mazkur ob’ektni yaratishga
aloqadorligi tekshiriladi.
Nomoddiy aktivlar kirimiga doir muomalalarni hisobda aks ettirishning
me’yoriy hujjatlarga muvofiqligini tekshiradigan
jadval-test quyidagi jadval
ko’rinishida bo’lishi mumkin.
Nomoddiy aktivlarni kirim qilishga doir muomalalar bo’yicha schyotlar
bog’lanishi va asos bo’luvchi dastlabki hujjatlar rasmiylashtirilishining
to’g’riligini tekshirish
Muomalalar mazmuni
№21-BHMS bo’yicha
Korxonada tuzilgani
Schyotlar
bog’lanishi
yozuvlarni tasdiqlovchi
hujjatlar
Schyotlar
bog’lanishi
Yozuvlarni
tasdiqlovchi
hujjatlar
Dt
Kt
Dt
Kt
1. Nomoddiy aktivlar dastlabki
qiymati bo’yicha (haqiqiy tannarxi
bo’yicha) sotib olinganida
0410-
0490
0830
Oldi-sotdi
shartnomasi
qabul qilish-berish
dalolatnomasi
04
76
Nakladnoy, ish
vaqtini hisobga
olish tabeli
2. Korxonaning o’zida yaratilgan
nomoddiy aktivlarni haqiqiy
tannarxi bo’yicha kirimga olish
0410-
0490
0830
Ilmiy-tadqiqot
ishlanmalar dasturlari,
loyiha-smeta hujjat. NA
qa-bul qilish-top-shirish
dalolat.
04
23
Ishbay ish uchun
naryad, tabel,
dalolat-
noma
3. Ustav kapitaliga ulush sifatida
yoki obuna bo’lingan aktsiya
qiymatini to’lash hisobiga olingan
nomoddiy aktivlar-ni
kirim kilish
0410-
0490
4610
Ta’sis shartnomasi, qabul
qilish topshirish
dalolatnomasi
04
85/3
Dalolatnoma,
bux. ma’lu-
motnomasi
4. Ekspert bahosi bo’yicha tekinga
yoki hukumat organining
subsidiyasi sifatida olinganda
0410-
0490
8530
Tekinga berish
to’g’risida shart-noma,
Q. Q-T dalo-latnomasi,
NA qayta baholash
dalolatnomasi
04
85/3
Shartnoma, bux.
ma’lu-motnomasi
Nomoddiy aktivlarning hisobdan chiqarilishi bilan bog’liq muomalalarni
hisobda aks ettirish uslubini tekshirish yoppasiga
amalga oshirilishi maqsadga
muvofiq.
290
№21 - BHMS talablariga muvofiq nomoddiy aktivlarni hisobdan chiqarish
bilan bog’liq barcha muomalalar hisobdan chiqarilish sabablaridan qat’iy nazar
(sotilishi,
tekinga berilishi, yaroqsizligi va h. k). 9220 - «Boshqa aktivlarning
chiqimi» schyotida aks ettiriladi. Aniqlangan moliyaviy natija, agar zarar ko’rilsa -
9220 - schyot kreditidan 9430-«Boshqa operatsion xarajatlar» schyotining
debetiga, agar foyda olinsa - 9220 - schyot debeti va 9320 - «Boshqa aktivlarning
chiqimidan olingan foyda» schyotining kreditida aks ettiriladi.
Nomoddiy aktivlarning chiqimiga doir muomalalarni
hisobda aks ettirish
bo’yicha schyotlar bog’lanishining to’g’riligi quyidagi ko’rinishdagi jadval - test
yordamida tekshiriladi.
Dostları ilə paylaş: