163
mumkin,
kapital bozoriga kirish uchun; savdo shartnomalarni yutib chiqishda va
sotuvchi, ta’minotchi va uchinchi shaxs munosabatda moliyaviy hisobot muhim
ahamiyat kasb etadi. Maqsadni aniqlashda menejment qator choralar ko’rishi
kerak. Shuning uchun mo’liyaviy hisobot tashkilotning
natijalarida va asosiy
tranzaksiyalarida o’z aksini topadi. Moliyaviy hisbot maqsadlarning buxgalteriya
tamoyillari bilan mos kelishi tashkilot uchun muvofiqdir. Munosib bo’lgandek,
kengaytirilgan hisobot obyekti turli xil biznes tarmoqlariga o’tkazib beriladi.
Bundn tashqari menejment maqsadni anilashda jiddiylik darajasini hisobga olishi
zarur.
Misol qilib, menejmentning daromadlar aniq hisoboti yuritilishi bo’yicha
maqsadlari bo’lishi mumkin. Menejment daromadni eng o’xshash summa bilan
to’g’ri bo’lishini nazarda tutmaydi. Ko’pchilik menejmentning obyekti umimiy
moliyavi hisobotlar taqdimotiga daromadlardagi xatoliklar
muhim yoki jiddiy
bo’lmasligi ularning maqsadi hisoblanadi. Misol uchun, agar yirik kompaniya
daromad hisobi noto’g’ri bo’lsa, daromadni ming dollarga ko’p ko’rsatiladi.
Ko’plab moliaviy hisobot foydalanuvchilarni xatolikning
jiddiy yoki muhim
ekanligini o’z xulosalarida hisobga olmaydilar. Jiddiylik atamasini biz keyingi
bobda tushuntirib o’tamiz.
Riskni aniqlash va tahlil qilish (TKHTQ 7 prinsipi)
Bu tamoyil korxona risklarini aniqlab olishning muhimliligi, o’zining
istiqbolida moliyaviy hisobot obyektiga riskni kamaytirish
yoki oldini olish
kerakligini qanday aniqlashga erisha olmasligiga e’tibor qaratadi. Maqbul
boshqaruv darajalarini aniqlanishida va riskning tahlilida o’z ichiga olishi shart.
Riskni aniqlashda ichki va tashqi omillarni inobatga olish darkor. Misol uchun,
iqtisodiy o’zgarishlar raqobatga kirishishdagi to’siqlarga ta’sir etishi mumkin yoki
yangi moliyaviy hisobot standarti boshqa turdagi yoki qo’shimcha
hisobotlarni
talab qilishi mumkin. Ichki faoliyatda boshqaruv javobgarligi o’zgarish aniq
faoliyat nazorat yo’liga ta’sir etishi mumkin yoki mehnat shartnomalarining
muddatlari malakali ishchilarning mavjudligiga ta’sir etadi. Aniqlangan risklar u
164
ichki yoki tashqi bo’ladimi riskning sezilarli ehtimolini va har bir riskning qanday
boshqarishi kerakligini o’z ichiga oluvchi tahlilni talab etadi.
Dostları ilə paylaş: