yarrni keyingi 25-yilga to ‘g 'ri keladi. Faqatgina k o 'm irn in g o 'z i yili-
ga 2 m illiard tonna yoqiladi.
Hozirgi kunda atm osferaga turli xil y o q ilg ‘ilarning yonishi tab i
iy gaz, yonuvchan slanets, torf, y o g 'o c h , cfrm onlarning yonishi va
vulqonlar otilishi natijasida 15 m illiard tonna turli gaz va chang-
lar q o ‘shilm oqda. Akadem ik A .P.V inogradovning
ta'kid lashicha,
2200-yillarda atm osferadagi karbonat angidrid m iqdori hozirgiga
nisbatan 20% ga oshadi. Fan va texnika inqilobining boshlanishi-
dan oldin atm osferadagi karbonat angidrid m iqdori uzoq vaqtga-
cha bir m e’yorda edi. Chunki o ‘sim lik fotosintez y o 'li bilan atm os-
feradan 110 m illiard tonna yoki 5% karbonat angidridni yutar edi.
Buning o ‘m ini esa m oddalarning chirishi, y o q ilg 'in in g yonishi va
y o n g ‘inlardan chiqqan gazlar egallar edi. H ozirgi vaqtda turli tashqi
kuchlar ta ’sirida biosfera sekin-asta o ‘zgarib borm oqda. C hunki in
son hayotiy faoliyati natijasida kundan-kunga k o ‘payib borayotgan
CO , gazni o 'sim lik va okeandagi fitoplanktonlardan yutib ulgura ol-
mayotir. Yer sirtiga yuqoridan uzatilayotgan infraqizil nurlanishning
katta qism i atm osferada suv b u g‘lari, karbonat angidrid va boshqa
tabiiy “ issiqxona gazlari” tam onidan yutiladi. Bu gazlar energiyani
t o ^ r i d a n to 'g ‘ri yer sirtiga o ‘tishiga im kon berm aydi. A tm osferada
k o ‘plab o 'z a ro ta ’sirlashuvchi jaray o nlar (shudring, qirov, tum an,
havo oqim lari, b u g ia n is h , bulutlar hosil b o ‘lishi, y o m g ‘ir y o g ‘ishi)
sodir bo'ladi.
Dostları ilə paylaş: