Am aliy m ashg'ulotlar va hisoblash grafik ishlari uchun

Misollarni 
tanlash. 
Q o’yilgan 
maqsadni 
amalga oshirishda 
auditoriyada yoki uyda echiladigan misollarni tanlash katta ahamiyatga 
ega.
Materiallar qarshiligining tarkibiy qismlari bo'yicha barcha misollar 
to'plamida hamma mavzulami qamrab olgan juda ko’plab misollar 
mavjud. Ulaming soni dars davomida echilishi mumkin bo’lgan
5

---

misollaming sonidan 4-5 barobar ko’p bo'lishi mumkin. Shuning uchun, 
har bir o ’qituvchi dars beradigan mutaxassishkning ish rejasiga binoan 
yoki o'zining shaxsiy uslubiy xislatiga ko’ra, u yoki bu misollami tanlashi 
lozim. Bu o’rinda o’qituvchining o ’zi misollar to’plamini yoki variantini 
tuzib, darsda foydalansa qiziqarli bo’ladi
Tanlangan misollar ushbu mavzuning barcha savollarini qamrab 
olishi kerak Masalalami tanlash va echish uchun ko’rsatilgan adabiyotlar 
talabalarga materiallar qarshiligi muammolarini to’liqligicha o ’rganish 
va echimini topishga yordam beradi.
V 
K Kachurinning «Materiallar qarshiligidan masalalar to'plami» 
asosan masalalami talabalaming o ’zlari echishlari uchun mo'ljallangan 
bo’lib, amaliy mashg'ulotlarda masala echish uchun asosiy darslik.
M. Ergashevni 
«Materiallar qarshiligidan hisoblash - loyihalash 
ishlan» o'zbek tilida yozilgan va chop etilgan birinchi to'plam bo'lib, 
materiallar qarshiligining hamma bo’limlariga oid hisoblash - loyihalash 
ishlari, masalalari va ulami bajarish namunalari keltirilgan. S.Xasanov va 
A.Nabievlarning materiallar qarshiligidan masalalar echish qo’llanmasi 
lotin alifbosida chop etilgan. Bir qism savollar dars vaqtida o ’rganilsa, 
ayrim savollar uyga vazifa tarkibida ko’rib chiqilishi mumkin
Materiallar qarshiligi fani bo’yicha tuzilgan masalalar to’plamida 
ko’p variantli misollar ham keltirilgan. Bunday misollami dars vaqtida 
echish samara bermaydi, ulami uy vazifasi yoki hisoblash-grafik ishi 
ko’rinishida bajarish qulaydir. 
O qituvchilik faoliyatini boshlagan yosh 
pedagoglar ko’p variantli misollami echishlari va tajriba orttirishlari 
mumkin. Keyinchalik boshqa turdagi mavzulami to’liq 
yoritadigan 
misollar to’plamini echishga o’tishlari lozim.
Misollami mavzusi, ya'ni echilishi shart bo'lgan muammoni 
qo'yilishi murakkab etnas. Lekin quyidagi fikrlami keltirish lozim deb 
o ’ylaymiz:
Birinchidan, 
bakalavrlar tayyorlaydigan oliy ta lim muassasalarida 
nazariy (mutaxassislikka bog'liq) material to’liq va chuqur yoritilmasligi 
mumkin, k o ’p vaqt talabalaming uy vazifasi yoki hisoblash-grafik ishiga 
yaqin mavzular bo’yicha misollar echiladi.
Ikkinchidan 
ayrim vaqtlarda asosan nazariy materiallarga e'tibor 
beriladi va 
aniq bitta tahlil yoki ikkinchi formula bilan echiladigan 
misollar tahlil etiladi.
Tajriba shuni ko’rsatadiki, hajmi kichik yoki oddiy misollami tanlash 
va nazariy materiallami chuqur o ’zlashtirmaslik natijasida. talaba tanish va 
oddiy misollar turkumiga o’rganib oladi va u murakkabroq misollardan
6

---

hadiksirab qoladi. Masalan, materiallar qarshiligidan misol echishni 
mustaqil bajara olgan talaba mashina detallari fanidan misol echishda 
qiyinchilikka uchrab qolishi mumkin.