GLOSSARIY
№
Inglizcha
O‘zbekcha
Ruscha
Izoh
1.
Autonomic
nervous
system
Vegetativ nerv
tizimi
Вегетативная
нервная
система
nerv tizimining orga-
nizm ichki a‘zolari
faoliyatini va modda
almashinuvini boshqarib
turadigan bir qismi
2.
Adequacy
Adekvatlik
Адекватность teng, o‗xshash, muvofiq
kelmoq
3.
Analogy
Analogiya
Аналогия
psixik hodisalar va
xulq-atvor xususiyat-
larining o‗xshashligi
4.
Attitude
Ustanovka
Установка
yo‗nalish, kishining
tevarak-atrofdagi
odamlarga va ob‘yekt-
larga nisbatan qanday
munosabatda
bo‗lish,
ularni
idrok
qilish,
ularga baho berish va
ularga nisbatan haraka-
tining tayyorlik holati
5.
Action
Harakat
Действие
maqsadga
muvofiq
yo‗naltirilib, ongli ra-
vishda amalga oshiri-
ladigan
harakatlar
yig‗indisi. Ongli faoli-
yatning tarkibiy qism-
lari
va
motivlaridan
biridir
6.
Activity
Faoliyat
Деятельность insongagina xos, ong
bilan boshqariladigan
ehtiyojlar tufayli paydo
bo‗ladigan va tashqi
olam bilan kishining
o‗z-o‗zini bilishga, uni
qayta qurishga yo‗nal-
tirilgan faolligi
7.
Activist
Faollik
Активность
tirik
materiyaning
umumiy xususiyati,
tevarak muhit bilan
o‗zaro ta‘sirda bo‗li-
shida namoyon bo‗ladi
8.
Analyse
Tahlil
Анализ
tafakkur qilish usuli,
205
bunda
murakkab
ob‘yektlar qismlarga
bo‗linib o‗rganiladi
9.
Apathy
Apatiya
Апатия
kishining
tevarak
atrofdagi olamga nis-
batan befarqlik holati
10.
Association
Assotsiatsiya
Ассосиация
psixik hodisalar orasi-
dagi o‗zaro bog‗lanish,
u ma‘lum qonunlar
bo‗yicha tarkib topadi
11.
Asthenic
Astenik
Астеник
shaxsning
faolligini
susaytiruvchi
kechin-
malar
12.
Attraction
Attraksiya
Аттракция
bir kishini boshqa kishi
ko‗rib qolganda, idrok -
etishda yuz beradigan
tafakkur turi
13.
Audiovisual
perception
Audiovizual
idrok
Аудиовизу-
альное
восприятие
shaxsning bir vaqt-
ning o‗zida ham eshitib,
ham ko‗rib idrok qilishi
14.
Autogen
training
Autogen mashq Аутогенная
тренировка
shaxsning o‗z-o‗zini
ishontirish va o‗z-
o‗zini idora qilishga
asoslangan
psixote-
rapevtik usul
15.
Affect
Affekt
Аффект
kechinmalar
sifatida
ro‗y beradigan psixolo-
gik holat
16.
Behaviorism Bixeviorizm
Бихевиоризм
psixologiyaning o‗r-
ganish predmeti sifati-
da odam xulq-atvorini
olinishi nazariyasi
17.
Biographical
method
Biografik
metod
Биографиче-
ский метод
odamni uning tarjimai
holi bilan bog‗liq
bo‗lgan hujjatlar orqa-
li o‗rganish usuli
18.
Capability
Qobiliyat
Способность
shaxsning ma‘lum fao-
liyatidagi muvaffaqi-
yatlarini va osonlik
bilan biror faoliyatni
egallay olishini ta‘min-
laydigan individual
psixologik xususiyati
19.
Collective
Jamoa
Коллектив
insonparvarlik va ja-
206
vobgarlik mas‘uli-
yatlariga bog‗liqligi
bilan xarakterlanadigan
munosabatlar hamda
hamkorlikdagi ijtimoiy
ijobiy faoliyatiga asos-
langan, kishilarning
tashkil etilgan umu-
miyligi, jamoasidir
20.
Cognition
Bilish, anglash Познание
dunyo haqidagi yangi
bilimlar hisoblanadigan
sub‘yekt va ob‘yekt-
ning o‗zaro ta‘sirini,
voqelikning ruhiyatga
qayta ta‘sir etilishi va
aks ettirish jarayonidir
21.
Communicati
on
Kommunika-
tsiya
Коммуника-
ция
shaxslararo
munosa-
batlarda ma‘lumot, ax-
borot, g‗oyalar almashi-
nuvi jarayoni
22.
Communicati
on
Muloqot
Общение
ikki yoki undan ortiq
odamlarning o‗zaro bir-
biriga ta‘sir etishi
23.
Competence
Malaka
Умение
mashq qilish jarayoni-
da ish harakatlar
bajarilishining avtomat-
lashgan usullari
24.
Comparison
Taqqoslash
Сравнение
narsa
va
hodisalar
o‗rtasidagi o‗xshashlik
va tafovutlarni aniqlash-
ga asoslangan fikrlash
operatsiyasi
25.
Content
analysis
Kontent- analiz Контент-
анализ
tekshirilayotgan matn-
da so‗z, ibora, abzas-
larni ma‘no-mohiyatini
takrorlanish darajasiga
qarab tahlil etish usuli
26.
Conflicts
Nizolar
Конфликты
o‗zaro ta‘sir ko‗rsata-
yotgan
kishilarning
qarama-qarshi turishi,
27.
Conversation
Suhbat
Беседа
kuzatuv
juda
yetarli
darajada aniq, bo‗lma-
gan
zarur
axborotni
olish uchun qo‗llana-
207
digan tadqiqot metodi
28.
Conviction
E‘tiqod
Убеждение
shaxs amal qiladigan
bilim, tamoyil va
hodisalarning qalban va
asosli
ishonch
bilan
bog‗langan, uning atrof-
muhitga hamda o‗zining
xatti-harakatlariga bo‗l-
gan sub‘yektiv munosa-
bati
29.
Conclusion
Xulosa
chiqarish
Умозаключе-
ние
tafakkurning
mantiqiy
shakllaridan bo‗lib, bir
qancha hukmlar asosida
ma‘lum xulosa chiqari-
ladi X.ch. induktiv,
deduktiv va analogik
turlarga ajratiladi
30.
Comprehensi
on
Tushunish
Понимание
biror narsaning ma‘no-
si va ahamiyatini ang-
lash qobiliyati, asosiy
erishilgan natijasi
31.
Concept
Tushuncha
Понятие
narsa va hodisalarning
muhim belgi va xususi-
yatlarini bitta so‗z yoki
so‗zlar guruhi bilan
ifodalashdan iborat ta-
fakkurning mantiqiy
shakli
32.
Depression
Depressiya
Депрессия
tushkunlik kayfiyati
33.
Dialog
Dialog
Диалог
ikki va undan ortiq
kishilarning
o‗zaro
og‗zaki gaplashishi
34.
Distribution
of the
attention
Diqqatning
taqsimlanishi
Распределе-
ние внимания
diqqatning bir vaqtda
bir necha ob‘yektga
taqsimlanish xususiyati
35.
Dominant
person
Dominant
shaxs
Доминантная
личность
boshqalar bilan muo-
mala va munosabat
o‗rnatishda o‗z fikrini
o‗tkazish
xislatining
yorqin
namoyon
bo‗lishi
36.
Educational
process
Pedagogik
jarayon
Педагогиче-
ский процесс
ta‘lim masalalari, uning
taraqqiyotini hal qilish-
ga qaratilgan, maxsus
208
tashkil etilgan pedagog
va
tarbiyalanuvchi-
larning maqsadli o‗zaro
munosabatlari
37.
Educational
competence
Pedagogik
malaka
Педагогиче-
ское умение
muayyan toifadagi va-
zifalarni hal qilish
imkoniyatiga ega bo‗l-
gan mutaxassisning
kasbiy pedagogik tay-
yorgarligi darajasi va
turi
38.
Education
Ta‘lim
Обучение
I) shaxsning jismoniy
va ma‘naviy shakllani-
shining yagona jarayon,
ijtimoiy etalonlarning
ijtimoiy ong sifatida u
yoki bu darajada qayd
qilingan, tarixan shart-
langan ideal timsol-
larga ongli yo‗nalti-
rilgan
ijtimoiylashish
jarayoni; 2) muayyan
bilimlarni
egallash
g‗oyaviy-axloqiy kadr,
malaka, ko‗nikma,
axloq me‘yorlariga qa-
ratilgan jamiyat a‘zola-
rining ta‘lim va tarbiya-
si vazifasini bajaradigan
nisbiy mustaqil tizim
39.
Envy
Hasad
Зависть
o‗zgalarning muvaf-
faqiyatlarini ko‗ra ol-
maslikdan kelib chiqa-
digan tuyg‗u
40.
Egocentrism
Egotsentrizm
Эгоцентризм
men, markaz ma‘nosida
individualizm va ego-
izmning eng tuban turi
41.
Extrovert
Ekstrovert
Экстроверт
shaxsning har qanday
sharoit va holatlarida
o‗z ichida kechayotgan
fikrlarini bayon etish
ehtiyojining yuqoriligi
42.
Emotion
Emotsiya
Эмоция
odam va hayvonlar-
ning sub‘yektiv ifoda-
209
langan ichki va tashqi
qo‗zg‗atuvchilar ta‘si-
riga javob reaksiyasi
43.
Empathy
Empatiya
Эмпатия
boshqa
odamlarning
psixik holatini tushunish
qobiliyati
44.
Empiric
Empirik
Эмпирик
tajribaga asoslangan
45.
Empiric stage Empirik
bosqich
Эмпириче-
ский этап
tadqiqot ob‘yekti to‗-
g‗risida har tomonlama
tasavvur hosil qilish,
ta‘lim amaliyoti, ilmiy
bilimlar saviyasi va
hodisalar
mohiyatiga
erishishga bo‗lgan ta-
lab o‗rtasidagi ziddi-
yat, ilmiy muammoni
nomlash
46.
Family
Oila
Семья
turmush qurish, qarin-
dosh-urug‗chilik asosi-
dagi kichik guruh
47.
Flegmatic
Flegmatik
Флегматик
temperament turlaridan
biri bo‗lib, harakatlar
sekinligi,
barqarorligi,
emotsional holatlarning
tashqi
ko‗rinishlari
kuchli
emasligida
namoyon bo‗ladi
48.
Game
O‗yin
Игра
faoliyat turlaridan biri
bo‗lib, bolalarning
kattalar faoliyatini, ish
harakatlarini aks etti-
rishda ifodalanadigan
va atrofni bilishga
qaratilgan faoliyatdir
49.
Generalizition Umumlashtirish Обобщение
voqelikdagi narsa va
hodisalarning umumiy
va muhim belgilariga
qarab fikran birlashti-
rishdan iborat tafakkur
jarayoni
50.
Genotype
Genotip
Генотип
ota-onadan farzandga
o‗tadigan irsiy belgilar
majmui
51.
Gnostic
Gnostik
Гностик
butun borliqni bilishga
210
yo‗naltirilgan faoliyat
52.
Goal
Maqsad
Цель
bo‗lg‗usi
natijalar
haqida har doim aqlan
o‗ylab qurilgan, rivoj-
lantirilgan
xayo`liy
tasavvurlar, kelgusidagi
rejalar
53.
Group
Guruh
Группа
odamlarning birga-
likdagi faoliyat maz-
muni yoki muloqotda
bo‗lish xarakteri kabi
qator belgilarga asos-
langan ijtimoiy jamoa
54.
Heterochro-
nicity
Gerantopsixolo
giya
Гетерохрон-
ность
psixologiya tarmog‗i,
qarilik davri psixologi-
yasini o‗rganadi
55.
Habit
Ko‗nikma
Навыки
odamning ma‘lum ishni
bajarishga tayyorligida
ko‗rinadigan qobiliyati,
mahoratning
asosini
tashkil etadi.
56.
Individuality Individuallik
Индивидуаль-
ность
individning boshqa-
lardan farqlanadigan
ijtimoiy xususiyatlari va
psixikasining
o‗ziga
xosligi, qaytarilmasligi
57.
Interactive
Interaktiv
Интерактив-
ность
O‗zaro
birgalikdagi
(hamkorlikdagi) faoliyat
ko‗rsatish jarayoni
58.
Introvert
Introvert
Интроверт
shaxsning har qanday
sharoit va holatlarida
o‗z ichida kechayotgan
fikrlarini bayon etish
ehtiyojining nihoyatda
pastligi
59.
Interest
Qiziqish
Интерес
shaxsning o‗zi uchun
qimmatli va yoqimli
narsa yoki hodisalarga
munosabati
60.
Informal
Norasmiy
Неформаль-
ный
odamlarning birgalik-
dagi muloqot va
faoliyatlarida
ular
orasidagi munosabat-
larning o‗zaro ishonch,
211
bir hil qarash va
maqsadlarning ko‗zda
to`tilishi
61.
Indo`strial
psychology
Sanoat
psixologiyasi
Индустриаль-
ная
психология
sanoat va ishlab chi-
qarishda turli yuzaga
keladigan muammo va
holatlarni psixologik va
ijtimoiy omillarini tahlil
qilib olishga qaratilgan
xizmatlari turi
62.
Interpersonal
communicatio
n
Shaxslararo
munosabat
Межличностн
ое общение
muloqot jarayonidagi
o‗zaro ta‘sir etish
natijasida ro‗y beradi-
gan ijtimoiy-psixologik
hodisalar
63.
Labor
Mehnat
Труд
inson ehtiyojini qondi-
rish asosida tashqi
olamni o‗zgartirishga
qaratilgan maqsadli
faoliyat
64.
Labor
psycology
Mehnat
psixologiyasi
Психология
труда
kishi mehnat faoliyati
psixologik
xususiyat-
larini, mehnatni ilmiy
asosda tashkil etish-
ning psixologik jihatla-
rini o‗rganadigan fan
65.
Learning
O‗qish
Учение
o‗quvchining o‗z qobi-
liyati, bilimi, malaka
va ko‗nikmalarini rivoj-
lantirishga
qaratilgan
harakat
66.
Learning
O‗qish
Учение
shaxsning bilim va
faoliyat
usullarini
egallashga hamda uni
mustahkam esda saqlab
qolish jarayoni
67.
Lesson
Dars
Урок
ma‘lum maqsad aso-
sida, belgilangan vaqt-
da alohida, bir hil
yoshdagi o‗quvchilar,
yoshlar bilan o‗qituv-
chi rahbarligida olib
boriladigan
ta‘lim
jarayoni
212
68.
Longitute
research
Longityud
tadqiqot
Лонгитюдное
исследование
sinaluvchini
uzoq
muddat va doimiy
ravishda
tadqiqot
o‗rganish
69.
Melancholic
Melanxolik
Меланхолик
temperament turlaridan
biri
bo‗lib,
psixik
faollikning sust, tez
ta‘sirlanuvchanlik,
hatto
arzimagan
narsalar uchun ham
juda chuqur ta‘sirotga
berilishi
bilan
xarakterlanadi
70.
Method
Metod
Метод
bilishning nazariy va
amaliy
o‗zlashtirish
usullari
71.
Moral,
behavior
and efficiency
«Axloq»,
«xulq»
va
«atvor»
Мораль,
поведение
«Axloq», «xulq» va
«atvor» so‗zlari arab-
cha so‗z bo‗lib, ular
o‗zbek tilida ham o‗z
ma‘nosida qo‗llaniladi
Axloq kishilarning har
bir jamiyatga xos xulq
me‘yorlari
majmuidir
Axloq
ijtimoiy
ong
shakllaridan biri bo‗lib,
hamma sohalarda kishi-
larning
xatti-harakat-
larini
tartibga
solish
funksiyalarini bajaradi
72.
Monolog
Monolog
Монолог
ma‘ro`zachi tomonidan
nutq so‗zlanishi, ma‘-
ruzachi aktiv, tinglov-
chi
passiv
bo‗lgan
jarayon
73.
Monologue
speech
Monologik nutq Монологиче-
ская речь
bir
odamning
o‗z
fikrlarini og‗zaki yoki
yozma
ravishda
ifodalash nutqi
74.
Motive
Motiv
Мотив
ma‘lum ehtiyojlarni
qondirish bilan bog‗liq
faoliyatga
75.
Motivation
Motivatsiya
Мотивация
odamni faol faoliyatga
undovchi
sabablar
213
majmui
76.
Mental
processes
Psixik
jarayonlar
Психические
процессы
u yoki bu psixik
mahsulot va natijalarni
(psixik obrazlar, holat-
lar, tushunchalar, his-
siyot va shakllantiruv-
chi va rivojlantiruvchi
jarayon) hosil qiluvchi
77.
Mental cases Psixik holatlar Психическое
состояние
psixik hayot shakllari,
diqqat, hissiyot, iroda
jarayonlariga aytiladi
(xushchaqchaqlik, ruh-
lanish, siqilish, ziyrak-
lik, qat‘iylik, tirish-
qoqlik)
shaxslarda
ma‘lum darajada barqa-
ror bo‗lib, ularning
muayyan
xususiyatiga
ham aylanib qoladi
78.
Negativism
Negativizm
Негативизм
individning har qanday
sharoitda ham guruh
fikriga qarshi turishi va
o‗zicha mustaqil fikr,
mavqeni
namoyon
qilishi
79.
Need
Ehtiyoj
Потребность
individning biror narsa-
hodisaga muhtojligi va
kishining ruhiy quvvati
hamda faolligi manbai
hisoblanadigan
asosiy
xususiyati
80.
Nonverbal
Noverbal
Новербал
nutqsiz ifodalangan
harakat,
mimika,
holatlarning boshqa
shaxsga yo‗naltirilishi
81.
Object of
research
Tadqiqot
ob‘yekti
Объект
исследования
ziddiyat va muammoli
vaziyat tug‗diruvchi,
bilishga qaratilgan ilmiy
tahlilga muhtoj ob‘yekt
82.
Observation
Kuzatish
Наблюдение
sinaluvchini
aniq
maqsad, faoliyat, vaqt,
guruh bilan bog‗liq
ravishda
tekshirish,
o‗rganish, ma‘lumotlar
214
to‗plash metodi
83.
Orientation
Yo‗nalganlik
Направлен-
ность
shaxsning xatti-harakati
va faoliyatini aniq
sharoitlardan
qat‘iy
nazar ma‘lum yo‗lga
yo‗naltiruvchi barqaror
motivlar yig‗indisi
84.
Outlook
Dunyoqarash
Мировоззре-
ние
odamning
tevarak-
atrofdagi
olamga
va
unda o‗zining tutgan
o‗rniga qarashlaridan
kelib chiqqan tizim.
Uning falsafiy, siyosiy,
ilmiy, diniy, aqliy va
estetik
qarashlari
yig‗indisi
85.
Pedagogical
skill
Pedagogik
mahorat
Педагогиче-
ское
мастерство
- pedagogik jarayonni
bilish, uni tashkil eta
olish, harakatga keltira
olish (A S Makarenko),
pedagogik jarayonning
yuqori samaradorligini
belgilovchi
shaxsning
ish
sifati
va
xususiyatlari sintezi
86.
Pedagogical
Communica-
tion
Pedagogik
muloqot
Педагогиче-
ское общение
ta‘lim
oluvchilarning
maqsadlari hamda ular-
ning birgalikdagi faoli-
yatlari mazmunidan
kelib chiqadigan o‗za-
ro aloqalarni o‗rnatish
va rivojlantirishni, bir-
birini anglash va
qo‗llab-quvvatlashni
tashkil etishning ko‗p
qirrali jarayoni
87.
Pedagogical
tacts
Pedagogik takt Педагогиче-
ский такт
shaxslar
faoliyatining
turli doiralarida ular
bilan
muloqotda
bo‗lishning pedagogik
tamoyili,
o‗lchovi,
talabalar bilan ularning
shaxsiy xususiyatlarini
hisobga olgan holda
215
to‗g‗ri
muloqotda
bo‗la olish malakasi
88.
Pedagogical
technique
Pedagogik
texnika
Педагогиче-
ская техника
1) har bir ta‘lim
oluvchiga va jamoaga
pedagogik
ta‘sir
o‗tkazishning samarali
qo‗llash uchun zarur
bo‗lgan
malaka
va
ko‗nikmalar majmuasi;
2) har bir ta‘lim
oluvchi va jamoaning
faolligini pedagogik
jihatdan
ta‘minlash
uchun zarur bo‗lgan
malaka va ko‗nikmalar
89.
Person
Shaxs
Личность
ijtimoiy munosabat-
larga kiruvchi va ongli
faoliyat bilan shug‗ul-
lanuvchi betakror odam
90.
Perceptual
side
Perseptiv
tomon
Перцептивная
сторона
shaxslararo munosa-
batlarda tushunish, his
etish,
idrok
etishga
qaratilgan jarayon
91.
Pilot research Pilotaj tadqiqot Пилотажное
исследование
tadqiqotning muam-
moli izlovchi turi,
asosiy
tadqiqotgacha
o‗tkaziladigan
va
soddalashtirilgan shakli
92.
Polilog
Polilog
Полилог
guruh ichidagi muno-
zara bo‗lib, barcha
ishtirokchilar
faollashuvi kuzatiladi
93.
Profession
Kasb
Профессия
faoliyat shakllari bir-
lashmasi bo‗lib, maz-
mun, vositalar, tashki-
lotlar, mehnat natijalari
hamda mehnat sub‘-
yektini tayyorlashga
94.
Professio-
gram
Professiogram-
ma
Профессио-
грамма
kasbning turli ob‘yek-
tiv xarakteristikalari-
ning tasnifi
95.
Professio-
graphy
Professiografiya Профессио-
графия
mehnat sub‘yektining
faoliyat
tarkiblari
(uning
mazmuni,
216
vositalari, sharoitlari,
tashkilot) bilan o‗zaro
munosabati va bog‗liq-
ligini
o‗rganish
va
aniqlashga
qaratilgan
kompleks metod
96.
Psyche
Psixika
Психика
yuksak darajada tash-
kil topgan materiya,
miyaning funksiyasi
bo‗lib, uning mohiyati
tuyg‗ular,
idrok,
tasavvur, fikrlar, iroda
va boshqalar ko‗rinishi-
da aks ettirishdan iborat
97.
Psychodiag-
nostics
Psixodiagno-
stika
Психодиагно-
стика
shaxsning individual-
psixologik xususiyat-
larini
aniqlovchi
va
o‗lchashni ishlab chi-
quvchi psixologiya usuli
psixik hodisalarni va
ularning qonuniyatlarini
ilmiy tomondan o‗rga-
nishning asosiy yo‗l-
yo‗riq va usullari
98.
Psyco-
correction
Psixokorreksiya Психокоррек-
ция
shaxsning psixik rivoj-
lanishidagi
kamchi-
liklarni tuzatish usulla-
rini qo‗llash jarayoni
99.
Psychological
services
Psixologik
xizmat
Психологиче-
ская служба
psixologiyani amali-
yotda qo‗llash tizimi U
turli sohalarda diagnos-
tika, konsultatsiya, eks-
pertiza vazifalarini baja-
radi. Psixologik masla-
hat - shaxsning turli
darajadagi o‗z muam-
molarini yakka tartibda
psixolog bilan tahlil
etishiga
qaratilgan
psixologik xizmat turi
100.
Psychology
Psixologiya
Психология
odamning
ob‘yektiv
borliqni sezgi, idrok,
tafakkur,
tuyg‗u-his-
siyot va boshqa psixik
217
holatlar orqali aks etti-
rish jarayonini o‗rgana-
digan fan
101.
Psycology
Psixologiya
Психология
I) shaxsning ob‘yektiv
borliqni faol aks etti-
rish jarayonini o‗rga-
nuvchi fan; 2) ma‘lum
bir faoliyat to`rining
o‗zaro shartlangan psi-
xik jarayonlar to‗plami;
3) psixika, xarakter xu-
susiyati, ko‗ngil xazi-
nasi
102.
Psychology
methods
Psixologiya
metodlari
Методы
психологии
psixik hodisalarni va
ularning qonuniyatlarini
ilmiy
tomondan
o‗rganishning
asosiy
yo‗l-yo‗riq va usullari
103.
Questionnaire Anketa
Анкета
metodlardan biri bo‗lib,
respondent to‗g‗risida
aniq ko‗zlangan ma‘lu-
motlarni yig‗ish maqsa-
dida qo‗llaniladi
104.
Questioning
So‗rov
Опрос
asosiy metodlardan bi-
ri bo‗lib, nutq mulo-
qoti yordamida bevosi-
ta yoki bavosita ma‘lu-
mot
olinadi
Ta‘lim
maskanlari psixodia-
gnostikasi shaxsni ta‘-
lim tizimda qobiliyati,
iqtidori,
iste‘dodini
aniqlab olish maqsadida
olib
boriladigan
psixologik xizmat turi
105.
Range
of
attention
Diqqatning
ko‗lami
Объѐм
внимания
bir
vaqtning o‗zida
diqqatning bir qancha
ob‘yektga qaratilishi
imkoniyati
106.
Relaxation
Relaksatsiya
Релаксация
kuchli
hayajon
va
jismoniy
zo‗riqishdan
so‗ng yengil yurish,
tinchlanishning umumiy
holati
218
107.
Retrospective Retrospektiv
Ретроспектив o‗tmishga
murojaat
etish
108.
Reference
group
Referent guruh Референтная
группа
shaxsning har tomon-
lama ishongan, o‗ziga
yaqin tutgan guruhi
109.
Rigid
personality
Rigid shaxs
Ригидная
личность
shaxsning bir faoliyat
turidan
boshqasiga
o‗tish va moslashish
imkoniyatining
past
darajada kuzatilishi
110.
Self-
assesment
O‗z-o‗ziga
baho berish
Самооценива-
ние
shaxsning
o‗z-o‗ziga
baho berishi
111.
Self
evaluation
(assesment)
O‗z-o‗zini
baholash
Самооценка
shaxsning o‗z psixolo-
gik
sifatlari,
xulqi,
yutuqlari va muvaffaqi-
yatsizliklari, qadr-qim-
mati,
kamchiliklarini
baholay olishi
112.
Self
–
upbringing
O‗z-o‗zini
tarbiyalash
Самовоспита-
ние
I) shaxsga xos bo‗lgan
madaniyatning
shakl-
lanishi va rivojlanishiga
qaratilgan izchil va
ongli faoliyati; 2)
shaxsning o‗z jismoniy,
ruhiy va axloqiy sifat-
larini tinmay amalga
oshirish
113.
Small group
Kichik guruh
Малая группа a‘zolari birgalikdagi
faoliyat
bilan
shug‗ullanuvchi va
bevosita
shaxslararo
munosabatda bo‗luvchi
kishilar guruhi
114.
Sanguine
person
Sangvinik
Сангвиник
temperament turlaridan
bo‗lib, chaqqon, hara-
katchan,
taassurotlari
tez o‗zgaradigan, bosh-
qalarga nisbatan dil-
kashlik,
mehribonlik
xislatlari
bilan
xarakterlanadi
115.
Sanguine
person
Sangvinik
Сангвиник
temperament turlaridan
bo‗lib, chaqqon, hara-
katchan,
taassurotlari
219
tez o‗zgaradigan, bosh-
qalarga nisbatan dil-
kashlik,
mehribonlik
xislatlari
bilan
xarakterlanadi
116.
Socialization
of
person
Shaxs
ijtimoiylashuvi
Социализация
личности
inson
tomonidan
ijtimoiy
tajribani
egallash va hayot -
faoliyat jarayonida uni
faol tarzda o‗zlashtirish
jarayonidir
117.
Sympathy
Simpatiya
Симпатия
bir kishida boshqasiga
nisbatan kuzatiladigan
moyillik va yoqimlilik
hislarining
ichki
namoyon bo‗lishi
118.
Subject of
research
Tadqiqot
predmeti
Предмет
исследования
- bevosita o‗rganilishi
lozim bo‗lgan va amaliy
yoki nazariy jihatdan
muhim ahamiyat kasb
etadigan ob‘yektning
mohiyati, ma‘lum bir
tomoni, xususiyati
119.
Sympathy
Simpatiya
Симпатия
bir kishida boshqasiga
nisbatan kuzatiladigan
moyillik va yoqimlilik
hislarining
ichki
namoyon bo‗lishi
120.
Social
psychological
experiment
Ijtimoiy
psixologik
eksperiment
Социально-
психологиче-
ский
эксперимент
asosiy
metodlardan
biri bo‗lib, o‗zgaruv-
chan mustaqil jarayon-
larga ta‘sir etishdagi
aniq
ma‘lumotlariga
tayanadi
121.
Social
imagination
Ijtimoiy
tasavvurlar
Социальное
представление
shaxsga jamiyat orqali
ta‘sir etgan narsa va
hodisalarning
yaqqol
obrazi
122.
Social
psychology
Ijtimoiy
psixologiya
Социальная
психология
psixologiya
fanining
o‗ziga
xos
maxsus
tarmog‗i bo‗lib, unda
psixik
va
jamiyat
taraqqiyoti
qonunlari
o‗rganiladi
220
123.
Socialization Ijtimoiylashuv Социализация inson
tomonidan
ijtimoiy
tajribani
egallash va hayot -
faoliyat jarayonida uni
faol tarzda o‗zlashtirish
jarayoni
124.
Stability
of
the
attention
Diqqatning
barqarorligi
Устойчивость
внимания
diqqatning ma‘lum
ob‘yektga uzoq vaqt
davomida
muttasil
qaratilishi
125.
Subjectivity
of
perception
Idrokning
predmetliligi
Предметность
восприятия
jamiki
olamdan
olingan ma‘lumotlarni
ichki olam ob‘yektiga
kiritish xususiyati
126.
Talent
Iste‘dod
Талант
shaxsning ma‘lum fao-
liyatda
ifodalanadigan
qobiliyatining yuqori
darajasi
127.
The stages
Bosqichlar
Этапы
muloqotda mavjud
bo‗lgan shaxsning o‗zi
bilan, boshqalar bilan
va
avlodlar
orasida
kechadigan jarayoni
128.
Textbook
Darslik
Учебник
maxsus
ravishda
o‗quvchilar
uchun
yozilgan kitob darslik
deb ataladi
129.
Thoght
Tafakkur
Мышление
inson aqliy faoliya-
tining oliy shakli,
insonlarni o‗rab olgan
dunyodagi
o‗zaro
bog‗langan narsa va
hodisalarni bilish jara-
yoni, muhim hayotiy
jarayonlarni his qilish
va muammolarni hal
qilish, ma‘lum bo‗lma-
gan voqea hodisalarni
qidirish, kelajakni ko‗ra
olish Tafakkur, tushun-
cha,
hukm,
xulosa
shakllarida
namoyon
bo‗ladi
130.
Temperament Temperament
Темперамент
shaxsning
individual-
221
psixologik xususiyatlari
majmui bo‗lib, u kishida
faoliyat
va
xulq-
atvorning dinamik va
emotsional
tomonlari
bilan xarakterlanadi
131.
Temperament Temperament
Темперамент
1) shaxsning psixik
faoliyati dinamikasi-
ning turli jihatlarini
bildiradigan turg‗un
individual xususiyat-
larining qonuniy muno-
sabatlari; 2) shaxsning
dinamik
xususiyatlari:
intensivlik, tezlik, temp,
psixik
jarayonlar
va
holatlar ritmi
132.
Testing
Test
Тест
sinaluvchini tekshirish
jarayonida
maxsus
qo‗llaniladigan metod-
lardan biri bo‗lib, bu
metod orqali aniq bir
psixologik xususiyat
aniqlanadi
133.
Training
Trening
Тренинг
mashq
qilmoq,
guruhlarda muloqotning
samarali tashkil etish
usuli bo‗lib, shaxsning
muloqotga o‗rgatish va
obro‗li
bo‗lishini
rivojlantirish maqsadida
o‗tkaziladi
134.
Teaching
O‗qitish
Обучение
ta‘lim
oluvchining
bilish
faoliyatini
boshqarishga qaratilgan
o‗qituvchining faoliyati
135.
Upbringing
Tarbiya
Воспитание
1) shaxsning ma‘naviy
va jismoniy holatiga
muntazam va maqsadga
muvofiq, ta‘sir etish;
2) pedagogik jarayon-
da ta‘lim maqsadlarini
amalga oshirish uchun
pedagog va tarbiyala-
222
nuvchilarning
maxsus
tashkil etilgan faoliyati
136.
Changing of
the
attention
Diqqatning
ko‗chishi
Переключение
внимания
diqqatni ixtiyoriy ra-
vishda bir ob‘yektdan
ikkinchisiga ko‗chirish
137.
Character
Xarakter
Характер
kishidagi
barqaror
psixik xususiyatlarining
individual birligi bo‗-
lib, shaxsning mehnat-
ga, narsa va hodisa-
larga, o‗ziga va bosh-
qa kishilarga munosa-
batlarida
namoyon
bo‗ladi
138.
Choleric
Xolerik
Холерик
temperament turi bo‗-
lib, hissiyot jo‗sh-
qinligi, qayfiyatning
tezda o‗zgarishi, hissi-
yotning muvozanat-
sizligi va umuman
harakatchanligi
bilan
ajralib turishi xosdir
139.
Verbal
Verbal
Вербал
og‗zaki
ifodalangan
nutq
140.
Working
memory
Operativ xotira Оперативная
память
xotira turlaridan biri
bo‗lib, faoliyat bajarish
jarayonida
uzoq
xotiradan
vaqtincha
foydalaniladi
141.
Autonomic
nervous
system
Vegetativ nerv
tizimi
Вегетативная
нервная
система
nerv
tizimining
organizm ichki a‘zolari
faoliyatini va modda
almashinuvini boshqarib
turadigan bir qismi
142.
Adequacy
Adekvatlik
Адекватность teng, o‗xshash, muvofiq
kelmoq
143.
Analogy
Analogiya
Аналогия
psixik hodisalar va
xulq-atvor xususiyat-
larining o‗xshashligi
144.
Attitude
Ustanovka
Установка
yo‗nalish, kishining
tevarak-atrofdagi
odamlarga va ob‘yekt-
larga nisbatan qanday
munosabatda
bo‗lish,
223
ularni
idrok
qilish,
ularga baho berish va
ularga nisbatan haraka-
tining tayyorlik holati
145.
Action
Harakat
Действие
maqsadga
muvofiq
yo‗naltirilib,
ongli
ravishda amalga oshiri-
ladigan
harakatlar
yig‗indisi. Ongli faoli-
yatning tarkibiy qism-
lari
va
motivlaridan
biridir
146.
Activity
Faoliyat
Деятельность insongagina xos, ong
bilan boshqariladigan
ehtiyojlar tufayli paydo
bo‗ladigan va tashqi
olam bilan kishining
o‗z-o‗zini bilishga, uni
qayta
qurishga
yo‗naltirilgan faolligi
147.
Activist
Faollik
Активность
tirik
materiyaning
umumiy xususiyati,
tevarak muhit bilan
o‗zaro
ta‘sirda
bo‗lishida
namoyon
bo‗ladi
148.
Analyse
Tahlil
Анализ
tafakkur qilish usuli,
bunda
murakkab
ob‘yektlar qismlarga
bo‗linib o‗rganiladi
149.
Apathy
Apatiya
Апатия
kishining tevarak at-
rofdagi olamga nis-
batan befarqlik holati
150.
Association
Assotsiatsiya
Ассосиация
psixik hodisalar orasi-
dagi o‗zaro bog‗lanish,
u ma‘lum qonunlar
bo‗yicha tarkib topadi
Dostları ilə paylaş: |