qarorlarga ta ’sir ko‘rsatish, ijtimoiy fikr, jam iyat a ’zolari ongini
o ‘ziga kerakli y o ‘nalishda shakllantirishga urinishdir.
2-talqin
Axboriy urush - ijtim oiy-g‘oyaviy hodisa. Siyosiy maqsadga
erishish uchun mafkuraviy kurash vositasi.
Raqib mamlakat
rahbariyati, jamoatchiligi, xalqining diniy e ’tiqodi, urf-odatlari,
dunyoqarashi, umuman ijtimoiy ongiga ta ’sir etish y o ii bilan o ‘z
mafkurasini singdirishga qaratilgan xatti-harakat. Bugungi kunda
internet, televideniye axboriy urush olib
borishning eng qudratli
vositasiga aylangan.
5-m ashq.
1-talqin
M illiy m arosim larning transform atsiyasi xususida
Mintaqa xalqlari orasida asrlar davomida saqlanib kelayotgan
diniy urf-odatlar, ularning tarixi, kelib chiqishi, mohiyati, xususan,
xalqimiz hayotida tutgan o ‘rni va uning ta ’siri aksariyat hollarda
dolzarb mavzulardan biri bo‘lgan. Xususan,
zardushtiylik urf-
odatlari, marosimlari va ularning mintaqa xalqlari turmush tarzi
ham da islom dini an ’analari bilan sinkretik tarzda saqlanib
kelayotgan ko'rinishlari tahlilini, avvalo, m a’naviy
qadriyat
sifatida
saqlanayotgan
an’analar
jamiyatimizning
turli
marosimlarida ko‘zga tashlanadi. Shu nuqtayi nazardan U.
Qoraboyev “0 ‘zbek xalq bayramlari” asarida “0 ‘zbek xalq urf-
odatlari ichida zardushtiylik, buddaviylik va boshqa islomgacha
mavjud diniy e ’tiqodlar
bilan bogMiq bayramlar, tomoshalar,
marosimlar bo‘Igan. Chunonchi, bu bayramlarda zardushtiylik
g ‘oyalari sezilib,
ularda Axuramazda, Mitra, Anaxita, Mirrix kabi
timsollar ulug‘langan, muqaddas olov atrofida raqs tushib,
tomoshalar ko‘rsatilgan” , - deb yozadi.
Masalan,
o ‘zbek
xalqi
m a’naviyatida
oila
muqaddas
hisoblanib, u bilan bog‘liq marosimlarga katta ahamiyat berib
kelingan.
Asrlar davomida
shakllangan zardushtiylik oila, turmush
an ’analari keyinchalik islom dini kirib kelgan davrda ham oilaviy
166
marosimlarda o ‘z k o ‘rinishini y o ‘qotmagan holda hattoki sinkretik
tarzda saqlanib qolganligini kuzatish mumkin.
Dostları ilə paylaş: