bu korxonaning
iqtisodiy nochorligi bo‘lib, ushbu holatda xo‘jalik sudi tomonidan e’tirof etilgan, qarzdorning
pul majburiyatlari bo‘yicha kreditorlar talablarini to‘la hajmda qondirishga yoki majburiy
to‘lovlar bo‘yicha o‘z majburiyatini to‘la hajmda bajarishga qodir emasligi tushuniladi, agar
tegishli majburiyatlar yoki to‘lovlar majburiyati yuzaga kelgan kundan e’tiboran uch oy
davomida qarzdor tomonidan bajarilmagan bo‘lishidir.
Korxonani bankrot deb topish faqat xo‘jalik sudi tomonidan amalga oshirilib, uni pul
majburiyatlarini bajarmaganligi natijasida qarzdorni bankrot deb topish to‘g‘risidagi ariza bilan
xo‘jalik sudiga murojaat etish huquqiga qarzdor, kreditor va prokuror ega. Bundan tashqari,
korxona majburiy to‘lovlarni bajarmaganligi natijasida ham bankrot deb topilishi mumkin
bo‘lib, ushbu holatda bankrot deb topish to‘g‘risidagi ariza bilan xo‘jalik sudiga murojaat etish
huquqiga qarzdor, prokuror, davlat soliq xizmati organlari va boshqa vakolatli organlar ega.
Agarda korxona o‘zinig qarzdorlik majburiyatlarni 3 oy muddatda qoplay olmaslik hollari
yuzaga kelayotganligini oldindan bilsa o‘zini bankrot deb topish to‘g‘risidagi ariza bilan
xo‘jalik sudiga murojaat etishga haqli.
Bankrotlik atamasi qo‘llanilayotganda barcha kreditorlarning manfaatlarini «Bankrotlik
to‘g‘risida»gi qonunga muvofiq tashkil etiladigan kreditorlar yig‘ilishi yoki kreditorlar
qo‘mitasi himoya qiladi. Xo‘jalik sudi qarzdorni bankrot deb topish to‘g‘risidagi arizani ish
yuritish uchun qabul qilib olgan vaqtdan e’tiboran kreditorlar qarzdorga o‘z talablarini
qondirish maqsadida yakka tartibda murojaat etishga haqli emas.
Kreditorlar yig‘ilishining mutlaq vakolatiga quyidagi qarorlarni qabul qilish kiradi:
-
kelishuv bitimi tuzish to‘g‘risidagi qaror;
-
kreditorlar qo‘mitasi a’zolarini saylash, uning miqdoriy tarkibini belgilash va bunday
qo‘mita a’zolarining vakolatlarini muddatidan ilgari tugatish to‘g‘risidagi qaror;
-
sud sanatsiyasini yoki tashqi boshqaruvni joriy etish va ularning muddatini uzaytirish
to‘g‘risida iltimosnoma bilan xo‘jalik sudiga murojaat qilish haqidagi qaror;
-
qarzdorni bankrot deb topish hamda tugatishga doir ish yuritishni boshlash to‘g‘risidagi
iltimosnoma bilan xo‘jalik sudiga murojaat etish haqidagi qaror;
-
sud sanatsiyasi rejasini tasdiqlash hamda qarzlarni uzish jadvalini ma’qullash
to‘g‘risidagi qaror;
-
tashqi boshqaruv rejasini tasdiqlash to‘g‘risidagi qaror.
Bankrotlik sohasini davlat tomonidan tartibga solishni O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar
Mahkamasi hamda bankrotlik to‘g‘risidagi ishlar bo‘yicha davlat organi amalga oshiradi.
Ushbu organning o‘z vakolatlari doirasida qabul qilgan qarorlari vazirliklar, davlat qo‘mitalari,
idoralar, davlat boshqaruvi boshqa organlari, yuridik va jismoniy shaxslar uchun majburiydir.
To‘lovga qobiliyatsiz korxonalarning balans tuzilmasi qoniqarsizligini aniqlashda
mezonlar tizimi alohida ahamiyatga egadir. Mezonlar tizimi joriy likvidlik, o‘z mablag‘lari
bilan ta’minlanganlik, to‘lov qobiliyatini tiklash yoki yo‘qotish imkoniyatining mavjudligiga
asoslanadi. Ushbu ko‘rsatgichlarga qarab korxonaning balans tuzilmasi qoniqarsiz deb
hisoblanishi, to‘lov qobiliyatini tiklash yoki yo‘qotish chinakam imkoniyatlari aniqlanishi
mumkin.
Ma’lumki, iqtisodiyotda umuman xo‘jalik sub’yektlari faoliyatlarining tugatilishi odatda
salbiy holat sifatida qabul qilinadi. Chunki, har qanday korxonaning o‘z faoliyatini to‘xtatishi
ma’lum darajada quyidagi holatlarning vujudga kelishi bilan bog‘liq bo‘ladi:
-
faoliyatga jalb etilgan iqtisodiy resurslarning yo‘qotilishi, ulardan olinadigan samaraning
pasayishi;
-
ishsizlar sonining ko‘payishi hisobiga ijtimoiy beqarorlikning kuchayishi;
-
jamiyat a’zolari o‘rtasida tadbirkorlik bilan shug‘ullanishga nisbatan ishonchsizlikning
paydo bo‘lishi va hokazo.
Xo‘jalik faoliyatining tugatilishini tadqiq etish ustun darajada bu holatni keltirib
chiqaruvchi sub’yektiv omillarga e’tibor qaratilishini taqozo etadi. Sub’yektiv omillar,
ob’yektiv omillardan farqli o‘laroq, turli alohida holat, shart-sharoit va hatti-harakatlarning
natijasi sifatida vujudga kelib, ma’lum chora-tadbirlarni qo‘llash orqali ularning oldini olish
yoki ta’sir darajasini boshqarish mumkin bo‘ladi.
O‘z navbatida, korxonalar faoliyatlarining tugatilishiga olib keluvchi sub’yektiv omillarni
yanada chuqurroq o‘rganish uchun, ularning kelib chiqish tavsifiga ko‘ra turkumlab olish
maqsadga muvofiq hisoblanadi. Shunga ko‘ra, mamlakatimiz va boshqa xorijiy mamlakatlar
tajribasida uchrab turuvchi ko‘plab sub’yektiv omillarni shartli ravishda quyidagi 4 guruhga
ajratish mumkin bo‘ladi.
1. Shaxsiy-ruhiy omillar guruhi o‘z ichiga tadbirkorning bilimi, malaka va tajribasi, ruhiy
va ma’naviy qiyofasi, ishni tashkil etish va boshqarish qobiliyatlari borasida yuzaga keluvchi
faoliyatni to‘xtatishga olib keluvchi sabablarni oladi.
2. Tashkiliy omillar guruhi o‘z ichiga xo‘jalik yurituvchi sub’ektning tashkiliy tuzilmasida
o‘z faoliyatini davom ettirishida vujudga keluvchi to‘siqlarni bartaraf etish, uni o‘zgartirish
yoki yanada takomillashtirish maqsadida faoliyatni to‘xtatishga olib keluvchi sabablarni oladi.
3. Me’yoriy-huquqiy omillar guruhi o‘z ichiga korxona faoliyatini davom ettirishda ro‘y
beruvchi amaldagi qonunchilik, me’yoriy qoidalarning buzilishining oldini olish va mavjud
tartibbuzarlik holatlarini bartaraf etish maqsadida faoliyatni to‘xtatishga olib keluvchi
sabablarni oladi.
4. Iqtisodiy omillar guruhi o‘z ichiga xo‘jalik yurituvchi sub’ektning iqtisodiy
manfaatlariga zid keluvchi holatlarning oldini olish va bartaraf etish maqsadida faoliyatni
to‘xtatishga olib keluvchi sabablarni oladi.
Boshqa xo‘jalik jamiyatiga qo‘shilish yoki birlashib ketish. O‘zbekiston Respublikasining
«Tadbirkorlik faoliyati erkinligining kafolatlari to‘g‘risida»gi Qonunining 10-bandida
«korxonalar o‘z huquqlarini va manfaatlarini himoya qilish maqsadida ixtiyoriy ravishda
birlashishlari mumkin» deb belgilab berilgan. Shunday qilib, kichik va o‘rta korxonalarning
faoliyatini tugatish jarayoni-ma’lum darajada tabiiy jarayon hisoblanadi. Chunki kichik biznes
va xususiy tadbirkorlik o‘ta harakatchan, juda tez o‘zgara oladi. Masalan, faoliyati tugab
borayotgan ikki kichik korxona bitta korxonaga hech qanday muammolarsiz qo‘shila oladi.
Iqtisodiy nochor xo‘jalik sub’yektlariga nisbatan bankrotlik tartibotini qo‘llashda ularga
o‘z iqtisodiy ahvolini o‘nglab olishlari uchun imkoniyat yaratish maqsadida respublika xo‘jalik
sudlari tomonidan sud sanatsiyasi hamda tashqi boshqaruv huquqiy institutidan foydalanishga
e’tibor qaratilmoqda. Sud sanatsiyasi xo‘jalik sudi tomonidan qarzdor yuridik shaxsga nisbatan
uning to‘lov qobiliyatini tiklash hamda kreditorlar oldidagi qarzini uzish maqsadida
qarzdorning ishlarini boshqarish vakolatlarini sanatsiya qiluvchi boshqaruvchiga o‘tkazmagan
holda qo‘llaniladigan bankrotlik atamasi hisoblanadi.
Restrukturizatsiyalash jarayonini quyidagi yo‘nalishlarga bo‘lishimiz mumkin.
1.
Korxonanining
ishlab
chiqarishini
yoki
ishlab
chiqarish
quvvatlarini
restrukturizatsiyalash. Korxonaning ishlab chiqarish strukturalarini tahlil qilish orqali, qaysidir
qism ishlab chiqarish quvvatlarini saqlab qolish yoki kelajakda bozorini yo‘qotib borayotgan va
korxonaga zarar keltiruvchi ishlab chiqarish quvvatlarini to‘xtatish belgilab olinadi. Bu
to‘xtalishi nazarda tutilgan ishlab chiqarish quvvatlarida bozor talabidan kelib chiqqan holda
yangi ishlab chiqarishni tashkil qilish yoki shu ishlab chiqarish quvvatlari bazasida boshqa
ishlab chiqarishga mo‘ljallangan (profilini o‘zgartirgan holda) qo‘shma korxonalar tashkil
qilish yoki sotish nazarda tutiladi.
2. Korxona moliyasi va iqtisodini restrukturizatsiyalash. Bunda inqirozga qarshi
boshqaruv uslublaridan foydalangan holda asosan 3 usulda ish olib borilishi nazarda tutiladi.
Birinchidan, korxona va tashkilotlarning ichki rezervlarini mobilizatsiya qilish. Buning
uchun quyidagi ishlar amalga oshiriladi:
-
respublikamizda faoliyat ko‘rsatayotgan korxonalarning asosiy muammolaridan biri
sotilgan mahsulot va ko‘rsatilgan xizmatlarning o‘z vaqtida puli kelib tushmasligi, ya’ni debitor
sifatida osilib turishidir. Demak, restrukturizatsiyalash rejalarining asosiy usullaridan biri
debitorlarni o‘z vaqtida undirish orqali moliyaviy resurslarga ega bo‘lishdir;
-
juda ko‘p korxonalarda ishlab chiqarish boshqaruvi to‘g‘ri yo‘lga qo‘yilmaganligi
sababli, normativdan ortiqcha ishlab chiqarish zahiralari saqlanib kelmoqda. Bu o‘z navbatida
korxonalarni qarzdorlarga vaqtida to‘lovni amalga oshira olmasligiga olib kelmoqda.
Normativdan ortiqcha ishlab chiqarish zahiralarni sotish orqali korxonalarni moliyaviy resurslar
bilan ta’minlash rejalarida ko‘zda tutiladi;
-
respublikamizdagi juda ko‘p korxonalarda mehnat resurslaridan foydalanish darajasi
pastdir. Korxona ichki rezervlarini mobilizatsiya qilish, yana bir muhim yo‘nalishi mehnat
resurslarini restrukturizatsiyalash. Korxonaning bugungi kundagi haqiqatdagi faoliyatidan kelib
chiqqan holda yoki korxona oldiga qo‘yilgan maqsadlaridan kelib chiqib, ishchilar sonini
optimallashtirish yoki qisqartirish;
-
korxonalar aylanma mablag‘larining ta’minlaganlik darajasini oshirish maqsadida,
yuqorida aytib o‘tilgan aylanma mablag‘laridan tashqari, korxona balansida bir necha yillardan
beri muzlagan shaklda yotgan aylanma mablag‘larini sotish yoki aylanishga jalb qilish. Ba’zi
korxonalarni (qurilish korxonalarida) xususiylatirish jarayonlari tahlil qilinganda korxonalar
aksiyalari bir-birlariga majburan sotilgan va bugungi kungacha umuman divident keltirmagan.
Shunday aylanma mablag‘larni sotish orqali mablag‘larni korxonaga jalb qilish.
Ikkinchidan, korxonalarning kreditor qarzlarini restrukturizatsiya qilish.
Bu jarayon korxonalarni sog‘lomlashtirish maqsadida korxonalarning kreditlari bilan
kelishgan holda, xo‘jalik sudlari qarorlariga, davlat oldidagi kreditor qarzlarni davlat komissiyalari
qarorlariga asosan ma’lum bir davrga to‘lov muddatlarini uzaytirish yoki kreditor qarzlarini
muzlatish masalari ko‘riladi.
O‘zbekiston Respublikasi “Bankrotlik to‘g‘risida”gi Qonuniga muvofiq bunday
restrukturizatsiyalash jarayonlarining 3 turi mavjud.
1. Korxonaga sudgacha sanatsiya jarayonini joriy qilish. Sudgacha sanatsiya qilish,
bankrotlik to‘g‘risida ish ko‘zg‘atilgunga qadar amalga oshiriladi. Bankrotlik alomatlari yuzaga
kelgan taqdirda, qarzdorning rahbari bu haqda qarzdorning ishtirokchilariga, boshqaruv
organlariga yoki qarzdorning mol-mulki egasiga yozma shaklda xabar qilinishi shart.
Bankrotlikning oldini olish maqsadida qarzdorning ishtirokchilari, boshqaruv organi yoki
qarzdorning mol-mulki egasi qarzdorni bankrot deb topish to‘g‘risidagi ariza xo‘jalik sudiga
taqdim etilgunga qadar qarzdorni moliyaviy jihatdan sog‘lomlashtirishga qaratilgan chora-
tadbirlarni ko‘radi. Qarzdorni moliyaviy jihatdan sog‘lomlashtirishga qaratilgan chora-tadbirlar
qarzdor bilan tuzilgan bitimga asosan kreditorlar yoki boshqa shaxslar tomonidan ham
ko‘rilishi mumkin. Sudgacha sanatsiya qilishning asosiy chora-tadbirlari quyidagilardan iborat:
-
to‘lov muddati o‘tkazib yuborilgan qarzlarni to‘la yoki qisman sotib olish, ishlab
chiqarishni raqobatbardosh mahsulot chiqarishga moslab qayta ixtisoslashtirish, chetdan yuqori
malakali mutaxassislarni jalb etish;
-
xodimlarni tayyorlash va qayta tayyorlash, qarzdorning to‘lov qobiliyati tiklanishi hamda
faoliyatini davom ettirishidan manfaatdor bo‘lgan yuridik va jismoniy shaxslar tomonidan
moliyaviy yordam ko‘rsatilishi, qarzdorning faoliyatni davom ettirishi uchun, qarzdor bilan
kreditorlar o‘rtasida kreditorlarga to‘lanadigan to‘lovlar muddatini kechiktirish yoki uni bo‘lib-
bo‘lib to‘lash yoki qarzlardan imtiyoz berish to‘g‘risida ahdlashuvga erishishga qaratilgan
bitim, majburiy to‘lov majburiyatini bajarishni va kreditlarni qaytarishni sudgacha sanatsiya
qilish muddatiga kechiktirish va qarzdor yuridik shaxsni restrukturizatsiyalash. Sudgacha
sanatsiya qilishni davlat tomonidan yordam ko‘rsatgan holda o‘tkazish O‘zbekiston
Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan vakolat berilgan organning qarori asosida amalga
oshiriladi.
2. Korxonaga sud sanatsiyasini joriy etish. Sud sanatsiyasi xo‘jalik sudi tomonidan
kreditorlar yig‘ilishining qarori asosida joriy etiladi. Xo‘jalik sudining sud sanatsiyasini joriy
etish to‘g‘risidagi ajrimida sud sanatsiyasining muddati ko‘rsatilishi, unda xo‘jalik sudi
tomonidan tasdiqlangan qarzni uzish jadvali, majburiyatlarni bajarish ta’minotini bergan
shaxslar haqidagi, bunday ta’minotning miqdori va shakllari, sanatsiya qiluvchi boshqaruvchini
tayinlash va unga to‘lanadigan haq miqdori haqidagi ma’lumotlar bo‘lishi kerak. Xo‘jalik
sudining sud sanatsiyasini joriy etish to‘g‘risidagi ajrimi ustidan shikoyat berilishi mumkin.
Mazkur ajrim ustidan shikoyat berilishi uning ijrosini to‘xtatib qo‘ymaydi. Sud sanatsiyasi
ko‘pi bilan yigirma to‘rt oylik muddatga joriy etiladi, bu muddat majburiyatlarni bajarish
ta’minotini bergan shaxslar kreditorlarning talablarini qondirishi uchun xo‘jalik sudi tomonidan
ko‘pi bilan olti oyga uzaytirilishi mumkin. Sud sanatsiyasi joriy etilgan paytda: kreditorlarning
talablarini ta’minlash yuzasidan ilgari qabul qilingan choralar bekor qilinadi, qarzdorning mol-
mulkini xatlash va qarzdorga nisbatan uning o‘ziga tegishli mol-mulkni tasarruf etish
borasidagi vakolatlarini boshqacha tarzda cheklovlar faqat bankrotlik atamasi doirasida joriy
etilishi mumkin, sud sanatsiyasi paytida yuzaga kelgan pul majburiyatlarini yoki majburiy
to‘lovlar bo‘yicha majburiyatni bajarmaganlik yoki lozim darajada bajarmaganlik uchun
(jarima, penya) va boshqa iqtisodiy sanksiyalar, to‘lanishi lozim bo‘ladigan foizlar
qo‘llanilmaydi.
3. Korxonaga tashqi boshqaruvni kiritish. Tashqi boshqaruv joriy etilgan vaqtdan
e’tiboran: qarzdorning rahbari o‘z vazifasini bajarishdan chetlashtiriladi, qarzdorning ishlarini
boshqarish tashqi boshqaruvchi zimmasiga yuklatiladi, qarzdorning boshqaruv organlari
vakolatlari tugatiladi. Qarzdorning rahbari va qarzdorning boshqa boshqaruv organlari
vakolatlari tashqi boshqaruvchiga o‘tadi, qarzdorning boshqaruv organlari tashqi boshqaruvchi
tayinlangan vaqtdan e’tiboran uch ish kuni ichida qarzdorning buxgalteriya hujjatlari va boshqa
hujjatlari, muhrlari va shtamplari, moddiy va boshqa qimmatliklari tashqi boshqaruvchiga
topshirilishini ta’minlashi shart, kreditorlarning talablarini ta’minlash yuzasidan ilgari ko‘rilgan
chora-tadbirlar bekor qilinadi, qarzdorning mol-mulkini xatlash va qarzdorga nisbatan uning
o‘ziga tegishli mol-mulkni tasarruf etish borasidagi vakolatlarini boshqacha tarzda cheklovlar
faqat bankrotlik taomili doirasida qo‘llanilishi mumkin, qarzdorning pul majburiyatlari yoki
majburiy to‘lovlari yuzasidan kreditorlar talablarining qondirilishiga nisbatan moratoriy joriy
etiladi. Tashqi boshqaruv tugaganidan keyin pul majburiyatlari yoki majburiy to‘lovlar
bo‘yicha kreditorlarga qarzdor to‘lashi shart bo‘lgan neustoyka (jarima, penya), shuningdek
yetkazilgan zarar summalari tashqi boshqaruvni joriy etish vaqtidagi mavjud miqdorlarda
to‘lash uchun taqdim etilishi mumkin.
Uchinchidan, korxonalarning ba’zi majburiyatlarini restrukturizatsiya qilish.
Bunday restruktukrizatsiya holatlari asosan qo‘shma korxonalarda olib borilgan bo‘lib,
bunda banklardan olingan chet el valyutasidagi kreditlarning to‘lov muddatlarini uzaytirish,
yoki boshqa yuridik shaxslar sotib olinishi nazarda tutilgan.
Korxona mahsulot sotish bozorini restrukturizatsiyalash.
Iqtisodiy nochor va past
rentabelli yirik sanoat korxonalarga moliyaviy sog‘lomlashtirish va restrukturizatsiya qilishda
yuqorida ham ta’kidlab o‘tganimizdek asosiy masalardan biri mahsulot ishlab chiqarish va
sotish hajmlarini orttirishdir. Korxonalar mahsulot sotish bozorini restrukturizatsiyalashda
quyidagi asosiy yo‘nalishlarda ish olib borish ko‘zda tutilgan:
-
yangi assortimentdagi mahsulotlar ishlab chiqarish orqali korxonani inqirozdan olib
chiqish;
-
arzonroq xom-ashyo bozorini tanlash orqali mahsulot rentabellik darajasini orttirish;
-
marketing tadqiqotlari olib borish natijasida yangi bozorlarga chiqish;
-
mahsulot sifatini yaxshilash va sertifikatlash masalasida olib boriladigan ishlar rejalarini
belgilash.
3. Korxona va tashkilotlarni restrukturizatsiyalashda korxonalarga tashqi va ichki
investitsiyalarni jalb qilishdir.
Davlat mulkini xorijiy investorlarga sotish bo‘yicha tender savdolari o‘tkazuvchi Davlat
komissiyasi bu borada ikki yo‘nalishda ish olib bormoqda:
Respublikamizdagi yirik sanoat korxonalarning aksiyalarini yoki kompleks korxonaning
mulkiy majmuasini chet ellik investorlarga investitsion majburiyat ostida sotish va O‘zbekiston
Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2003 yil 26 avgustidagi 368- sonli «Past rentabelli, zarar
ko‘rib ishlayotgan, iqtisodiy nochor davlat korxonalarini va ob’yektlarini xususiylashtirishni
jadallashtirishga doir qo‘shimcha chora-tadbirlari to‘g‘risida»gi hamda O‘zbekiston
Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2004 yil 5 maydagi 209- sonli «Davlat mulki ayrim
ob’yektlarini investitsiya majburiyatlari evaziga bepul berishni jadallashtirish chora tadbirlari
to‘g‘risidagi» qarorlariga asosan korxonalarni inqiroziy holatdan olib chiqish choralari
ko‘rilmoqda.
Korxona va tashkilotlarda qo‘shimcha aktsiya chiqarish yoki korxona egalarini
o‘zgartirish orqali amalga oshirilishi mumkin. Bu masala hozirgi kunning dolzarb
masalalaridan biri bo‘lib hisoblanadi.
4. Korxonalarning boshqaruv tizimlarini restrukturizatsiyalash.
Korxalarning boshqaruv tizimlarini bozor iqtisodiyoti sharoitidan kelib chiqqan holda
restrukturizatsiyalash, yangi tizimlar tashkil qilish va korxonalardaaxborot texnologiyalari
tizimlarini joriy qilish nazarda tutiladi.
Bunda restrukturizatsiyalash jarayoni asosan biznesni yangi mavqelarga olib chiqish,
qiymatini oshirish, yangi bozorlarni egallashga erishish va yangi texnologiyalarni joriy qilish
yo‘lida olib borilishi zarur. Bu esa o‘z navbatida yirik korxonalarda olib borilgan
restrukturizatsiyalash jarayoni, ularning bozordagi monopol holatlarini kamaytirish maqsadida
olib borilishi bilan namoyon bo‘ladi.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 7 fevraldagi PF-4947-sonli
«O‘zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo‘yicha Harakatlar strategiyasi
to‘g‘risida»gi Farmonining 3.2.-bandida, tarkibiy o‘zgartirishlarni chuqurlashtirish, milliy
iqtisodiyotning yetakchi tarmoqlarini modernizatsiya va diversifikatsiya qilish hisobiga uning
raqobatbardoshligini oshirish asosida:
-
yuqori texnologiyali qayta ishlash tarmoqlarini, eng avvalo, mahalliy xomashyo
resurslarini chuqur qayta ishlash asosida yuqori qo‘shimcha qiymatli tayyor mahsulot ishlab
chiqarishni jadal rivojlantirishga qaratilgan sifat jihatidan yangi bosqichga o‘tkazish orqali
sanoatni yanada modernizatsiya va diversifikatsiya qilish;
-
iqtisodiyot tarmoqlari uchun samarali raqobatbardosh muhitni shakllantirish hamda
mahsulot va xizmatlar bozorida monopoliyani bosqichma-bosqich kamaytirish;
-
prinsipial jihatdan yangi mahsulot va texnologiya turlarini o‘zlashtirish, shu asosda ichki
va tashqi bozorlarda milliy tovarlarning raqobatbardoshligini ta’minlash.
2017 - 2021 yillarda umumiy qiymati 40 milliard AQSH dollari miqdoridagi 649 ta
investitsiya loyihasini nazarda tutuvchi tarmoq dasturlarini ro‘yobga chiqarish rejalashtirilgan.
Natijada ushbu davr ichida sanoat mahsulotini ishlab chiqarish 1,5 baravar, uning yalpi ichki
mahsulotdagi ulushi 33,6 foizdan 36 foizgacha, qayta ishlash tarmog‘i ulushi 80 foizdan 85
foizgacha oshadi.
Dostları ilə paylaş: |