Aminokislotalardın` amfoterlik qa`siyetleri.
Aminokislotalar quramında
kislota
qa`siyetine iye bolg`an karboksil topar (-SOOH) ha`m ishqor qa`siyetke iye bolg`an amino topar
(-NH
2
) bar. suwlı eritpelerde aminokislotalardın` ha`r eki funktsional toparı dissotsiyalanadı.
Bunday ko`rinistegi aminokislotalar biopoliyar ionlar dep ataladı.
Kislotalı yamasa siltili sharayatda aminokislotalar elektr maydanında to`mendegishe
xarajat qıladı. Kislotalı sharayatta kation sıpatında
R R
׀
׀
H
2
N – CH – COOH + H
+
- H
+
N – CH – COOH
İshqoriy sharayatta anion
R R
׀ ׀
H
2
N – CH – COOH + OH
-
--- H
2
N – CH – COO
-
+H
2
O
Sol qa`siyetlerine qaray aminokislotalar amfoter birikpeler esaplanadı ha`m kletkada
buferlik wazıypasın atqaradı. Aminokislotalar molekulasının` forması neitral bolg`an
vodorod
ionlarıkonsentratsiyası olardın` izoelektrik tochkası (İET) dep ataladı. Ha`r qıylı
aminokislotalardın` izoelektrik tochkası (İET) ha`r qıylı boladı.
Ma`selen: Alanin İET pH-6; Lizin İET pH – 9,74;Tsistein İET pH – 5,07
5. Aminokislotalardın` optik qa`siyetleri
Aminokislotalardın` en` za`ru`r qa`siyetleri biri olardın` optik aktivlikke iye bolıwı.
Glitsin bunnan mustasna. Aminokislotalar molekulasında asimmetrik uglerod atomları barlıg`ı
ushın olardın` suwlı eritpesi kutblangan nur satxini on`g`a yamasa shepke buradı. Beloklar
quramına kiretug`ın barlıq aminokislotalar L- toparg`a tiyisli bolıp, ta`biyiy aminokislotalar dep
ataladı. L – qatardag`a aminokislota molekulanın` fazoviy jaylasıwın da ko`rsetedi.
Aminokislotalardın` optik izomerlerin anıqlawda L- serin molekulası du`ziliwinen paydalanıladı.