|
Binder1
1.
Maylardı xarakterlewshi sıpat ko`rsetkishleri.
Maylarg`a ta`n bolg`an bir qatar ko`rsetkishler bolıp, olardın` a`meliy
a`hmiyetke iye bolg`an bazı fizik-ximiyalıq qa`siyetlerin ifodalaydi. Bularg`a
kislota, yod, sabınlanıw sanları ha`m maylardın` eriw temperaturası kiredi.
Maylardın` yod sanı
. 100 g maydı biriktirip alg`an yodtın` gramm
mug`darı menen ifodalanadigan son maylardın` yod sanı dep atalıp, onın`
quramındag`ı may kislotalarının` toyınbaslıq da`rejesin ko`rsetedi.
Yod sanı qansha ko`p bolsa, may sonsha suyıq boladı. Suyıq maylardı
awqatlıq retinde paydalanıp bolmaydı. 1 g may quramındag`ı erkin ha`m
baylanısqan may kislotalardı neytrallaw ushın sarplang`an kaliy ishqorının`
mug`darı maylardın`
sabınlanıw
sanı dep ataladı.
Maylardın` kislotalı sanı
. Maylardın` kislotalı sanı erkin kislotalar sanına
baylanıslı. 1 g may quramındag`ı erkin may kislotalardı neytrallaw ushın
sarplang`an kaliy ishqorının` milligramm mug`darı menen ifodalanadigan san
maylardın` kislotalı sanı dep ataladı.
4.Quramalı lipidlerdin` elementar quramı. Fosfotidlerdin` du`zilisi
ha`m qa`siyetleri, olardın` biologiyalıq a`hmiyeti.
Neytral maylar adam ha`m haywan organizmlerinde zapas azıq zatlar sıpatında
teri astınatoplanadı. Su`t quramında ha`m ko`p mug`darda neytral maylar belgili.
Ju`da` ko`p o`simliklerdin` urıqlarında (ayg`abag`ar, kenep, g`awasha h.t.b) da
neytral maylar ko`p ushırasadı.
Mumlar.
Mumlar a`piwayı lipidler toparına qaraslı bolıp, joqarı molekulyar
bir atomlı spirtler ha`m joqarı molekulyar may kislotalarının` efiri esaplanadı.
Bunnan tısqarı mumnın` quramında az mug`darda spirt, erkin may kislotalar
ha`mde qısman ren`li ha`m xosh iyisli zatlar ushıraydı
Mumlar - o`simlik, haywan ha`m qazılma mumlarg`a bo`linedi. Ma`selen:
pal ha`rre mumları; qan plazmasında ha`m toqımalarda ushırasatug`ın ko`p
qalqanlı spirt-xolesterinnin` may kislotaları menen bergen efiri ha`m kiredi.
O`simlik mumlarının` biologik funktsiyası tu`rli organlardı suwsızlanıwdan yaki
artıqsha ızg`arlawdan ha`m mikroorganizmler ta`sirinen saqlawdan ibarat. Mumlar
quramında en` ko`p ushırasatug`ın spirtler: tsetil spirti, tseril spirti ha`m miritsil
spirti esaplanadı.
Dostları ilə paylaş: |
|
|
