Bilal Həsənli Nazilə Abdullazadə

Emfatik vurğulu
cümlələrdə 
sual əvəzlikləri, ədatların qo-
şulduğu
sözlər məntiqi vurğulu olur. Emfatik vurğu sözün emo-
sional çalarını gücləndirir və önə çəkir. Məntiqi vurğu diqqəti 
1
Dil mədəniyyəti. III buraxılış. Bakı: Elm, 1979, s. 27. 

---

92 
müəyyən sözə yönəltdiyi halda, emfatik vurğu onu emosional ba-
xımdan daha da gücləndirir. Məntiqi vurğulu sözdə danışanın məq-
sədi, emfatik vurğuda isə hisləri əks olunur. Emfatik vurğunun səslə 
ifadəsi öz əksini vurğulu saitin uzun tələffüz olunmasında tapır: Sa-
a-kit hava. Təkrar olunan sözlərdə birinci və ya ikinci söz emfatik 
vurğulu ola bilər: 
Vu-u-r ! Vur ki, gətirməyibdir arpa. İnsanmı dözər bu şarpa-
şarpa ? 
İçərimdən gələn başqa bir səs bu yad yerdə pulsuz-parasız bir qız olduğumu 
amansız sərtliklə mənə xatırladır, indi nə edəcəksən? Kəndə necə gedib çıxacaq-
san? Maaşını alana qədər kimdən çörək pulu istəyəcəksən deyə dalbadal soru-
şurdu. (İ.Əfəndiyev) 
Ata, lap heyranam Vidadiyə mən, 
Doğrudan o sənə yanır ürəkdən. 
Nə təmiz, nə böyük təbiəti var, 
Ona bənzəsəydi bütün insanlar!. 
S.Vurğun 
Yeni doğmuş bir körpəyə 
Qul olur, qollanır beşik. 
Neçin sevinməsin, niyə? 
Sevinir, sallanır beşik. 
Ə.Cavad 
Hanı məni gül qoynunda doğuran, 
Xəmirimi göz yaşıyla yoğuran, 
Beşiyimdə "layla balam" çağıran 
Azərbaycan, mənim baxtsız anam oy, 
Neçə ildir həsrətinlə yanam, oy? 
A.İldırım 
Məgər ürəyimin bu zamanında
Sən məni heç atıb getməmisənmi? 
Mənim kədərimə, dərdimə bir an 
Yad baxıb əlvida etməmisənmi?
Ə.Kərim 
 
Neçin alçaqlara boyun əyirsən? 
Oyuncaq olursan namərdlərə sən? 
Nə üçün boynuna min yük alırsan? 
Zalımın zülmündən razı qalırsan? 
Qəlbi yumşaqlığı bir yolluq unut, 
Çiynini dağ kimi ucalıqda tut!

---

93 
N.Gəncəvi