Pedaqoji universitetləRDƏ bakalavriat səVİYYƏSİ ÜZRƏ

IX Mövzu: M.Füzulinin poemaları. “Leyli və Məcnun” 
poeması. 
Mövzunun mənşəyi. Yazılı ədəbiyyata gəlişi. Anadilli 
ədəbiyyatımızda işlənməsi. Nizami və Füzuli “Leyli və 
Məcnun”larının müqayisəsi. Poemanın məzmunu, süjet və 
kompozisiyası. Bədii forma özünəməxsusluğu. İdeyası. Bəhri. 
Maddi-dünyəvi və ilahi eşqin bədii şəkildə qovuşması. Poemada 
təsəvvüf ideyaları və sufiyanə rəmzlər. Orta əsrlər ictimai 
gerçəkliyinin təsviri və ona münasibət. Qadın hüquqsuzluğu. 
Obrazların təhlili. 
Sənətkarın 
alleqorik 
poemaları. 
“Bəngü-badə” 
və 
“Söhbətül-əsmar”ın Azərbaycan, “Yeddi cam”ın isə fars dilində 
yazılması. “Bəngü-Badə”nin Xətaiyə həsr edilməsi. Əsərdə 
ictimai-siyasi məsələlərin qoyuluşu. “Söhbətül-əsmar”ın Füzuliyə 
məxsus olub-olmaması barədə fikir ayrılıqları. Bu əsərlərin bədii 
forma və kompozisiya orijinallığı və özünəməxsusluğu. Alleqorik 
poemaların mövzusu, məzmunu, süjet quruluşu və əsas ideyası. 
Əhatə etdiyi məsələlər. Obrazların təhlili. “Yeddi cam”da sufi-
fəlsəfi görüşlər. 
X Mövzu: Füzulinin nəsr əsərləri.
“Rindü Zahid”, “Səhhət 
və mərəz”
, 
“Hədiqətüs-süəda”, və mənsur məktubları; Həmin 
əsərlərin bədii strukturu, mövzusu, məzmunu, ideyası və təhlili. 
“Səhhət və mərəz”də sənətkarın elmi dünyagörüşünün bədii 
ifadəsi. “Şikayətnamə”nin əsas tənqid hədəfləri. Füzulinin ana 
dilində mənsur məktublarının bədii-tarixi dəyəri. Azərbaycan 
bədii nəsrinin inkişafında bu əsərlərin rolu. 

---

38 
Sənətkarın 
tərcümə yaradıcılığı– (“Hədiqətüs-süəda”, 
“Hədisi-ərbəin”. Ədəbiyyatımızda bədii tərcümənin inkişafında 
bu əsərlərin rolu. 
“Mətləül-etiqad” elmi-fəlsəfi traktat kimi. Füzulinin elmi-
fəlsəfi və dini dünyagörüşünü əks etdirməsi. Əhatə etdiyi 
məsələlər. 
Füzulinin ədəbi-nəzəri görüşləri. Füzuli və xalq ədəbiyyatı. 
Füzulinin sənətkarlığı. Əsərlərinin bədii-poetik xüsusiyyətləri. 
Şairin ədəbi məktəb yaratması. Novatorluğu. Füzuli 
mərhələsi. Anadilli ədəbiyyatımızın inkişafında Füzulinin rolu. 
Azərbaycan və Şərq ədəbiyyatının inkişafında Füzulinin 
mövqeyi. Füzuli və dünya ədəbiyyatı. 
Füzuli irsinin öyrənilməsi, tədqiqi və nəşri. Farsca və ərəbcə 
əsərlərinin Azərbaycan dilinə tərcüməsi.