O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat universiteti asqarova dilorom qurbonovna

 O‘quv fani bo‘yicha ma’ruza va amaliy mashg‘ulotlarda o‘qitish 
texnologiyalarini ishlab chiqishning kontseptual asoslari. 
O‘zbekiston jahon 
hamjamiyatida o‘zining munosib o‘rnini topmoqda. Davlatimizning iqtisodiy 
taraqqiyotini ta’minlash uchun ijtimoiy-siyosiy, iqtisodiy, madaniy va ma’rifiy 
sohalarda tarkibiy islohotlar amalga oshirilmoqda. Mamlakatning ijtimoiy-
iqtisodiy taraqqiyoti yuqori sifatli kadrlar salohiyatiga bog‘liq. Shu bois, 
mustaqillikning dastlabki kunlaridanoq jahon andozalari darajasida kadrlar 
tayyorlashning 
milliy 
tizimini 
yaratish 
vazifasi 
qo‘yildi. 
O‘zbekiston 
Respublikasining “Ta’lim to‘g‘risida”gi qonuni, “Kadrlar tayyorlash Milliy 
dasturi” va boshqa me`riy hujjatlar nafaqat milliy ta’lim taraqqiyoti va kadrlar 
tayyorlash tizimini istiqbolini belgilovchi hujjat, balki, ijtimoiy-iqtisodiy 
taraqqiyot kafolati sifatida muhim ahamiyat kasb etmoqda. Kadrlar tayyorlash 
Milliy dasturining birinchi bosqichida amalga oshirilgan islohotlar sohani yangi 
sifat bosqichiga ko‘tarishga zamin hozirladi. Ikkinchi bosqich – ta’lim jarayonidagi 
sifat ko‘rsatkichlarini yaxshilash, ya’ni jahon andozalariga mos, raqobatbardosh, 
yuqori saviyaga ega bo‘lgan mutaxassislar tayyorlashdan iborat. Ushbu murakkab 
muammolarning yechimini topib, ularni amalda keng qo‘llash oliy ta’lim tizimi 
xodimlari oldiga katta vazifalar qo‘ymoqdi. Bu aniq vazifalar sifatida bevosita 
o‘quv jarayonini yaxshilash, o‘quv dasturlarini yanada takomillashtirish, 
o‘qitishning zamonaviy pedagogik texnologiyalarini amaliyotga joriy qilish, texnik 
vositalardan keng foydalanishdan iboratdir. Ta’limning sifati va uni tashkil etish 
usuli o‘qituvchining mahoratiga, talabaning xohish-istagiga, qobiliyati va bilim 
darajasiga bog‘liq. Ta’limning natijasi bilim bilan belgilanadi. Bilim obyektiv 
borliqdagi voqea-hodisalarning in’ikosi, inson miyasidagi mushohada va 

---

158 
tasavvurlar natijasida hosil bo‘ladigan tushunchalar yig‘indisi sifatida namoyon 
bo‘ladi. Xulosa qilib aytganda, ta’limning sifati uni berishda ishtirok etadigan 
kishilar salohiyati va o‘quv jarayonining darajasiga bog‘liq. O‘quv jarayoni bilan 
bog‘liq ta’lim sifatini belgilovchi holatlar – yuqori ilmiy-pedagogik darajada dars 
berish, muammoli ma’ruzalar o‘qish, darslarni savol-javob tarzida qiziqarli tashkil 
qilish, ilg‘or pedagogik texnologiyalardan va multimedia vositalaridan 
foydalanish, tinglovchilarni fikrlashga undaydigan, o‘ylantiradigan muammolarni 
ular oldiga qo‘yish, talabchanlik, tinglovchilar bilan individual ishlash, 
ijodkorlikka undash, erkin muloqot yuritishga, ijodiy fikrlashga o‘rgatish, ilmiy 
izlanishga jalb qilishdan iborat bo‘lib, ushbu tadbirlar ta’lim ustuvorligini 
ta’minlaydi. Bunda har bir fanning o‘ziga xos xususiyatlari, maqsad va vazifalari 
hamda spetsifikasiga asoslanish maqsadga muvofiq.