Anatomiya 2014. indd

 
oldingi tomondan hiqildoq usti tog‘ayi bilan orqa-
dan cho‘michsimon tog‘ay uchlari, yon tomondan esa cho‘mich-
simon-hiqildoq usti burmalari
 
bilan chegaralangan.
Hiqildoq bo‘shlig‘ining yuqori kengay gan qismi hiqildoq dah-
lizi
 
deb ataladi. U hiqildoqqa kirishdan boshlanib, dahliz burma-

---

249
sigacha davom etadi. Dahliz burmasi
 
hiqildoqning yon devorida 
joylashgan bo‘lib, uning o‘rtasida dahliz tirqishi
 
joylashgan. Dah-
lizning oldingi devorini shilliq parda bilan qoplangan hiqildoq usti 
tog‘ayi, orqa devorini cho‘michsimon tog‘aylar hosil qiladi.
Hiqildoqning o‘rta toraygan qorinchalararo qismi murakkab 
tuzilgan. Uni yuqoridan va pastdan hiqildoqning yon devorida 
joy lashgan shilliq pardadan hosil bo‘lgan juft burmalar chegara-
lab turadi. Yuqorigi dahliz burmasi o‘rtasida nisbatan keng dah-
liz tirqishi, pastki ovoz burmasi
 
kuchli rivojlangan bo‘lib, ichida 
ovoz mushagi va boylami bor. O‘ng va chap ovoz burmalari o‘rta-
sida hiqildoqning eng tor joyi ovoz tirqishi joylashgan. Unda ik-
ki: oldingi ovoz boylamlari o‘rtasidagi katta pardalararo qismi va 
cho‘michsimon tog‘ay asosi o‘rtasidagi kichik tog‘aylararo qismi 
tafovut qilinadi. Ovoz tirqishining uzunligi erkaklarda 20–24 mm, 
ayollarda 16–19 mm.
Uning pardalararo qismi erkaklarda 15 mm, ayollarda 12 mm. 
Ovoz tirqishining kengligi tinch nafas olganda 5 mm, tovush ho-
sil bo‘lganida 15 mm bo‘ladi. Hiqildoqning yon devorida dahliz 
burmasi bilan ovoz burmasi o‘rtasida botiqlik, hiqildoq qorincha-
lari bor.
Hiqildoqning pastki ovoz boylamlari ostidagi bo‘shliq sekin-
asta kengayib, kekirdakka o‘tib ketadi. Hiqildoqning shilliq par-
dasi ko‘p qa tor li silindrik epiteliy bilan qoplangan, pushti rang-
da bo‘lib, dahliz burmasi va qorinchalar sohasida shilliq bezlari 
ko‘p bo‘ladi. Ularning suyuq ligi ovoz burmalarini namlab turadi.