Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti m. M. Tashxodjayev, M. G. Umarxodjayeva

Samarali korporativ madaniyat 
– bu «jamiyatda umumiy qabul 
qilingan madaniy-axloqiy normalar, ushbu tashkilotning biznes (faoli-
yat sohasi) xususiyatlari, tashkilotning rivojlanish bosqichi, tashkilot-
ning xatti-harakati, missiyasi, tuyulganligi, strategik maqsadlari, 
boshqaruv uslubi, hokimiyat va ta’sirning tabiati, shaxslar, guruhlar va 
tashkilotlarning manfaatlari, tartibga soluvchi va ichki firma hu-
jjatlari»
26
. Samarali tashkilot faoliyat ko‘rsatkichiga va korxonaning 
uzoq muddatli istiqboliga bevosita ta’sir ko‘rsatadi. 
Bunday madaniyat korxona muvaffaqiyatining eng muhim omillar-
idan biri bo‘lib, raqobatbardosh ustunlikni nusxalash qiyin. 
26 Imomboev, N. “To‘g‘ri” tashkiliy madaniyatni to‘g‘ri shakllantirish. // Kompaniya 
menejmenti jurnali. - 2004-y № 3. - B.54-58. 

---

123 
Shuningdek, tashkilot nomi u jamoada jismoniy shaxslarning axloqiy 
fazilatlariga, fidoyilikka, mehnat unumdorligiga, jismoniy sog‘liqqa, 
butun jamoaning hissiy farovonligiga ta’sir qiladi. Samarali korporativ 
madaniyat tashkilotning “hissiy yoqilg‘isi” dir. Shu bilan birga, u tash-
kilotning barcha elementlarini aks ettiradi, ishga zavq bag‘ishlaydi, 
jamoani birlashtiradi. Bu tashkilotni boshqarish shuning uchun 
ko‘proq manevrli, moslashuvchan qiladi
27
.
Tashkilotning umumiy shaklda samaradorligi tashkilot tomonidan 
olingan natijaning ushbu natijaga olib keladigan ishlab chiqarish 
resurslari shaklidagi xarajatlarga munosabatini tavsiflovchi ko‘rsatkich 
bilan ifodalanishi mumkin.
Biznesni yuritishning axloqiy me’yorlari, albatta, xodimning ish 
samaradorligini oshiradi, chunki ular muayyan vaziyatda muayyan 
xatti-harakatni tanlash nuqtai nazaridan ishonchni beradi. Qonuniylik 
funksiyasi moslashuv funksiyasi orqali amalga oshiriladi, chunki 
korxonaning mijozlar talablariga qanchalik mos kelishi, biznesning ax-
loqiy, to‘g‘ri ishlashi va unga nisbatan boshqa tashkilotlar, insonlarlar, 
umuman jamiyatning munosabatini aniqlaydi. Korxonaning ijobiy 
ko‘rinishi uning faoliyatining muvaffaqiyati uchun mutlaqo kafolatdir. 
Shunday qilib, korxonaning samaradorligi quyidagi qiymatlarda ifoda-
lanishi mumkin: moslashtirish, integratsiya, qonuniylik, maqsadlarga 
erishish (FIG. 8.5). 
Tashkilot maqsadli tizim bo‘lib, uning qismlari-insonlar-o‘z 
maqsadlariga ega. 
Faoliyat sifati
-bu tashkilotning samaradorligi, bu 
insonlar - uning elementlari va uning tarkibiy qismlari ta’sirining tabi-
atiga bog‘liq.
Korxonaning barcha xodimlari va biznesining samaradorligini 
oshirish korporativ madaniyatning maqsadi hisoblanadi. O‘z maqsad-
lariga erishish uchun korxona nafaqat barcha xodimlarning sa’y-
harakatlarini birlashtiradi, balki boshqa tashkilotlar, umuman jamiyat 
o‘rtasida o‘ziga jalb etuvchi imidj yaratish orqali faoliyat yuritadigan 
tashqi muhitga moslashishga harakat qiladi.