“PEDAGOGS”
international research journal ISSN:
2181-4027
_SJIF:
4.995
www.pedagoglar.uz
Volume-32, Issue-2, April - 2023
73
b)
qotishni tezlashtiruvchilar.
3.Beton va yig‘ma
temir betonni mustahkamligini, sovuqqa,
agressiv muhitga
chidamliligini oshiruvchilar, o‘tkazuvchanligini pasaytiruvchilar:
a) I, I I, I I I, IV - guruh suv ajratuvchilar;
b) kolmatatsiya;
d) havo olib kiruvchilar;
e) gaz hosil qiluvchilar;
f) po‘lat armaturaga nisbatan beton himoya xossalarini oshiruvchilar (po‘lat
emirilishini ingibitorlari).
4.Betonga maxsus xossalarga ega bo‘lishini beruvchilar:
a) I, I I, I I I - guruh gidratlovchi qo‘shimchalar;
b) sovuqqa qarshi (salbiy haroratlarda qotishni ta’minlovchilar);
d) bioqo‘shimchalar;
e) polimer.
Maydalangan mineral qo‘shimchalar:
a) noaktiv;
b) aktiv;
d) plastifitsirlovchi mineral;
Kompleks qo‘shimchalar;
a) kompleks kimyoviy qo‘shimchalar;
b) organomineral qo‘shimchalar.
Yuqorida sanab o’tilgan qo’shimchalarning beton tarkibiga bo’lgan ta’siri
ushbu
qo’shimchalarning aktivlik darajasiga ham bog’liq, yani ushbu qo’shimchalarning
qurilish obektiga ishlab chiqarilgan sanasidan boshlab necha kun o’tib yetib kelganligiga
ham bog’liq. Aktivligi yuqori bo’lgan mineral qo’shimcha beton tarkibida o’zining
effektiv omillarini yaxshi namoyon qiladi.
Foydalanilgan adabiyotlar:
1.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 7 fevralda PF-4939 sonli “2017-
2021-yillarda O‘zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvoryunalishi
bo‘yicha xarakatlar strategiyasi” farmoni.
2.
X.A. Akramov., SH.T. Raximov., X.N. Nuritdinov., M.T. Turopov “Beton
to‘ldirgichlari texnologiyasi” O‘quv qo‘llanma Toshkent-2011-yil.
3.
Akramov X.A., Nuritdinov X.N. “Beton va temir-beton buyumlari ishlab chiqarish
texnologiyasi” o‘quv qo‘llanma, 1-2 qism, Toshkent 2007.
4.
Gaziev U.A., Qodirova D.SH. “Beton va qorishmalar uchun qo‘shimchalar”
Toshkent-2015.