8-Amaliy mashg‘ulot. Mikrodasturlarni doimiy saqlash qurilmasi (PZU). Operativ xotira. Asosiy tushunchalar Operativ xotira — bu kompyuter protsessori uchun ishchi sohadir. Unda
ish jarayonida dasturlar va ma’lumotlar saqlanadi. Operativ xotira ko‘pincha
ma’lumotlar va dasturlar faqat kompyuter qo‘shilganida yoki reset tugmasi
bosilgunga qadar vaqtinchalik saqlash sifatida qaraladi. O‘chirilguncha yoki
reset tugmasini bosguncha barcha ma’lumotlar doimiy xotiraga (asosan qattiq
disklarga) o‘tguncha ish vaqti davomida sodir etiladigan o‘zgartirishlarni eslab
turish vazifasini bajaradi. Qaytadan manba’ga ulanilganda saqlangan
ma’lumotlar yana xotiraga yuklanishi mumkin.
Operativ xotira qurilmasi ba’zan ixtiyoriy paytda kirish mumkin bo‘lgan
eslab qoluvchi qurilma ham deyiladi. Bu shuni bildiradiki, operativ xotirada
saqlanuvchi ma’lumotlarga murojaat qilish, ularning u yerda joylashishi
tartibiga bog‘liq emas. Kompyuter xotirasi haqida gapirilganda, odatda uning
operativ xotirasi, ya’ni ishlatilayotgan protsessor, avvalom bor faol dasturlar va
ma’lumotlar saqlovchi xotira mikrosxemalari yoki modullari o‘ylab ko‘riladi.
Xotira termini tashqi eslab qolish qurilmalariga yoki magnit tasmalari kabilarda
nisbatan ham ishlatiladi.
Operativ xotira terminini faqatgina tizimda xotira qurilmasini
bajaruvchi mikrosxemalar sifatida tushunmasdan, balki joylashtirish va
mantiqiy akslantirish deb ham qarash mumkin. Joyashtirish – bu ma’lumotarni
(axborotlar va buyruqlar) aniqlangan tipi bo‘yicha aniq xotira manzillariga
o‘natishdir.
Xozirgi kompyuterlarda eslab qolish qurimalarining uchta ko‘rinishi
ishlatiladi.
•
ROM (Read Only Memory). Doimiy xotira qurilmasi — DXQ,
ma’lumotlarni yozish amalini bajarishga qodir emas.
•
DRAM (Dynamic Random Access Memory). Ixtiyoriy tartibdagi
tanlangan dinamik xotira qurilmasi.
•