40-Mavzu: Konturlarni hosil qilish va tahrirlash. Niqoblarni hosil qilish tushunchasi. Filtrlar ta`siri darajasini pasaytirish

---

40-Mavzu: Konturlarni hosil qilish va tahrirlash. Niqoblarni hosil qilish 
tushunchasi. Filtrlar ta`siri darajasini pasaytirish. 
Reja: 
1.
Konturlarni hosil qilish va tahrirlash 
2.
Filtrlar bilan ishlash 
3.
Niqoblarni hosil qilish 
Adobe Photoshop dasturida tasvirni qo'shimcha effektlar bilan boyitish uchun 
filtrlardan foydalanish mumkin. Buning uchun Menyular satrida Фильтры buyrug'i 
tarkibidagi filtrlardan foydalanishingiz mumkin. Quyida eng ko'p qo'llaniladigan 
filtrlar tavsifi misollar yordamida keltiriladi. 
Chap ustunda filtr qo'llanilmagan asl nusxa, o'ng tomondagi ustunda esa 
tasvirladaqiqag filtr qo'llanilgandan so'nggi varianti keltirilgan. 
ADOBE PHOTOSHOP dasturida Filtrlar bilan ishlash ADOBE PHOTOSHOP 
Windows muxitida ishlovchi kompyuterlar uchun muljallangan elektron 
kurinishdagi fototasvirlarni taxrir qiluvchi dasturdir. Adobe Photoshop tasvir taxrir 
qiluvchisi yordamida fotosuratlarga qushimcha kiritish, fotosuratdagi dog’larni 
uchirish va eski rasmlarni qayta ishlash va tiklash, rasmlarga matn kiritish, 
qushimcha maxsus effektlar bilan boyitish, bir fotosuratdagi elementlarni 
uzgartirish, almashtirish mumkin. Adobe Photoshop imkoniyatlari keng qamrovli 
bulib, kitoblar, gazeta va jurnallarni turli-tuman rasmlar bilan boyitishda katta 
qulayliklar yaratadi. Adobe Photoshop ayniqsa jurnalistlarning, rassomlarning 
ijodiy imkoniyatlarini tula amalga oshirishlarida yordam beradi. Jurnalistika va 
bevosita matbuot yoki nashriyot soxasiga aloqodor bulgan shaxslarning mazkur 
dastur bilan ishlashni bilishi ular uchun qushimcha imkoniyatlarni yaratib beradi. 
Adobe Photoshop dasturi quyidagicha ishga tushiriladi : 1. Pusk menyusi 
Programmu bandining Photoshop belgisida «sichqoncha» ni bosiladi. 2. Windows 
ishchi stolida mavjud Adobe Photoshop uchun maxsus belgida «sichqoncha» ning 
chap tugmasi ikki marta bosiladi. 5 Dasturidan chiqish uchun quyidagi usullarni 
biridan foydalanish mumkin: 1. Alt q F4 tugmalarini birgalikda bosish. 2. Fayl 
menyusidagi Vuxod buyrug’ini tanlash bilan. 3. Ekranning yuqori qismi ung 
burchagida joylashgan belgisini bosish yoki Zakrit buyrug’ini bajarish bilan. 
Savollarga quydagicha javob berish zarur: DA – kiritilgan matni uzgarishlarni 
saqlash va dasturilan chiqish uchun. NET – kirtilgan matnda uzgartirishlar 
saqlanmagan xolda dasturidan chiqish uchun. Otmena - dasturda ishlashni davom 
ettirish uchun. Х 6 Adobe Photoshop dasturi ishga tushirilgandan sung ekranda 
Adobe Photoshop tasvir taxrir qiluvchi oynasi xosil buladi. Adobe Photoshop 
oynasining yuqori qismida sarlavxa satr va Windows ga xos elementlar joylashadi. 
Sarlavxa satridan sung menyu satri joylashadi. Menyudagi kerakli buyruqlarni 
tanlashingiz mumkin. Adobe Photoshop dasturi menyusi 9 banddan iborat. Xar bir 
menyu tarkibida ochiladigan menyu banddlari mavjud. Ularni kurish kursor 
yordamida amalga oshirishladi. quyida asosiy menyu va eng kup qullaniladigan 

---

buyruqlarning qisqacha tavsifi keltiriladi. Adobe Photoshop dasturi oynasining 
umumiy ko’rinishi quyidagicha Bu dastur ishga tushirilgach dasturning yuqori 
qismida boshqa dasturlar kabi menyu paneli bo’lib, dasturda quyidagilar: Fayl, 
Redaktirovaniye, Izobrajeniye, Sloy, Videleniye, Filtr, Vid, Okno va Pomosh 
bandlari joylashgan. Fayl menyusi bo’limlari quyidagicha 7 Fayl -bu menyu bandida 
Noviy - yangi kartinka tuzish, Otkrit- Kartinalar katorini chakirish va tanlangan 
kartinani ochish, Otkrit posledniy-oxirgi faylni ochish, Zakrit- kartinani yoki faylni 
yopish, Soxranit-xotirada saqlash. Jildlar oynasi xujjatlar va ilovalarni izlash tanlash 
va yuklash uchun ishlatiladi. Jildlar oynasi Windowsning boshqa obyektlari, 
znachoklari va oynani boshqarish elementlarini o’z ichiga oladi. Ilovalar oynasi 
asosan xujjatlari bilan ishlashda qo’llaniladi. Bu oynalar ilovalarga xujjat sifatida 
yuklatilgan axborotni va ilovalarni boshqarish elementlarini o’z ichiga oladi. 
Muloqot oynasi faqat boshqarish elementlarini o’z ichiga olishi bilan boshqa 
oynalardan farq qiladi. Ular yordamida operasion tizim va uning ilovalarini 
boshqarish mumkin. 8 Ma’lumotlar tizimi oynasi operasion tizim va ilovalar ishi 
xaqidagi ma’lumotlarni o’z ichiga oladi. Endi jildlar oynasining asosiy qismlarini 
aniqlashtirib olamiz. Buni «Korzina» (savat) oynasi misolida ko’rib chiqamiz. 
Birinchi qator (aksariyat xollarda bu ko’k rangdagi qator) oyna nomidir. Agarda shu 
qatordagi Ilovaning rasmchasiga bosilsa, oyna joylanishini va o’lchovlarini 
belgilovchi buyruqlar paydo buladi. Birinchisi – «Svernut» (yigib olish). U Ilova 
oynasining masalalar panelidagi to’rtburchak tugmacha shaklida (darchadek) yigib 
oladi. Sichqoncha tugmachasini «darcha» ustida bir marta bosish oynaning oldingi 
ulchovi va joylashishini tiklaydi. (Bu turtburchak tugmachalar barcha 
daqiqaimallashtirilgan oynalar ko’rinishi uchun uning o’lchovini avtomatik ravishda 
o’zgartiradi). Ikkinchisi – «Razvernut» (yoyish). U Ilova oynasini butun ekranga 
(yoki xujjat oynasini butun ilova oynasiga) yoyib tashlaydi. Shunga axamiyat berish 
kerakki, Masalalar paneli oyna maksimallashtirilgan xolda ko’rib turadi. Sichqoncha 
«Razvernut» (yoyish) piktogarammasi ustida bosilganidan keyin uning o’rnida 
boshqa ikki kvadratlik piktogramma paydo buladi. Xosil bo’lgan piktogrammaning 
ustida sichqoncha bosilsa, oyna oldingi xolatiga qaytadi. Uchinchisi – «Zakrit» 
(Yopish). U joriy ilovani yopadi va bajarilayotgan ishning saqlab qolinmagan 
natijalarini saqlaydi. (Bu operasiya klaviaturada Alt-f4 tugmachalar kombinasiyasi 
yordamida amalga oshiriladi. Joriy Ilovani yopish uchun ilovaning sistema menyusi 
tugmachasini ikki marta bosish xam mumkin. Oynadagi keyingi qator – Menyular 
qatori . Unda bir nechtadan buyruqlarni o’z ichiga olgan menyular joylashgan . Bular 
«Fayl» (fayl), «Pravka» (to’grilash), «Vid» (ko’rinish), «Perexod» (o’tish), 
«Izbrannoye» (tanlangan), «Spravka» (ma’lumot) menyularidir. Oynaning 
chetlarida vertikal va gorizontal aylantirish tasmalarini ko’rish mumkin. Oynaning 
quyi qismida holat qatori joylashgan. Menyular qatori ostida piktogrammalar qatori 
mavjud. Bu qatorda ko’p ishlatiladigan buyruqlar belgilari joylashgan. Undan keyin 
odatda adres qatori joylashadi.

---

---

Savol va topshiriqlar 
1)
Filtrlarni qosil qilish qanday amalga oshiriladi? 
2)
Niqoblarni hosil qilish qanday amalga oshiriladi? 
Uyga vazifa 
1)
O’zingizni rasmga oling va uni filtrlar yordamida ishlov bering natijani 
oldingi ishlov berilmagan rasm bilan yonma yon qo’yib farqlarini ko’rsating