5.2. Investitsiya to ‘g‘risida tushuncha va ularning guruManishi. Kapital va moliyaviy investitsiya Investitsiyalar
(nemischa — invetsion, lotincha —
investere — o ‘rash,
inglizcha —
investment — sarmoya q o ‘yish) iqtisodiy
rivojlantirish maqsadida mamlakat yoki chet ellarda turli tarm oq-
larga uzoq muddatli kapital kiritish, kapital sarflar m a’nosini
anglatadi.
0 ‘zbekiston Respublikasining «Investitsiya faoliyati to ‘g‘risi-
da»gi Qonunining 2-moddasiga binoan investitsiyalar — iqtisodiy
va boshqa faoliyat obyektlariga kiritiladigan moddiy va nomoddiy
ne’matlar ham da ularga doir huquqlardir».
Buxgalteriya hisobining 12-sonli «Moliyaviy q o ‘yilm alarni
(investitsiyalarni) hisobga olish» milliy andozasining 6-moddasiga
binoan — «Moliyaviy qo ‘yilma (investitsiya) — xo‘jalik yurituvchi
subyekt tasarrufidagi darom ad olishga (foiz, royalti, dividend va
ijara haqi shaklida) m o‘ljallangan, investitsiya qilingan sarmoya
qiymatining ortishi yoki investitsiya qiluvchi kompaniya boshqa
naf olish uchun foydalanadigan aktivlardir».
«Investitsiya faoliyati to ‘g‘risida»gi Qonunning 3-moddasiga
binoan investitsiya obyektlari ta ’yinlanishiga ko‘ra quyidagicha
boiinadi.
1. Kapital investitsiyalar — asosiy fondlar ham da moddiy ishlab
chiqarishning boshqa shakllarini tashkil etish va qayta tashkil
etish bilan bog iiq investitsiyalar.
2. Innovatsion investitsiya — texnika va texnologiyaning yangi
avlodini yaratish va o ‘zlashtirishga yo‘naltirilgan investitsiya.
3. Ijtimoiy investitsiya — inson salohiyati, uning o ‘quv ishlab
c h iq a rish ta jrib a si h a m d a b o sh q a n o m o d d iy e h tiy o jla rg a
qo'yiladigan investitsiya.
87
Bulardan tashqari investitsiyalaming quyidagi belgilari bo ‘yicha
turkurnlanishlari mavjud:
