D xolboyev, U. N. Ibragimov moliyaviy hisob

6.6. Asosiy vositalarni ijaraga olish va ijaraga berish hisobi.
lizin g muomalalari hisobining xususiyatlari
Buxgalteriya hisobi 6-son «Ijara hisobi» milliy andozasiga 
binoan quyidagi turlarga b o ‘linadi:
1. Lizing (moliyaviy ijara) —
ijara munosabatlarining alohida 
turi b o ‘lib, unda lizing beruvchi, lizing oluvchi va mulkni sotuvchi 
to m o n sh artno m a asosida 12 oydan oshiq m uddatga lizing 
oluvchiga to ‘lov asosida m ulkdan foydalanish va egalik qilish 
munosabatlari belgilanadi.
Bunda: a) lizing shartnomasi muddati tugagach, obyekt lizingga 
oluvchi mulkiga aylanadi;
b) lizing obyektining xizmat muddati 80 foizni tashkil etishi 
va lizing shartnomasi tugashida uning 20 foiz dastlabki qiymati 
qolishi;
c) lizing shartnomasi tugagach, lizing oluvchi mulkni sotib 
olish huquqiga ega;
d) lizing to ‘lovi lizing shartnom asi davrida lizing obyekti 
qiymatining 90 foizi atrofida b o ‘lishi.
2. Uzoq muddatli ijara -
ijaraga beruvchi ijaraga oluvchiga 
bitim asosida mulkka egalik qilish va foydalanishga 12 oydan 
oshiq muddatga to'lov asosida berishi.
3. Qisqa muddatli ijara -
ijaraga beruvchining ijaraga oluvchiga 
bitim asosida m ulkka egalik qilish va un d an foydalanishga 
12 oygacha to ‘lov asosida berishi.
4. Ikkilamchi ijara (ikkilamchi lizing) —
ijarachi (lizingga 
oluvchi) ijaraga (lizingga) beruvchining roziligi bilan ijaraga 
(lizingga) beruvchining oldida ijara (lizing) shartnomasi yuzasidan 
javobgarlikni saqlagan holda ijaraga olingan mulk (lizing obyekti)- 
ning boshqa u ch in ch i shaxsga ikkilam chi ijara (ikkilam chi 
lizing)ga topshiradigan shartnom a munosabati.
113

---

Yuqorida keltirilgan lizing m unosabatlar buxgalteriya hisobida 
ayrim adabiyotlarda (18, D.) ta ’kidlanganidek quyidagicha aks 
ettiriladi: