Toshkent shahar Sergeli tumani 277- idumning Biologiya fani o’qituvchisi Xolmurodova Ozoda

II-komanda uchun savollar 
№ О‘quvchilar о‘zlashtirishi lozim bо‘lgan material-
lar yuzasidan о‘quv topshiriqlari 
Darslikdagi matnni diqqat bilan о‘qing va 
quyidagi savollarga javob tayyorlang. 
Topshiriqni bajarish 
bо‘yicha kо‘rsatmalar 
1. 
2. 
3. 
4. 
Autosoma nima?
Jinsiy xromosomaga ta’rif bering? 
Ayrim hashoratlarda Y xromosoma bo’lmaydi. 
Ularda meyoz jarayoni qanday kechadi? 
Otasi daltonik, onasi sog’lom lekin geterozigota 
bo’lgan oilada daltonik farzandlar tug’ilish 
ehtimoli qanday? 
О‘quvchilar guruhi bilan 
hamkorlikda ishlang. 
О‘quvchilar bilan о‘tka-
ziladigan savol-javobda 
faol ishtirok eting 
b)yangi mavzu yuzasidan komandalar о‘rtasida savol-javob, о‘quv bahsi uyushtirish 
s) о‘quv materialini yaxlit holda qayta ishlab chiqilishini amalga oshirish. 
 
 
1.X–xromosomaga birikkan holda nasldan-naslga o’tuvchi gen kasalliklarini belgilang? 
A)Gemofiliya, daltonizm B)Alibinizm, fenilketonuriya 
 
S)Qandli diabet, mikrosefaliya D)Gemofilya, albinizm 
2.Dominant belgilarni aniqlang? 

---

a)Sochning erta to’kilishi; b)Malla soch; c)Qo’y ko’z; d)Kulrang ko’z; e)Pakanalik; 
f)Normal bo’y; j)Besh barmoqlilik; k)Sepkillar. 
A)b,d,f,j B)a,c,e,k S)a,b,c,d D)e,f,j,k 
3. Jinslar nisbati 1:1 bo’lgan organizmlarni qatorini aniqlang. 
1)Baqachanoq; 2)Oq planariya; 3)Shimpanze; 4)Suv shillig’i; 5)Yomg’ir chuval-
changi; 6)Mayna; 7)Qum bo’g’ma iloni; 8)Bitiniya; 9)Omar; 10)Kakadu. 
A)6,3,10,1 B)3,8,9,2 S)2,4,1,5 D)6,7,10,5
4.Odam xromosomalarining diploid soni (I), autosoma (II) jinsiy xromosomasi(III) ga 
tegishli javobni aniqlang? 
A)46 ta; 23 juft; 2 ta B)46 ta; 22 juft; 2 ta 
S)46 ta; 22 juft; 1 ta D)46 ta; 23 juft; 1 ta 
5.Odamlarda uchraydigan daltonizm retsessiv d gen bilan ifodalanib, u X xromo-somada 
joylashgan. Quyida berilgan ota-onalar genotipi tahlil qilinib, qaysi oilada faqat sog’lom 
qiz va o’g’il farzandlar tug’ilishi aniqlang? 
A)X
D
X
d 
x X
d
Y B) X
D
X
D 
x X
D
Y S)X
D
X
d 
x X
D
Y D)X
d
X
d 
x X
d
Y 
6. Odamlarda uchraydigan daltonizm retsessiv d gen bilan ifodalanib, u X xro-
mosomada joylashgan. Quyida berilgan ota-onalar genotipi taxlil qilinib, qaysi oilada 
faqat daltonik qiz va o’g’il tug’ilish ehtimolini aniqlang? 
A)X
D
X
d 
x X
d
Y B) X
D
X
D 
x X
D
Y S)X
D
X
d 
x X
D
Y D)X
d
X
d 
x X
d
Y 
7. Quyidagi organizmlarning qaysi biri "geterogametali"? 
A)Timsohning urg’ochisi B)Drozofillaning urg’ochisi 
S)Sichqonning urg’ochisi D)Bo’rining urg’ochisi 
8. Drozofilla pashshasida ko`zning oq rangi X-xromosomadagi retsessiv genga bog’liq. 
Agar oq ko’zli urg’ochi qizil ko’zli erkak pashsha bilan chatishtirilsa, F
1
da qanday 
ajralish bo’ladi? 
A)50% qizil ko’zli urg`ochilar; 50% oq ko’zli erkaklar 
B)50% qizil ko’zli erkaklar; 50% oq ko`zli urg’ochilar 
S)Barcha pashshalar qizil ko’zli 
D)Barcha pashshalar oq ko’zli
9. Mendelning uchinchi qonuni qanday ataladi? 
A)Ajralish B)Belgilarning mustaqil holda irsiylanishi 
S)Dominantlik D)Birikkan holda irsiylanish
10. Mendelning birinchi qonuni qanday ataladi? 
A)Ajralish B)Belgilarning mustaqil holda irsiylanishi 
S)Dominantlik D)Birikkan holda irsiylanish