1-amaliy mashgʻulot fanining asosiy tushunchalari mohiyati; xavf turlarini, ularni guruhlash va identifikatsiyalash

Sabab va oqibatlar. 
Yashirin xavflarni amalga oshishiga olib keladigan sharoit-
sabab deb
ataladi. Sabablar, jarohatlar, yuqumli kasalliklarni keng tarqalishi 
(epidemiya), atrof-muhitga zarar va boshqa xil oqibatlarni keltirib chiqaradi.
Xavf, sabab, oqibat
uchligi-bu yashirin xavflarni va zararlarni amalga oshiruvchi 
mantiqiy jarayondir. Masalan: Zahar (xavf)- dori tayyorlashning xatosi (sabab)- 

---

zaharlanish ( kungi lsiz oqibatlar). Mutloqa xavfsiz bo'lgan ish (faoliyat) bo'lishi 
mumkin emas. Demak, faoliyat qanday bo'lmasin, unda yashirin xavf bo'ladi. Bu 
hayot faoliyati xavfsizligining aksiomasidir.
Xavflarni o'rganish
tartibi uch bosqichda amalga oshiriladi: 
1-qadam-xavf manbalarini aniqlash;
2-qadam-xavflarni vujudga keltiradigan qismlarni aniqlash;
3-qadam-tahlilni chegaralash, tekshirilmaydigan xavflarni chiqarib tashlash. 
Tahlil usuli.
Xavfsizlikni ko'ngilsiz voqea ro'y berishdan oldin 
(aprior)
yoki keyin 
(aposterior)
tahlil etish mumkin. Har ikki holda qo'llaniladigan usul bevosita yoki 
aksincha bo'ladi. 
Aprior tahlilda shu tizimga xos bo'lishi mumkin bo'lgan (yashirin) ko’ngilsiz 
voqealar tanlab olinadi va ularni yaratuvchi bir qancha holatlar to'plami tuziladi. 
Aposterior tahlil esa ko'ngilsiz voqea yuz bergandan so'ng kelajakda tadbirlar 
ishlab chiqishdir. Bu ikki usul bir-birini to'ldiradi. 
Xavflar identifikatsiyasi.
Identifikatsiya - o‘rganish, isbotlash, tasdiqlash 
ma’nolarini anglatadi. Masalan, dorishunoslikda birorta doridarmonni to’liq 
identifikatsiya qilmasdan turib, uni kasalga tavsiya etib bolmaydi. Jumladan, 
ampitsilin dorisi - uning tarkibi, kimyoviy tuzilishi va xususiyatlari isbotlanishi 
kerak. Xavflar- identfikatsiyasi biroz mushkulroq. Bunda har bir xavfning kelib 
chiqish sabablari, xususiyatlari va oqibatlari o‘rganiladi. Chunki har bir xavfning 
yuzaga kelishiga sabab boluvchi omillar, salbiy oqibatlari, xavflilik va zarar 
keltirish darajalari boladi. Mana shu ko‘rsatkichlar aniqlangandan keyingina 
xavfning nomini ayta olamiz. Masalan; termik yoki radiatsiya xavflari, yoki oqsil 
va yashur kasalligi, yoki gerbitsid, zahar xavflari va hokazolar.