Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта

Tarqatish ro`yx
Elektron pochta keng ko`lamdagi va
tu
orqali axborot olishning oddiy yo`li javob bera oladigan kishiga savol berishdir.
Ko`plab tezkor munozaralarda qatnashish pochta jo`natmasining elektron 
ro`yxatini tashkil qilish imkonini beradi. Fikrlar almashuvi shaklining bunday 
qoidasi elektron pochtani turli mavzular bo`yicha yi
і
ish va tarqatishga aso
S
Jo`natma ro`yxati (mailing lists) aniq mavzu qi
o
tor bo`lishi mumkin. Mavzu bo`yicha mazkur ro`yxatga mos keluvchi barcha 
ma’lumotlar ishtirokchilar o`rtasida tarqaladi. Agar keladigan ma’lumotlarga sharh 
yoki javob yoziladigan bo`lsa,
tarqatiladi. 
Elektron pochta guruhi boshqariladigan va boshqarilmaydigan bo`lishi 
mumkin. 
Boshqariladigan guruhning ma’lumot jo`natuvchi ma`muri bo`ladi. U o`z 
kompyuteridagi resurslarni muhokama ishtirokchilariga taqdim qiladi. U keladigan 
xabarlarni qayta ishlaydi,
bo`lsagina jo`natadi. 
Boshqarilmaydigan guruh a’zolari (bunday guruhlar keng tarqalg
adres ro`yxati bo`yicha hamma ma’lumotlarni oladi. Jo`natma ro`yxatining 
dasturiy ta’minoti ichida LISTSERV va Majardomo dasturlari nisbatan keng 
tarqalgan. Bu dasturlar jo`natmalarni ro`yxatga qo`shish, o`chirish uchun eski 
ma’lumotlar ichidan berilgan axborotlarni qidirish, standart fayllarga 
o`zgartirishlar jo`natish uchun foydalaniladi. 
197

---

Masalan, LISTSERV da barcha ro`yxatlar Listserv xizmat nomiga ega. Siz 
o`z so`rovingizni [e-mail] (AQSh) yoki [e-mail] 
(Evrop
ha xat jo`natish lozim: 
muni: 
SUBSCRIBE NET-HARRENINGS 
UseNet - barcha mavzular bo`yicha umumiy xabarlar bilan almashish 
imkonini beruvchi kompyuterl
u xabarlar elektron pochtani 
slatadi, lekin elektron pochta dasturiy ta’minotidan farqlanuvchi maxsus dasturiy 
yangiliklar guruhi (news grours) yoki telekonferentsiya guruhlariga mavzu 
deb yuritiladi. Har bir UseNet kompyuterlar xat ma’umotlari bazasini suyab turadi 
a xat qo`shni kompyuterlar bilan almashish orqali yangilanadi. Ma`umotlar bazasi 
foydalanuvchilarga yozib jo`natiladigan maqolalardan iborat. Yangiliklar guruhi 
jo`natma ro`yxatidan farqlanmaydi. Leki maqolalar hammaga jo`natilmaydi, faqat 
uni o`qiy oladiganlargagina yuboriladi. 
Hozir 2
archa tizimdagi 
yangiliklarni (kompyuter texnikasi, fanning turli sohalari, siyosat, dam olish 
mavzusi va hokazoni) qamrab olad
Telekonferentsiya kategoriya va kategoriya bo`limlari ierarxik usulda tashkil 
eti
i. Rasmiy ierarxiyada 
ett
avjud. 
Mavzu
comr 
--------------------------------------------------------------- Kompyuterlar 
misc 
-------------------------------------------------------- Turli xil ma`umotlar 
news 
-------------------------------------- Yangiliklar (UseNet tizimi haqida) 
r 
talk ------------------------------------------------------------ Munozara, 
uhokamalar 
bilan 
o`ngga qa
) nom yangiliklarning mazkur 
guruhi mansub bo`lgan ierarxiyaning yuqori darajasini aks ettiradi: 
Comr.sys.os.mswindows - Microsoft windows operatsion tizimiga 
bag`ishlangan 
telekonferentsiya. 
a) manzilgohi bo`yicha jo`natishingiz mumkin. Net harrening jo`natmasi 
Internetda ro`y berayotgan barcha voqealardan xabardor bo`lish imkonini beradi. 
Obuna bo`lish uchun quyidagic