Kitob to’g’risida

Stochastik Divergensiyasi 
Stochastik divergensiyasi juda ham ko’p marotaba kelishi mumkin. 
Buni asosiy strategiya qilib ishlatish ham mumkin. 
Rasm- 12.7
Rasm-12.7 aql bovar qilmas darajada divergensiyalarni uchratish 
mumkin. Birgina shu holatda 9 divergensiya uchrab turibti. Shularning 
hammasiga ishlash mumkin. Ba’zan divergensiya ichida divergensiya ham 
uchrab turadi. Stochastik indikatoriga divergensiyalarni ko’ra bilish 
Divergensiya turlariga bo’linadi. Biz ko’rib o’tgan divergensiya (A,B,C) va 
yashirinuvchi divergensiyalarni holatlarini inobatga olgan holda. 
Indikatorlarning signallari hamma vaqt kech qolib ko’rsatadi. Bir 
indikator volotilnost kuchliligini ko’rsatadi. Ikkinchi bir indikator 
volotilnost kuchliligini ko’rsata olmaydi. Agarda volotilnost sekin borib 
keyin kuchli borsa unda ikki turdagi indikatorlar ham bir biriga qarama 
qarshi o’ynaydi. Bu yerda qanday qayerga pozitsiya ochishimizni biz 
bilmaymiz. Shuning uchun ham divergensiyalar kuchli yoki kuchsiz 
tendensiyada ham ishlaydi. Lekin shuni ham yodda saqlashimiz darkor 

---

84 
agarda divergensiya hosil bo’lgan jarayonda biz pozitsiya ochsak 
divergensiyaning ishlashi sekin boradi. Bu esa konsorsiumda yaxshi 
namoyon beradi. Shunday holat ham bo’ladiki divergensiya ishlayotgan 
payt narx sekin sekin qarama qarshi darajada boradida indikator esa 
trendga qarshi signal beradi. Divergensiya ishini yakunlab trend esa 
divergensiyaga qarshi ishlashini kuzatishimiz mumkin. Yoki divergensiya 
hosil bo’lib uni ichida yana bitta divergensiya hosil bo’lishini ham kuzatish 
mumkin. 
Rasm- 12.8 
Ikki martalik divergensiya ya’ni divergensiyani ichida divergensiya 
grafikda uchratish mumkin. Bu yerda ikki marta sell pozitsiya ochishimiz 
mumkin Rasm- 12.8. Birinchi pozitsiyamiz sal bo’lsada foydada borishi 
kerak va ikinchi pozitsiyamiz bilan biz foydaga chiqib ketishimiz mumkin.
Divergensiyalarni bir indikator bilan emas balkim 2-3 ta indikatorlar 
bilan ko’rish ham mumkin. Bu biz uchun ham bir strategiya turi 
hisoblanadi. 2-3 ta Indikatorlarning divergensiyalari insonga ozgina 
bo’lsada aniqlik kiritadi. Chunki bir indikator aniqlik kiritsa ikkinchisi 
qayerdan kirish mumkinligini ko’rsatadi. 

---

85 
Rasm-12.9 
Bu yerda divergensiya 3 ta indikatorida ko’rsatilgan Stochastikda 
divergensiya 2 martalik aniq bozordan qayerda kirish kerakligini ko’rsatib 
beryapti. Indikatorlar orqali faqatgina divergensiyalarni ko’ra bilish bu 
bozorda savdoda kirishda ozgina foyda olish imkoniyati juda yaxshi 
sanaladi. Aslida Stochastik divergensiyalar tez ochib tez yopish uchun 
mo’ljallangan. Bu faqat skalper taktika bilan ishlash uchun juda ma’qul 
savdo strategiya sanaladi. Stochastik divergensiyalar bilan ishlashda. 
Birinchi navbatda Tendensiyani yo’nalishini aniqlab shu orqali savdoda 
kirsak bizga muvaffaqiyat ancha yaxshilanadi chunki ba’zan bu turdagi 
divergensiyalar qarama qarshi trendni tugashini ko’rsatadi va biz 
tendensiya bilan savdoda kirsak bizga anchagina yaxshilanadi. Trend 
sening do’sting deb bekorga aytishmagan. 
Rasm- 12.0.1 

---

86 
Yo’nalishni olsak agar trend kanallari orqali, Stochastik divergensiya 
esa bizga bozorda tendensiya yo’nalishga qarab bozorda kirish kerakligini 
ko’rsatib beradi. Rasm- 12.0.1 berilgani kabi trend kanal ichida 
divergensiyalarni ko’ra olsak tendensiya yo’nalishga qarab pozitsiyalarni 
ochish savdoni muvaffaqiyatiga foyda sanaladi. 
Rasm- 12.0.2 
Trend kanallari orqali tendensiyani yo’nalishni aniqlasak Stochastik 
bilan esa biz faqatgina trend kanallari pasda bo’lsa indikator bilan esa 
qayerga kirish kerakligini aytib beradi. Rasm- 12.0.2 ko’rsatilgani kabi 
birinchi navbatda yo’nalishni aniqlaymiz, faqatgina sotish nuqtalarni 
aniqlash mumkin stochastik orqali. Rasm- 12.0.2 chap tomonida kanalni 
kesgan va bu kesish esa stochastik divergensiya tasdiqlab beryapti. 
Shunday ekan tendensiya jarayoni teppaga qaytish ehtimolligi baland 
sanalyapti. Lekin kanal hosil bo’lmaguncha tendensiya teppaga o’zgardi 
deb ayta olmaymiz. Shuning uchun ham tendensiya jarayonini faqatgina 
trend kanallari orqali aniqlash kerak. 
Trend kanallarini chizishda albatta indikatorsiz savdo grafik kerak 
bo’ladi chunki kichkinagina grafikda aniq tiniq trend kanallarni cizib 
bo’lmaydi. Har bir trend kanallarni chizishda yoki figuralarni uchratishda 
(Klin, Uchburchak, Vulf to’lqini va hokazo) har bir punktga qadar aniqlik 
chizish trend kanallarni ichida tendensiyani borishi shunchalik aniqlashadi. 
Men maslahat beraman 2 ta monitor bilan ishlashni bir monitorda 
indikatorli grafik qurishni ikkinchi monitorda esa faqatgina klassik 
analizlarni bajarishni. Shundagina tendensiyani analizlashtirish oson 
kechadi. Chunki har bir tendensiyani kuzatish uchun har tomonlama savdo 
strategiyalarni puxta tuzish zarur. Klassik analizlar, trend kanallari va 

---

87 
figuralar bu bitta savdo strategiyasi sanaladi. Indikatorlar orqali qayerga 
bozorga kirish kerakligini bilish ham bitta strategiya sanaladi. Hammasini 
qo’shgan holda strategiya tuzish ham bitta umumiy strategiya sanaladi. 
Shuning uchun ham har bir strategiyamizni yo’nalishni ko’rsatib berishi bu 
bizga narxni jarayonini qayerga borishini aniqlashtirish bizga yengil 
kechadi.