Milliy valyuta. Mirzo Ulug‘bek mamlakatda iqtisodiy va siyosiy barqaroriik
bo‘lishining muhim omili pul muomalasini tartibga solish deb bildi. Buning
uchun mamlakat o‘z milliy valyutasiga ega bo‘lishi va uni o ‘z hududida zarb
etishi zarur. Bu bir tomondan, mustaqil moliya siyosati yuritishga, ikkinchi
tomondan-moliyaviy mablag‘larni tejashga imkoniyat yaratadi.
Xizmatga yarasha taqdirlash. Alisher Navoiy olim va davlat arbobi
sifatida taqsimot masalalariga jiddiy e’tibor qaratgan. U har kimga xizmatiga
yarasha haq berish lozim. M ana shunda u «ona sutidek halol bo‘ladi» deb
bildi. Demak, mehnatiga yarasha taqdirlash, rag‘batlantirish Alisher Navoiy
nazarida nafaqat adolatli ish, shu bilan birga, odamlarning iqtisodiy tarbiyasi
masalasi hamdir. Zero, har bir xodim faqat o ‘z qilgan mehnati evaziga
yashash ko‘nikmalariga o ‘rgansin.
Savdogar faqat o ‘z foydasini ko‘zlamasin. Buyuk tariximizning m a’lum
davrlarida savdo ishlari iqtisodiy rivojlanish uchun muhim omil bo‘lgan,
savdogarlar faoliyati xazinani boyitishda yetakchi ahamiyat kasb etgan. Mana
shu nuqtayi nazardan Alisher Navoiy aytadiki, savdogar yolg‘iz foydani
niyat qilmasin. Faqat foyda deb ishlamasin, soliqlardan daromadni
yashirmasin, behuda m ol-dunyo jam g ‘arm asin. Bu g ‘oya bugungi
savdogarlarimiz uchun ham bag'oyat ahamiyatlidir.
«Наг bir ishdan foyda ko‘rsang bajar >. Alisher Navoiy odamlami kasb-
hunarli, tejamkor va tadbirkor bo‘lishga da’vat etish bilan birga qilinadigan
har bir ishdan manfaat, foyda bo‘lishini ko‘zlab harakat qilish lozimligini
uqtiradi. U biror ishga kirishganda mashaqqatini oldindan ko‘ra bilish,
«qiyinchilikdan erinmaslik chorasini ko‘rish»ga chaqiradi. U isrofgarchilik,
o‘rinsiz saxiylik, halol molni sovurish eng yomon xislatlar, deydi, hatto
bunday bo‘lishni «devonalik» deb baholaydi.
