O‘zbеkiston rеspublikаsi

 
 
 
 
 
 
 
11.6-rasm. 
ATC, AVC, AFC
 va 
MC
 grafiklarining o‘zaro joylashuvi
Rasmdan ko‘rinib turibdiki, agar 
ATC
MC

bo‘lganda 
ATC
chizig‘i pastga 
qarab tushadi va 
AVC
MC

bo‘lganda ham 
AVC
chizig‘i pastga qarab kamayib 
boradi. Buning sababi - har bir yangi qo‘shimcha birlik mahsulotni ishlab chiqarish 
xarajati ishlab chiqilgan mahsulotning o‘rtacha va o‘rtacha o‘zgaruvchan xarajatidan 
kichik bo‘lgani uchun, o‘rtacha va o‘rtacha o‘zgaruvchan xarajatlarni kamaytiradi. 
Agar 
ATC
MC

va 
AVC
MC

bo‘lganida 
ATC
va 
AVC
chiziqlari yuqoriga 
qarab o‘sib boradi. Bu yerda qo‘shimcha ishlab chiqarilgan birlik mahsuloti xarajati 
ATC
va 
AVC
dan katta bo‘lgani uchun, u ushbu o‘rtacha va o‘rtacha o‘zgaruvchan 
xarajatlarini oshiradi. 
Q 
C 
B 
A 
AFC 
ATC 
MC 
AVC 

---

158 
Yuqoridagi fikrlardan kelib chiqadiki, o‘rtacha umumiy xarajatlar (
ATC
) va 
o‘rtacha o‘zgaruvchan xarajatlar (
AVC
) o‘zlarining minimal qiymatlarida 
MC
chizig‘ini kesib o‘tadilar (rasmda 
A
va 
B
nuqtalar), ya’ni 
)
(
min
Q
ATC
ATC

bo‘lganda 
ATC
MC

va
)
(
min
Q
AVC
AVC

bo‘lganda 
MC
AVC

. 
Misol
. Firmaning xarajatlarini qaraymiz (11.2-jadval).