Az ə rbaycanda Pe şə

Hazır məmulatın keyfiyyətinə nəzarət 
Palto, yarımpalto, jaket və pencəyin keyfiyyətini yoxladıqda əvvəlcə geyim üz tərəfdən, ümumi 
şəkildə nəzarətdən keçirilir. Sonra onun ayrı-ayrı hissələrinə baxılır (Şəkil 5.2). Keyfiyyət bu ardıcıllıqla 
yoxlanılır. Məmulat manekenə geydirilir və geyim ümumən nəzərdən keçirilir (Şəkil 5.3). 
Şəkil 5.2 Hazır məmulatın keyfiyyətinə nəzarət stolu 
Şəkil 5.3 Pencəyin ümumi görünüşünün yoxlanılması 
Sonra məmulat tərsinə çevrilib manekenə geydirilir, astarın geyim ölçülərinə uyğun gəlməsi və 
üzə düzgün birləşdirilməsi yoxlanılır (şəkil 5.4 a). Geyim manekendən çıxarılıb üz tərəfi yuxarı olmaqla 
stolun üzərinə sərilir və ümumi olaraq baxılmayan yerlər təkrar nəzarətdən keçirilir. Bundan sonra 
geyimin astar tərəfdən tikilişi yoxlanılır (şəkil 5.4 b).

---

75 
Şəkil 5.4 Geyimin astar tərəfdən yoxlanılması 
Şalvarın keyfiyyətinə nəzarət bu ardıcıllıqla aparılır. O, bel yeri sol tərəfə olmaqla ütülənmiş 
halda stolun üzərinə sərilir (Şəkil 5.5). Sağ (şəkil 5.5 a) və sol (şəkil 5.5 b) yarımhissələrin balağı, manjeti, 
sağ yarımhissəsi sol tərəfə qatlanıb addım tikişi və calağı (şəkil 5.5 c) yoxlanılır. Sonra balağı yoxlayıcıya 
tərəf çevrilir, bel yeri, kəmər büküyü, bağlama yeri, kəmərin astarı, oturacaq tikişi və kəsiklərin 
hörmələnməsi yoxlanılır (şəkil 5.5 ç). Sonra şalvarın oturacaq tikişi ayrıca olaraq dartılmaya yoxlanılır 
(şəkil 5.5 d).
Şəkil 5.5 Şalvarın yoxlanması 
Paltarın və köynəklərin keyfiyyəti stolun üstündə və manekendə yoxlanılır.
Köynəklər stolun üstündə yoxlanıldıqda əvvəlcə onların qabaq, sonra isə arxa hissə və içəri tərəfi 
yoxlanılır. Köynəklərin koketkası (şəkil 5.6. a), qabağı (şəkil 5.6. b), yaxalığı (şəkil 5.6. c), qolları (şəkil 5.6. 
ç); donun isə yaxalığı, döş sahəsi, qolları, ətəklik hissəsi (şəkil 5.7. a, b) nəzərdən keçirilir. Tikiş 
məmulatının nəzarət obyekti onun xarici görünüşü, bədənə oturması və işlənilmə keyfiyyətidir. İşlənilmə 

---

76 
keyfiyyətinin xüsusiyyətinə isə onun düzgün icra edilməsi, simmetrik hissələrin düzgün yerləşdirilməsi, 
tikişin düzgün işlənilməsi, onun addımları (1 sm məsafədə tikişin miqdarı) və s. aiddir. 
Şəkil 5.6 Kişi köynəyinin yoxlanması
Şəkil 5.7 Paltarın keyfiyyətinin yoxlanması 
Geyimin xarici görünüşünün təsdiq edilmiş nümunə ilə eyniliyi əsas parçanın, astarın 
bəzədilməsi və furnituru texniki normanın və modanın texniki təsvirinin tələblərinə tam uyğun 
gəlməsidir. Geyimi yoxladıqda onun bədənə oturmasını manekenə geydirib düymələmək, arxa və qabaq 
hissəni, bortu, yaxanı, yaxalığı və qolları yoxlamaq lazımdır. Manekenə geydirilməyən bortsuz üst 
geyimlərin bədənə düzgün oturması, onların qabaq hissəsinin simmetrikliyi, eləcə də bütün köynəklər 
stolun üstündə yoxlanılır. Yaxalığın boyun yerinə düzgün birləşdirilməsi alt yaxalığın orta tikişindən çiyin 
tikişinin ucuna qədər və çiyin tikişindən yaxanın çıxıntısına qədər olan məsafəni ölçməklə yoxlanılır. 
Geyimin bədənə oturmasının əsas xüsusiyyətləri qabaq və arxa hissənin üzərində əzilmə, sınma, əyrilik 
olmamasından ibarətdir. Yaxalığın və yaxanın ucları qatlanmamalı, yaxalıq əyri olmamalı, yaxalıq boyuna 
lazımi qaydada yatmalıdır. Qol öz yerinə tikiləndə nə irəli, nə də geri olmamalı, qolun yığması və onun 
konstruksiyaya uyğun qol yerində paylanması, eləcə də nəzarət çərtiklərinin bir-birinə düz gəlməsi 
zəruridir. Arxa şlisin tərəfləri modada göstərilən səviyyədə üst-üstə yatmalıdır, yəni aralanmamalı, biri 
o birinin üstünə artıq keçməməlidir. Astar və istiliksaxlayan ara materialı qısa və ensiz olmamalı, çəp 
birləşmə nəticəsində geyimin üstündə deformasiya alınmamalıdır. 
5.4.2. Tələbələr üçün fəaliyyətlər 

Üç qrupa bölünün. Hər qrup öz liderini seçsin. Qruplara sual hazırlanmış iş vərəqləri 
paylanılır. Tələbələr sualları yazılı sürətdə cavablandırırlar. Sonra liderlər vərəqləri 
lövhədən asırlar və cavablar ətrafında müzakirə aparılır. 

Beş nəfərdən ibarət bir qrup yaradılır. Bu qrup Texniki Nəzarət Bölməsi adlandırılır. 
Tələbələr əvvəlcədən hazırladıqları tikiş məmulatlarını ilk öncə özləri yoxlayır və nöqsanları 
aşkar edirlər. Sonra məmulatlar TNB-nə təqdim edilir. Bu bölmə məmulatların müəyyən 
edilmiş standartlara uyğunluğunu yoxlayır və nöqsanlarını aşkar edir. 

---

77 
5.4.3. Qiymətləndirmə 
Aşağıdakı qiymətləndirmə meyarına əsasən qiymətləndirəcəksiniz: