qadar undan olish mumkin b o ig a n jam i foydani siqib olish uchun
shunday qilinadi. Tovaming hayotiylik davri t a ’sir etuvchi omillar:
• tashqi (makromuhit);
• ichki (mikromuhit);
• marketing siyosati.
Talabni tartibga solish bilan siz katta foyda olish uchun yangi
mahsulot hayotining turli bosqichlarini qisqartirishingiz yoki cho ‘zishin-
giz mumkin.
Tovami yashash davri konsepsiyasi mahsulot assortimentini rejala-
shtirishda katta ahamiyatga egadir.
M oddiy va ijtimoiy-madaniy xizmatlar bir birini doimiy ravishda
to id iru v ch i hisoblanadi. K o‘pchilik holatlarda tovarlarni xarid qilishga
xizmatlami iste’mol qilish hamroh b o ia d i. M asalan, ommaviy ovqatla-
nish xizmatlarini iste’mol qilishda, iste’molchi tovar oladi. Ushbu
tovarga oziq-ovqat mahsulotlari, oziq-ovqat mahsulotlarini iste’mol qila-
digan joy, taomlar va ichimliklami berish bo'yicha xizmatlar, psixologik
dam olish va hokazolar kiradi.
M aium ki, deyarli hamma narsa mahsulot sifatida harakat qilishi
mumkin: innovatsion ixtirodan tortib oziq-ovqat mahsulotlarigacha,
qimmatli m a’lumotlardan san’at asariga qadar. Ammo, mahsulot qanday
b o iish id an qat’i nazar u har doim m a iu m bir hayot davrini bosib o ‘tadi.
Xuddi har qanday organizm singari, mahsulot tug ilishdan boshlanadi.
Yani, bozorga kirish, faol o ‘sish va etuklik davri keladi, shundan so‘ng
muqarrar ravishda tovarlar bilan to'yinganlik davri boshlanadi. Tabiiyki,
har bir kompaniya egasi o ‘zining "avlodlari" hayotining faol qismini
uzaytirishga intiladi va shuning uchun savol tu g ilad i: to‘yinganlik faza-
sini qanday kechiktirish kerak? Yoki, agar u allaqachon kelgan b o isa ,
qanday qilib mahsulotni qayta jonlantirish va xaridoming unga b o ig a n
qiziqishini qaytarish kerak?
Umuman tovaming hayotiylik davri va uning alohida bosqichlari
tovam ing o ‘ziga ham o ‘ziga xos bozorga ham b o g iiq . Tovarlaming
umri turli xil bozorlarda bir xil tovarlam ing hayot davri boshqacha
b o iis h i mumkin. Tovarlaming yashash davrini uzaytirishning bir necha
y o ii mavjud b o iib , ularning har birini samaradorligi m a’lum bir
tovarga qandaydir darajada ta ’sir k o ‘rsatadigan bir qator omillarga
b o g iiq .
Dostları ilə paylaş: