Innovatsiyalar vazirligi andijon davlat universiteti tarix fakulteti

O
‘
rta asrlar tarixi manbalari 
O‘rta asrlar tarixi manbalarini turkumlash. O‘rta asrlar tarixi manbalarini umumiy tavsifi 
va ularni o‘rganish uslubi. V-XI asrlar tarixi manbalari. O‘rta asrlar tarixi manbalarini o‘rganish 
muammolari. 
Ilk o‘rta asrlar G‘arbiy Yevropada feodal tuzumning vujudga kelishi 
Quldorlik tuzxumining inqirozi va Rim imperiyasida feodal munosabatlarning vujudga 
kelishi. Patronat va kommendatsiya. III-V asrlarda iqtisodiy inqiroz. Rim imperiyasining ijtimoiy 
va davlat tuzumi. G‘oyaviy inqiroz. Imperiyaning xristianlashishi. Xalq ommasining ijtimoiy 
noroziligi va uning turlari. German qabilalarida ibtidoiy jamoa tuzumining inqirozi. Ijtimoiy- 
iqtisodiy tuzilishi. Ijtimoiy-siyosiy tashkilot. IV-V asrlarda siyosiy tuzumning o‘zgarishi. Rim 
imperiyasining qulashi va varvar davlatlarining tashkil topishi. Xalqlarning buyuk koʼchishining 
sabablari. Vestgotlar. Vandallar. Xunnlar. 
Galliyaning franklar tomonidan bosib olinishi. Merovinglar davlati. “Soli haqiqati”. 
Merovinglar davrida frank jamiyatida ijtimoiy tabaqalanish. Frank davlati. Xlodviglar davrida 
davlatning boʼlinib ketishi. 
Karolinglar hukmronligi. Feodallashish jarayonining tezlashishi. Papa davlatining tashkil 
topishi. Buyuk Karl imperiyasi. Karolinglar davlatida feodal munosabatlar asosining 
shakllanishi. Feodal votchinasi qaram dexqonlar ahvoli. Karolinglar davlatining o‘zgarishi va 
uning parchalanib ketishi. 
IV–XI asrlarda Vizantiyada feodal munosabatlarning vujudga kelishi va shakllanishi 

---

19 
IV-IX asr birinchi yarmida Vizantiya. Vizantiya imperiyasining tashkil topishi. Qishloq 
xo‘jaligi. Shaharlar xunarmandchilik va savdo. Xristian dini. Imperator Yustinian davri. “Nika” 
harakati. Yustinian tashqi siyosati va urushlar. Slavyanlar bosqini. VII-VIII asrlarda Vizantiyada 
ijtimoiy-iqtisodiy va siyosiy o‘zgarishlar. VIII-IX asr birinchi yarmida xalq harakati. IX-XI asr 
o‘rtalarida Vizantiya. Makedoniya sulolasi imperatorlarining agrar qonunlari. Vizantiyada feodal 
shahar. “Eparx kitobi”. Davlat apparati. IX-XI asrlarda cherkov. IX asr ikkinchi yarmi XI asr 
oʼrtalarida Vizantiya tashqi siyosati. X-XI asrlarda siyosiy kurash.