Microsoft Word Kasbiy psixologiya Yulchiyeva Z


yozuv ning yaratilishidir. Yozuvli nutq  191



Yüklə 5,01 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə91/118
tarix25.12.2023
ölçüsü5,01 Kb.
#194998
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   ...   118
yozuv
ning yaratilishidir. Yozuvli nutq 


191 
 
og‘zaki nutq kabi o‘z taraqqiyotida bir necha bosqichlardan o‘tdi. Dastlab yozuv 
belgilari paydo bo‘ldi, keyinroq esa, tovushli nutq paydo bo‘lishi bilan yozuv 
belgilari tovushlar ma’nosini aks ettira boshladi, bu esa harf-fonetik turdagi 
zamonaviy yozuvning yuzaga kelishiga olib keldi 
Irsiy jihatdan nutq tafakkur bilan birga ijtimoiy-mehnat amaliyotida paydo 
bo‘ldi va u bilan insoniyat ijtimoiy-tarixiy taraqqiyot jarayonida rivojlandi. Nutq 
yaxlitligicha ong tomonidan boshqariladi. Ongning asosiy vazifasi – turmushni 
anglash, aks ettirish, til va nutq buni maxsus holatda bajaradilar: ular turmushni, 
belgilagan holda aks ettiradilar. 
Til va nutq o‘zaro farqlanadilar. Til – muloqot vositalarining qat’iy me’yoriy 
tizimi, nutq esa – muloqot jarayonida fikr va hissiyotlarni etkazish uchun 
qo‘llanma. Til uni qo‘llaydigan odamlar uchun bir xildir, nutq individual tarzda 
o‘ziga xos bo‘ladi. Nutqda alohida olingan odam yoki odamlar jamoasining 
psixologiyasi ifodalanadi, til esa o‘zida halq psixologiyasini ifodalaydi. 
shu bilan birga, nuq va tilning o‘zaro aloqasi shubhasizdir, chunki ma’lum tilsiz 
nutq bo‘lmagani kabi, nutqda qo‘llanmaydigan til ham bo‘lmaydi. 
Nutq vazifalari
Таfakkurda 
Darajali 
Ahamiyatli belgilarni 
umumlashtiradi, 
darajalarga ajratadi 
Коmmunikativ 
Jismlar, sifat, harakat, 
munosabatni bildiradi 
Belgilovchi 
Muloqotda 
‐ 
аxborot 
yetkazish; 
‐ odamlar fikri, 
hulq‐аtvorigaа ta’siri; 
Ekspresssiv 
Hissiy holatni ifodalash 
Leksik 
Boshqaruvchi 
So’zning boshqalar 
bilan ma’no bo’yicha 
aloqasini аks ettirish 
(semantik maydon) 
Ichki nutq, o’ziga ichki 
buyruq berish, o’zini 
boshqarish 


192 
Demak, nutq – bu verbal kommunikatsiya, ya’ni, til vositasidagi muloqot 
jarayonidir. Inson nutqi xilma-xil shakllarga ega. Lekin nutqning qanday 
shaklidan foydalanmaylik, u nutqning ikki asosiy: 

Yüklə 5,01 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   ...   118




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin