Qurilish tashkilotlarida buxgalteriya hisobining xususiyatlari

Tannarxga kiritilsin» 
nomli ustunchalarida
 
(
mos ravishda 6,10- va boshqa ustunchalarda) belgilaydi va shundan so‘ng 
hisobotni o‘z imzosi bilan tasdiqlaydi. 
M-29 hisobotining yuqorida keltirilgan qisqacha sharhidan ko‘rinib turibdiki, 
u qurilish tashkilotlari boshqaruvida muhim ahamiyat kasb etadi. Chunonchi, bu 
hisobot qurilish tashkiloti rahbariyati va ishlab chiqarish bo‘limi tomonidan 
qurilishga sarflanishi kerak bo‘lgan aniq materiallar me’yoriy miqdorining
mavjudligi ustidan uzliksiz nazoratni olib borilishiga, haqiqatda sarflangan 

---

materiallar miqdorini belgilangan me’yordan chetlanish sabablari va aybdorlarini 
topishga hamda tegishli qarorlarni qabul qilishga imkon beradi. Buxgalteriyada 
M-29 shaklli hisobot sarflangan materiallar qiymatini bajarilgan qurilish 
ishlarining haqiqiy tannarxiga kiritishga hamda materiallar sarfi hisobini yuritishga 
asos bo‘ladi.
 
4.Qurilish tashkilotlarida materiallarning sintetik va analitik hisobi 
 
Qurilish tashkilotlarida materiallarning sintetik hisobi 21-son BHMSga 
muvofiq 1000 «Materiallar hisobi schyotlari» tizimida ochiladigan quyidagi 
schyotlarda yuritilishi lozim: 
1010 «Xom-ashyo va materiallar»; 
1020 «Sotib olingan yarim tayyor mahsulotlar va butlovchi buyumlar» 
1030 «Yoqilg‘i»; 
1040 «Ehtiyot qismlar»; 
1050 «Qurilish materiallari»; 
1060 «Idish va idishbop materiallar»; 
1070 «Chetga qayta ishlash uchun berilgan materiallar»; 
1080 «Inventar va xo‘jalik jihozlari»; 
1090 «Boshqa materiallar» 
Ushbu aktiv schyotlarning debetida material boyliklarning hisobot davr 
boshidagi qoldig‘i va hisobot davrida turli manbalardan kirim qilinishi va boshqa 
sabablar evaziga ko‘payishi, kreditida esa ularning qurilish ishlariga sarflanishi va 
boshqa turli chiqimlari (sotilishi, bepul berilishi va shu kabilar) evaziga kamayishi 
aks ettiriladi. 
Material boyliklarning kirimi va chiqimi yuqorida nomlari zikr etilgan 
schyotlarda hisob bahosida aks ettiriladi. Hisob bahosi bo‘lib ularning sotib olish 
qiymati (haqiqiy tannarxi), reja tannarxi, o‘rtacha baho va boshqalar hisoblanadi. 
Materiallar bo‘yicha tanlab olingan hisob bahosining aniq turi qurilish tashkiloti 
hisob siyosatida belgilanadi.
Qurilish tashkilotlari materiallar kirimini ikkita usulda olib borishlari 
mumkin: (1) bevosita usul; (2) bilvosita usul.