Umurtqasizlar zoologiyasidan


-rasm. Yom g’ir chuvaichangining oldingi qismi: A-yelka tomondan



Yüklə 310,41 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə88/151
tarix26.12.2023
ölçüsü310,41 Kb.
#197588
1   ...   84   85   86   87   88   89   90   91   ...   151
Umurtqasizlar zoologiyasidan labaratoriya mashg\'ulotlari Dadayev

46-rasm. Yom g’ir chuvaichangining oldingi qismi: A-yelka tomondan
ko'rinishi, 
B-qorin tomondan ko'rinishi, D-yon tomondan o'ng qismi
ko'rinishi: 1- prostomiumi, 
2-birinchi segmenti, 3-og'iz bo'shlig'I, 4-qorin
qilchalari, 5-urug1 qabul qiluvchi teshigi, 
6-urg'ochi jinsiy teshigi, 7-erkak
jinsiy teshigi, 8-urug’ o'tkazuvchi tarnovchasi, 9-belbog'i, 10-chuvalchangni bir-
biriga biriktiruvchi pushtalari, 11-yelka teshikchalari.
Kutikula, teri va muskul qatlamlari birgalikda chuvalchangning teri- 
muskul xaltasini hosil qiladi. U esa ikkilamchi tana bo‘shliq-selomdan,
127


uning devori seloteliya yoki endoteliya orqali ajralib turadi. Teri 
epiteliydagi ayrim 'hujayralar qillar hosil qiladi. Tarkibi jihatidan qillar 
xitinga o'xshash moddadan tashkil topgan. Ularning asosida muskul 
tolalari joylashadi. Shuning uchun ham qillar ichkariga, tashqariga, 
oldinga va orqa tomonga qarab harakat qilishi mumkin.
Kesmaning o‘rta qismida ichakning kesmasi ko‘rinadi, uning ustki 
tomoni selomning devorini hosil qiladigan seloteliya bilan qoplangan. 
Undagi xloragogen hujayralarida har xil donachalar shaklida ayirish 
moddalari to‘planadi. Keyin bu hujayralar ichak devoridan uzilib, selom 
suyuqligiga tushadi va erib ketadi. 0 ‘rta ichakning devori orqa 
tomonidan ichak bo‘shlig‘i ichiga qarab burama hosil qilib, botib turgan 
b o iad i, bu ichakning ovqat shimadigan sathini kengaytiradigan 
tiflozolisdir. Ichak kesmasining ustida va ostida orqa va qorin qon 
tomirlarining kesmasi ko‘rinadi. Ikkilamchi tana bo‘shliq-selomda juft 
metanefridiylar 
joylashgan. 
Lekin 
chuvalchangning 
ko‘ndalang 
kesmasida ularning ko‘rinishi har xil shaklda bo'ladi, sababi kesma 
chuvalchang tanasining qaysi qismidan tayyorlanganligiga bog'liq. 
Metanefridiy naychalarining ichki tomoni epiteliy to'qim asining 
kiprikchali hujayralari bilan qoplangan. Ular yordamida qoldiq moddalar 
tashqariga haydaladi. Kesma chuvalchangning qaysi qismidan o'tishiga 
qarab, nerv sistemasi har xil ko'rinishda bo'lishi mumkin, lekin qorin 
nerv zanjiri aniq ko'rinadi.

Yüklə 310,41 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   84   85   86   87   88   89   90   91   ...   151




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin