Jurnalımızın növbəti buraxılışı səhiyyə

EcoVision

---

uzmanlarla yakın temas vesilesiyle bilgi-

nin, yeni teknolojilerin daha hızlı yayılma-

sına ve gelişmesine sebebiyet verdiğinden 

bu  kümelenmedeki  firmalar  birbirinden 

izole  olmuş  firmalara  nazaran  daha  et-

kin  ve  rekabetçidir.  Bu  noktada  büyük 

bir endüstriye sahip olan ülkenin, küçük 

endüstriye sahip ülkeye nazaran endüst-

rideki  azalan  maliyetlerden  dolayı  daha 

rekabetçi olacağı acıktır.

ULUSAL REKABET GÜCÜ:

Yukarıda  da  belirtiğimiz  gibi,  Porter, 

ulusal  rekabet  gücü  kavramının  en  an-

lamlı  tanımının  verimlilik  ve  inovasyon 

olduğunu  ileri  sürmektedir.  Bu  noktada 

Porter,  ulusal  rekabet  gücünü  ülkenin 

dünya pazarından aldığı pay olarak değer-

lendiren, bu gücü döviz kurları, faiz oran-

ları, devlet bütçe açıkları gibi kavramlarla 

ilişkili  makro  -  ekonomik  bir  olgu  olarak 

gören  akademisyenlerle  aynı  fikirde  de-

ğildir. Porter, Ulusların Rekabetçi Avantajı 

(  The  Competitive  Advantage  of  Nations) 

adlı  çalışmasında  bu  gücün  kaynağını  ik-

tisatçıların ileri sürdüğünün aksine bol ve 

ucuz işgücü ve doğal kaynak zenginliğinin 

oluşturmadığını çeşitli ülkeleri örnek gös-

tererek ifade etmektedir. Bununla birlikte 

ülkeler arasındaki rekabet gücü farklılıkla-

rının yönetim-işçi ilişkilerindeki kökleşmiş 

uygulamalardan  ve  korumacı  dış  ticaret 

politikalarından  kaynaklanmadığını  şid-

detle savunmaktadır.

Bu  düşüncelerine  paralel  olarak  bir 

ulusun  en  büyük  amacının  vatandaşla-

rına  yüksek  ve  sürdürülebilir  bir  yasam 

standardı  üretmek  olduğunu  belirten 

Porter,  bunu  yapabilme  yeteneğinin  ise 

ulusun sahip olduğu iş gücü ve sermaye-

ye dayalı olan verimliliğe bağlı olduğunu 

ifade etmektedir. Verimliliği arttırabilmek 

maksadıyla ülkenin, daha verimli olduğu 

endüstrilerde  uzmanlaşması  diğer  en-

düstrilerde ise ithalata başvurması gerek-

tiğini öne suren

Porter,  bu  noktada  uluslararası  ticareti 

ulusal verimlilik düzeyini arttırmak için kul-

lanılabilecek bir araç olarak görmektedir.

Uluslararası  pazarlarda  başarı  elde 

eden endüstrileri ve bu endüstrileri oluş-

turan firmaların stratejilerini de inceleyen 

Porter,  söz  konusu  firmaların  değişmez 

tek  ortak  yönlerinin  “yenilik  yapabilme 

ve kalite yükseltebilme yeteneği” olduğu 

sonucuna  varmıştır.  Rekabetçi  avantaj 

elde etmeyi sağlayan bu yeteneği sürdür-

mek, sahip olabilmek kadar önemlidir; bu 

da ancak sürekli gelişim ve iyileştirme ile 

mümkün olabilir çünkü hemen her yenilik 

başkaları tarafından kopya edilebilir. Por-

ter, rekabetçi avantaja sahip endüstrilerin 

ve firmaların sahip olduğu bu yetenekle-

rin kaynağını ise “Ulusal Avantaj Elması” 

adını verdiği ulusun dört temel özelliğine 

bağlamaktır.

Dolayısıyla Porter’in rekabet gücü an-

layışında firmanın içinde bulunduğu ülke-

nin özel bir önemi vardır.

Porter’in Elmas Modeli aşağıda daha detaylı bir şekilde ele alınmaktadır.