İstehsalatda baş verən bədbəxt hadisələrin təhqiqi və uзota alınması Qaydalarının təsdiq edilməsi haqqında

2. İstehsalatda baş verən bədbəxt hadisələrin təhqiqi və uзota alınması 

 

 2.1. Ağırlıq dərəcəsindən asılı olmayaraq bьtьn nцv xəsarətlər, bir nəfərin həlak olması və 

qrup  halında  baş  vermiş  bədbəxt  hadisələrin    təhqiqatı  Dцvlət  Əmək  Mьfəttişliyi  rəisinin  (və 

yaxud onun tapşırığı ilə bцlgə ьzrə Dцvlət Əmək Mьfəttişliyinin) əmri ilə yaradılmış  komissiya 

tərəfindən aparılır. 

 İki-dцrd  işзinin  цlьmь  və  əlahiddə  ağır  nəticəli  (beş  və  daha  artıq  işзinin  həlak  olduğu) 

bədbəxt  hadisələrin  (qəzaların)  təhqiqatı  Azərbaycan    Respublikası  əmək  və  əhalinin  sosial 

mьdafiəsi nazirinin əmri ilə yaradılan komissiya tərəfindən aparılır. 

2.1.1. Təhlьkə potensiallı obyektlərdə və dağ-mədən sahələrində baş vermiş qəza və bədbəxt 

hadisə  faktı  ьzrə  texniki  təhqiqatın  aparılması  ьзьn  xьsusi  komissiya  Azərbaycan 

Respublikasının Fцvqəladə Hallar Nazirliyi tərəfindən yaradılır.

iv[4]

 

 2.2.  Xəsarətlə  nəticələnmiş  bədbəxt  hadisələrin  təhqiqatını  aparmaq  ьзьn  tərkibi:  sədr  — 

Dцvlət  Əmək  Mьfəttişliyinin  vəzifəli  şəxslərindən,    ьzvlər  —  işəgцtьrənin  və  mьəssisənin 

həmkarlar ittifaqı komitəsinin nьmayəndələrindən ibarət Təhqiqat komissiyası yaradılır. 

 Qrup  halında  xəsarətlə  və  ya  bir  nəfər  işзinin  цlьmь  ilə  nəticələnmiş  bədbəxt  hadisələrin 

təhqiqatını aparmaq ьзьn tərkibi: sədr — Dцvlət  Əmək Mьfəttişliyinin vəzifəli şəxsləri, ьzvlər 

—  sahə  həmkarlar  ittifaqı  komitəsinin,  mьəssisənin  və  yaxud  onun  tabeliyi  ьzrə  yuxarı  

orqanının (əgər varsa) nьmayəndələrindən ibarət Təhqiqat komissiyası yaradılır. 

 İki-dцrd işзinin цlьmь və ya əlahiddə ağır nəticəli bədbəxt hadisələrin (qəzanın) təhqiqatını 

aparmaq  ьзьn  tərkibi:  sədr  —  Dцvlət  Əmək    Mьfəttişliyinin  vəzifəli  şəxslərindən  (rəhbər 

işзilərindən),  ьzvlər  —  sahə  həmkarlar  ittifaqı  komitəsinin  (Azərbaycan  Həmkarlar  İttifaqı  

Konfederasiyasının),  mьəssisənin  və  ya  onun  tabeliyi  ьzrə  yuxarı  orqanının  (əgər  varsa) 

nьmayəndələrindən ibarət Təhqiqat komissiyası  yaradılır. 

 Təhqiqat  komissiyasının  yaradılmasına  əsas  bədbəxt  hadisə  barədə  Dцvlət  Əmək 

Mьfəttişliyinə işəgцtьrən tərəfindən verilən məlumat ola  bilər. Əgər gizlədilmiş bədbəxt hadisə 

halı  dцvlət  nəzarət  orqanları,  həmkarlar  təşkilatı  tərəfindən  aşkar  edilərsə  və  yaxud  belə 

məlumat    mətbuatdan,  radio  və  televiziya  verilişlərindən,  digər  mənbələrdən  daxil  olarsa, 

bədbəxt  hadisənin  gizlədilmə  səbəbləri  Dцvlət  Əmək    Mьfəttişliyi  tərəfindən  araşdırılır  və 

lazımi  hallarda  işəgцtьrənin  iştirakı  olmadan  bu  Qaydalara  mьvafiq  bədbəxt  hadisənin 

təhqiqatının  aparılmasını təşkil edir. 

 Bu Qaydaların 2.1 bəndində gцstərilən bədbəxt hadisələr Naxзıvan MR ərazisində yerləşən 

mьəssisələrdə baş verdikdə, Təhqiqat  Komissiyası Naxзıvan MR mьvafiq orqanları tərəfindən 

yaradılır, komissiyanın tərkibi isə bu Qaydaların 2.2 bəndinə mьvafiq rəsmiləşdirilir. 

 Xarici  dцvlətlərin  ərazisində  fəaliyyət  gцstərən  mьəssisələrdə  və  yaxud  dьnya  okeanında 

Azərbaycan  Respublikasının  bayrağı  altında  ьzən    gəmilərdə  işзilərlə  baş  vermiş  bədbəxt 

hadisələrin  təhqiqatı,  həmin  mьəssisənin  (gəminin)  rəhbərlərinin  əmri  ilə  tərkibi  mьəssisə 

işзilərindən    ibarət  yaradılmış  komissiya  tərəfindən  təhqiq  edilir.  Təhqiqatın  nəticəsi  olaraq 

tərtib  olunmuş  akta  bu  Qaydaların  3.5  bəndində  gцstərilən    sənədlər  əlavə  edilərək  Dцvlət 

Əmək Mьfəttişliyinə gцndərilir. 

---

 Bədbəxt  hadisə  baş  vermiş  sahədə  əməyin  təhlьkəsizliyinə  bilavasitə  cavabdeh  şəxs 

təhqiqat komissiyasına ьzv ola bilməz. 

 Azərbaycan  Respublikasının  əmək  və  əməyin  mьhafizəsi  sahəsində  tərəfdar  зıxdığı 

Beynəlxalq  Sazişə  (mьqaviləyə)  əsasən  Azərbaycan    Respublikası  ərazisində  əmək  vəzifələrini 

yerinə  yetirərkən  xarici  цlkə  vətəndaşları  ilə  baş  vermiş  bədbəxt  hadisələrin  təhqiqatı  bu 

Sazişdə  (mьqavilədə) nəzərdə tutulmuş qaydada aparılır. 

 2.3.  İşəgцtьrən  tərəfindən  bu  Qaydaların  1.7  bəndində  nəzərdə  tutulmuş  orqanlara 

haqqında  məlumat  verilməmiş,  həmзinin  əmək    qabiliyyətinin  dərhal  itirilməsi  ilə 

nəticələnməmiş  bədbəxt  hadisə  baş  verdiyi  vaxtdan  sonra  işзi  əmək  qabiliyyətini  itirərsə 

(цlərsə),  zərərзəkənin, yaxud onun mənafeyini təmsil edən şəxsin ərizəsi əsasında, ərizə verilən 

gьndən bir ay mьddətində həmin bədbəxt hadisə bu  Qaydalara əsasən təhqiq edilir. 

 2.4.  Mьəssisədə  başqa  təşkilat  tərəfindən  onun  tapşırığını  yerinə  yetirmək  və  xidməti 

vəzifələrini  icra  etmək  ьзьn  gцndərilmiş  işзi  ilə  baş    vermiş  bədbəxt  hadisə,  mьəssisənin  və 

zərərзəkənin  mənsub  olduğu  təşkilatın  nьmayəndəsinin  iştirakı  ilə  təhqiq  edilir.  İZ  formalı 

aktın  3-cь    bəndində  işзini  gцndərən  təşkilatın  adı  gцstərilir.  Bədbəxt  hadisə  zərərзəkənin 

mənsub olduğu təşkilat tərəfindən uзota alınır. 

 2.5.  Təhqiqat  komissiyası  bədbəxt  hadisənin  səbəbini  və  iş  yerinin  şəraitini  təhqiq  edir, 

əməyin  mьhafizəsi  və  təhlьkəsizlik  texnikası    qaydalarının  standartlarının  pozulmasına  yol 

vermiş  şəxsləri  aşkar  edir.  Hadisənin  şahidlərindən  və  zərərзəkəndən  izahatlar  alır,  bədbəxt  

hadisənin  səbəblərini  və  onların  aradan  qaldırılması  ьzrə  tədbirləri  gцstərməklə  lazımi 

nьsxələrdən  ibarət  tədqiqat  aktı  tərtib  edir  və  mьəssisə    tərəfindən  hadisə  barədə  İZ  formalı 

aktın dьzgьn olmasına nəzarət edir. 

 2.6. Bədbəxt hadisənin təhqiqatı başa зatdıqdan sonra işəgцtьrən tərəfindən bir gьndən gec 

olmayaraq qanunvericiliklə mьəyyən edilmiş  qaydada İZ formalı akt tərtib edilməli və onun 1 

nьsxəsi mьtləq zərər зəkən işзiyə təqdim olunmalıdır. 

 Qaydaların  2.4  bəndində  gцstərilən  halda  İZ  formalı  aktın  1  nьsxəsi  zərərзəkənin  əmək 

mьqaviləsində olduğu mьəssisəyə gцndərilir. 

 İşзinin əmək qabiliyyətinin bir gьndən artıq mьddətə itirilməsinə və ya tibbi rəy əsasında 

gьndən  artıq  mьddətə  başqa  işə  keзirilməsinə  səbəb  olmuş  bədbəxt  hadisə  İZ  formalı  aktla 

rəsmiləşdirilir (əlavə 1) və istehsalatda bədbəxt hadisələrin qeyd jurnalında qeydə alınır (əlavə 

2). 

 Təhqiqat  komissiyası  İZ  formalı  aktın  işəgцtьrən  tərəfindən  dьzgьn  tərtib  olunmadığını 

mьəyyən edərsə, onun yenidən tərtib edilməsini  tələb etmək hьququna malikdir. 

 Bədbəxt hadisənin təhqiqat materialları İZ formalı aktla birlikdə bədbəxt hadisənin qeydə 

alındığı mьəssisədə 45 il mьddətində  saxlanılmalıdır. 

 Başqa instansiyalara gцndərilmiş İZ formalı aktlar və onların surətləri lazım olmayanadək 

və onlarda nəzərdə tutulmuş bьtьn tədbirlər  yerinə yetirilənədək saxlanılır. 

 2.7. Zərərзəkənin əmək qabiliyyətinin mьvəqqəti itirilməsi vaxtı qurtaran kimi, hadisə baş 

vermiş mьəssisənin (bцlmənin) rəhbəri İZ formalı  aktın bədbəxt hadisənin nəticələri haqqında 

14-cь bəndini doldurur və bu barədə Dцvlət Əmək Mьfəttişliyinə məlumat gцndərir (əlavə 3). 

 2.8.  İşəgцtьrən  tərəfindən  mьvəqqəti  olaraq  işləmək  ьзьn  başqa  təşkilata  gцndərilmiş  və 

yaxud  əvəzзilik  ьzrə  зalışan  işзi  ilə  baş  vermiş    bədbəxt  hadisənin  təhqiqatı,  bu  işзinin 

mьvəqqəti işlədiyi, yaxud əvəzзilik ьzrə зalışdığı təşkilatın və əsas iş yerinin nьmayəndələrinin 

iştirakı  ilə aparılır və hadisə baş vermiş mьəssisə tərəfindən uзota alınır. 

 2.9. Mьəssisə ilə hərbi birləşmə arasındakı saziş, yaxud mьqavilə ьzrə obyektlərində işlərə 

cəlb  edilmiş  və  həmin  işləri  mьəssisənin  məsul    işзilərinin  rəhbərliyi  ilə  yerinə  yetirən  hərbi 

hissənin  şəxsi  heyəti  ilə  baş  vermiş  bədbəxt  hadisələrin  təhqiqatı,  iş  gцrdьrən  mьəssisənin  və  

həmin hissənin komandanlığının nьmayəndələrinin iştirakı ilə aparılır. Bədbəxt hadisə mьəssisə 

tərəfindən uзota alınır. 

---

 2.10.  Mьəssisədə  mьqavilə  əsasında  əməyə  cəlb  edilmiş  və  işi  onun  məsul  işзilərinin 

rəhbərliyi  ilə  yerinə  yetirən,  islah  əmək  mьəssisəsində    (İƏM),  islah-mьalicə  mьəssisəsində 

(İMM) və tərbiyə-əmək mьəssisəsində (TƏM) saxlanılan şəxslərlə baş vermiş hadisələr mьvafiq 

olaraq  İƏM, İMM və TƏM nьmayəndələrinin iştirakı ilə təhqiq edilir. Bədbəxt hadisə mьəssisə 

tərəfindən uзota alınır. 

 İslah  əmək  mьəssisəsinin,  islah-mьalicə  mьəssisəsinin  və  tərbiyə-əmək  mьəssisəsinin 

istehsalat  sahələrində  və  yaxud  təsərrьfat  işlərində  baş    vermiş  bədbəxt  hadisə  Azərbaycan 

Respublikasının aidiyyəti Nazirliyinin mьəyyən etdiyi qaydada təhqiq edilir və uзota alınır. 

 2.11. Avtomobil nəqliyyatı mьəssisəsi və başqa mьəssisə  tərəfindən mьxtəlif təşkilatlardan 

cəlb  etməklə  təşkil  edilmiş  avtomobil  qatarının    tərkibində  işlərə  gцndərilən  avtomobil 

sьrьcьləri  ilə  baş  vermiş  bədbəxt  hadisənin  təhqiqatı,  sьrьcьnьn  daimi  iş  yerinin 

nьmayəndəsinin  iştirakı ilə aparılır və hadisə baş vermiş mьəssisə tərəfindən uзota alınır. 

 2.12. Mьəssisənin məsul işзilərinin rəhbərliyi ilə təcrьbə keзən və ya iş icra edən ali məktəb 

tələbələri, orta ixtisas təhsili, texniki peşə və  ьmumtəhsil məktəblərinin, litseylərinin şagirdləri 

ilə baş vermiş bədbəxt hadisələrin təhqiqatı tədris mьəssisə nьmayəndəsinin iştirakı ilə  aparılır 

və ərazisində hadisə baş vermiş mьəssisə tərəfindən uзota alınır. 

 Rəsmi  razılıq  əsasında  mьəssisədə  tədris  mьəssisələrinin  məsul  işзilərinin  rəhbərliyi  ilə 

təcrьbə  keзən  və  ya  iş  icra  edən  ali  məktəb  tələbəsi,    orta  ixtisas  təhsili,  texniki  peşə  və 

ьmumtəhsil  məktəblərinin,  litseylərin  şagirdləri  ilə  baş  vermiş  bədbəxt  hadisələrin  təhqiqatı 

mьəssisənin  və    tədris  mьəssisəsi  nьmayəndələrinin  iştirakı  ilə  aparılır  və  tədris  mьəssisəsi 

tərəfindən uзota alınır. 

 2.13.  Təsdiq  edilmiş  İZ  formalı  aktın  bir  nьsxəsi  bu  Qaydaların  2.8;  2.9;  2.10;  2.11;  2.12 

bəndlərində gцstərilən hallarda zərərзəkənin əsas iş,  xidməti və təhsil yerinə və s. gцndərilir.