RAQAMLI TEXNOLOGIYALARNING YANGI O‘ZBEKISTON RIVOJIGA TA’SIRI Xalqaro ilmiy-amaliy konferensiyasi Ta’lim tizimining hozirgi holati noan’anaviy ta’lim texnologiyalarining o’rni ortib
borayotg
ani bilan tavsiflanadi. Ta’lim oluvchi tomonidan ularning yordami bilan bilimlarni
o’zlashtirish an’anaviy texnologiyalarga qaraganda ancha tez va samaralidir. Ushbu texnologiyalar
bilimlarni rivojlantirish, egallash va tarqatish xarakterini o’zgartiradi, o’rganilayotgan fanlarning
mazmunini chuqurlashtirish va kengaytirish, uni tezda yangilash, samaraliroq o’qitish usullarini
qo’llash, shuningdek, har bir kishi uchun ta’lim olish imkoniyatini sezilarli darajada kengaytirish
imkonini beradi.
Raqamli texnologiya
–
xo’jalik yuritishning bir zamonaviy shakli bo’lib. unda ishlab chiqarish
va boshqarishning asosiy faktori sifatida raqamli ko’rinishdagi katta ma’lumotlar majmui va ularni
qayta ishlash jarayonida xizmat qiladi. Olingan natijalarni amaliyotda
ishlatish esa an’anaviy ho’jalik
yuritish shakllariga nisbatan ancha katta samaradorlikka erishishga imkon beradi. Misol sifatida
turli xildagi avtomatik ishlab chiqarish jarayonlarini, 3D-texnologiyasini, bulutli texnologiyalarni.
masofaviy meditsina xiz
matlari ko’rsatishni, aqlli texnologiyalar yordamida mahsulot yetishtirish
va uni yetkazib berishni, turli xildagi tovarlarm saqlash va ularni sotish jarayonlarini keltirish
mumkin.[2]
Adabiyotlar tahliliga ko’ra raqamli texnologiyalar orqali ta’lim berilsa o’quvchilarda ta’lim
olish usullari osonlashmoqda. Bu o’rinda ta’lim tizimi vostilari rolini multimediyalar, kompyuter,
noutbuk, internetga ulangan televizorlar, telefon liniyalar, smart doska, proyektorlar bajarib beradi.
O’quvchilarga bunday vositalar bilan dars mashg’ulotlar o’tkazish ta’lim sifatini oshirishni
ta’minlaydi. Shunday ekan raqamli texnologiyalarga o’tish ob’yektiv zaruratdir. Ayniqsa, onlayn
darslarda raqamli texnologiyalar qo`llanilishi yaxshi samara berishi hammamizga ma’lum. Masalan,
t
elevideniya orqali berib borilgan onlayn darslar raqamli ta’lim olishning bir turi deb olsak bo’ladi.
Raqamli texnologiyalarni o’zlashtirish insoniyat tarixidagi boshqa innovatsiyalarga
qaraganda tezroq sodir bo’lmoqda: bor
-
yo’g’i yigirma yil ichida raqaml
i texnologiyalar
rivojlanayotgan mamlakatlar aholisining qariyb 50 foizini qamrab olishga va ularning yordami bilan
jamiyatlarni o’zgartirishga muvaffaq bo’ldi.
Masalan, sog’liqni saqlash sohasida sun’iy intellektdan foydalanishga asoslangan ilg’or
texnolo
giyalar inson hayotini saqlab qolish, kasalliklarni aniqlash va umr ko’rish davomiyligini
oshirishga xizmat qilmoqda. Ta’lim sohasida virtual o’quv muhiti va masofaviy ta’limning
ta’minlanishi talabalarga boshqa imkoniyatga ega bo’lmagan dasturlarda qatnas
hish imkonini
berdi. Bundan tashqari, blokcheynga asoslangan tizimlardan foydalanish orqali davlat
xizmatlaridan foydalanish qulay bo’ladi, ularni ta’minlovchi institutlar mas’uliyatini oshiradi va
sun’iy intellektdan foydalanish natijasida jarayonlar kamroq byurokratik bo’ladi. Katta
ma’lumotlar, shuningdek, yanada moslashuvchan va aniq siyosat va dasturlarga olib kelishi
mumkin.