Xorijiy mamlakatlar iqtisodiyoti

XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 163 - 
asosan, Marsel va Le Havre, keyin Dunkerque, Calais, Nantes-Saint-Nazaire hamda 
Rouenda joylashgan yirik portlar zimmasida turmoqda. Bu muvozanat qisman 
qisqartirilgan neftning katta miqdori bilan izohlanadi. Yo'lovchi tashish kamroq 
ahamiyatga ega, ammo Kalais portidan va yaqin Kanal tuneli orqali boshqariladi. 
Havo transporti 
Fransiya dunyoda samolyot ishlab chiqaruvchi mamlakatlarda yetakchisi 
hisioblanadi. Aynan transportning bu turi mamlakatda transatlantik va dunyoning 
boshqa istalgan nuqtalariga yetib boradigan salohiyatli havo kema;ari mavjud. 
Mamlakatda havo orqali yo'lovchi tashish tez sur'atlar bilan kengaytirilib boshqa 
transport turlari kabi asosiy aeroportlar Parij atrofida joylashgan. Poytaxtning ikkita 
yirik aeroporti (Roissi (Charles de Gaulle) va Orly) Londonning so'ngi g'arbiy 
Yevropa dagi eng yirik aeroport kompleksi bo'lib, butun Frantsiya yo'lovchi 
tashishining uchdan ikki qismini boshqaradi. Boshqa frantsuz aeroportlari mamlakat 
hududiy va mintaqaviy aeroportlarining keng tarmog'iga ega bo'lsada, juda kam 
ahamiyatga ega. Biroq, yo‘nalishlarning aksariyati provintsiya shaharlari va 
shaharlari hamda mintaqadagi markazlar o'rtasida emas, balki Frantsiyada iqtisodiy 
faoliyatni barqaror rivojlantirishga xizmat qiladi. Hududda Marseille eng yirik 
mintaqaviy havo markazlari bo'lib, Lion, Bordo, Toulouse va Strasburg bilan bir 
qatorda xalqaro miqyosda katta avia tashishlarga ega bo'lgan yagona provintsial 
aeroportlardir. 2017 yilning uchinchi choragida Frantsiyada tashishning yalpi ichki 
mahsuloti tarkibida 23,046 mlrd. yevrodan 2017 yilning to'rtinchi choragida 23,438 
mlrd.yevroga oshdi. Fransiyada transportdan tushadigan yalpi mahsulot 1950 yildan 
2017 yilgacha o'rtacha 10,242 mlrd. yevroni tashkil etib, 1950 yilning birinchi 
choragida rekord pastki 1,600 mlrd. yevrodan oshgan. 
2018 yilning ikkinchi choragida Frantsiyada transport xizmatlarining 
YaIMdagi hajmi 22,657 mlrd. yevroga tashkil etdi. 2018 yilning 1-choragida esa, 
bu ko‘rsatkich 22,762 mlrd. yevroni tashkil qilib, 1950 yildan 2018 yil vaqt 
oralig‘ida o'rtacha 10,373,68 mlrd. yevroni tashkil etgan. 2018 yilning birinchi 
choragida 22,762 mlrd. yevroni tashkil etib, eng pask ko‘rsatkich 1950 yilning 
birinchi choragida 1,600 mlrd. yevroni tashkil etdi. 

---