Xorijiy mamlakatlar iqtisodiyoti

XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 232 - 
iqtisodiyotining 8 orinida turadigan mamlakat
122
. Ushbu reyting kompaniya 
tomonidan mamlakatning 2023 yilga borib YaIM hajmi 2,554 mlrd
123
. AQSh 
dollari bashorat qilinmoqda. Iyaliya 1995 yil 1 yanvarda Butunjahon Savdo 
Tashkilotiga a‘zo bo‘lgan
124
. 
Iyaliya jahon iqtisodiyotida o‘ziga xos rivolanish modeliga ega. U bozor 
mexanizmlari to‘liq amal qiladigan rivojlangan mamlakat. Uning geografik qulay 
joyda joylashgani, ya‘ni O‘rta yer dengizining Gibraltar bo‘g‘ozi orqali Atlantika 
okenaniga shiningdek, Suvaysh kanali orqali Qizil dengiz va Hind okeaniga chiqa 
olishi uni jahon iqtisodiyotida alohida ustunliklarga erishganini ta‘minladi. 
Rivojlangan to‘g‘-kon metallurgiya va mashinasozlik sanoati mamlakatni ikkinchi 
Jahon urushidan keyin taraqqiy etdi. Ayniqsa, yuqori darajada texnologiyalarni joriy 
qilib xalqaro savdoda o‘z ustunligiga eha bo‘lgan Italiya barcha sektorlarni isloh 
qilib o‘zining raqobatchi mamlakatlariga yetib oldi. 
Vatikan aynan mamlakat iqtisodiyotini jadalrivojlanishida muhim ahamiyat 
kasb etadi. Rim Papasining nafaqat davlat boshqaruvida balki, dunyo Rim
katoliglarini birlashtirib yetarlicha obro‘-e‘tibor qozondi. Mamlakatdagi bu 
rivojlanish 22 asr oldin shakllangan Rim Imperiyasi, Buyuk Sezar avlodlari hamda 
dunyo nasroniylarining eng muqaddas uyi bo‘lganlgi katta ustunlik berdi.
Hozirda mamlakat bir qator taraqiy etgan Transmilliy kompaniyalari, 
dunyoga mashhur shaharlari (Milan, Florensiya, Rim), moliyaviy markazlari, 
xalqaro logistik terminal va portlari, barqaror sifat uyg‘unligi, hunarmandchilik 
(qo‘l mehnati), kimyo sanoati, aviatsiya, sport, turizm, sanoat texnologiyalari va 
ta‘lim tizimi orqali dunyo hamjamiyatida alohida ahamiyat kasb etadi. Sardiniya, 
Korsika va Sitsiliya orollari esa Italiya iqtsisodining ajralmas qismidir. 
Inson taraqqiyoti indeksiga ko'ra, mamlakat juda yuqori turmush darajasiga 
ega. "The Economist" jurnaliga ko'ra dunyoda 8-chi eng yuqori sifat tamg‘asiga ega. 
Italiya dunyoda uchinchi o'rinda turadigan oltin zaxiralariga egalik qiladi va 
Yevropa Ittifoqi byudjeti bo‘yicha uchinchi o'rinda turadi. Mamlakat, nufuzli va 
122
 http://www.imf.org/external/datamapper/ngdpdpc@weo/oemdc/advec/weoworld/itl 
123
 http://statisticstimes.com/economy/countries-by-projected-gdp.php 
124
 https://www.wto.org/english/thewto_e/whatis_e/tif_e/org6_e.htm#collapseU

---