Xorijiy mamlakatlar iqtisodiyoti

XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 374 - 
iqtisodiyotining 28 orinida turadigan mamlakat
228
. Ushbu reyting kompaniya 
tomonidan mamlakatning 2023 yilga borib YaIM hajmi 520,6 mlrd. AQSh dollari 
bashorat qilinmoqda
229
. Norvegiya 1995 yil 1 yanvarda Butunjahon Savdo 
Tashkilotiga a‘zo bo‘lgan
230
. 
Norvegiya bozor munosabatariga asoslangan rivojlangan iqtisosdiyot. U
asosan, 
xizmatlar 
sohasini jadal rivojlantirgan Skandinaviya yarim oroli 
mamlakatidir. Norvegiya o‘zining muhim neftni qayta ishlash sanoatining yuqoriligi 
bilan alohida ahamiyat kasb etadi.
1980-yillarning oxirida neft narxi tushib ketganiga qaramay Norvegiya keying 
yigirma yilliklarda ko‘p hajmli qazib olish va yuqori narxlarda stish orqali katt 
amiqdorda foyda ko'rdi. Neft narxining pasayishi oqibatida energetika xavfsizligini 
ta‘minlash maqsadida Norvegiya 1990 yilda Hukumat Neft Fondini tashkil etdi. 
Mamlakatda mavjud byudjet profitsiti xalqaro kapital migratsiyasi hamda xorijiy
investitsiyalar uchun ajratildi. Norvegiya iqtisodiyoti XXI asrning boshidayoq 
mustahkamlashib, barcha tarmoqlarda samaradorlikni ta‘minlash maqsadida intensix 
usullarga o‘tila boshlandi. 2001 yilda boshlangan xalqaro moliya-iqtisodiy inqiroz 
davrida Norvegiya boshqa sanoati rivojlangan davlatlarga qaraganda ancha barqaror 
o‘zgarishlar qayd etdi.
Norvegiya 1945 yilning 27 noyabridan beri BMT a'zosi; mamlakat EHMga va 
barcha mintaqaviy bo'lmagan ixtisoslashgan muassasalarga qatnashadi. Norvegiya 
mutaxassislari BMTning texnik yordam dasturi doirasida ko'plab mamlakatlarda 
xizmat qiladilar va Norvegiya mutaxassislari BMT kuchlari bilan Kongo 
Demokratik Respublikasida (avval Zaire) xizmat qildilar. Norvegiya BMTning 30 ta 
tinchlikparvar amaliyotida ishtirok etdi. 1963 yilda tajriba sifatida boshlangan 
Norvegiya tinchliksevarasi Koreyasi 1965 yilda Norvegiyaning xalqaro yordam 
dasturining doimiy qismiga aylandi. Norvegiya Yevropa Kengashi, EFTA, NATO, 
Nordic Kengashi va OECD a'zosi bo'lib, Dengiz qonunini imzolagan.
228
 http://www.imf.org/external/datamapper/ngdpdpc@weo/oemdc/advec/weoworld/norway 
229
 http://statisticstimes.com/economy/countries-by-projected-gdp.php 
230
 https://www.wto.org/english/thewto_e/whatis_e/tif_e/org6_e.htm 

---