Xorijiy mamlakatlar iqtisodiyoti

XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 382 - 
ishlab chiqarila boshlandi. Mamlakatning elektr energiyasining asosiy qismi 
Yevropaning eng yirik alyuminiy ishlab chiqaruvchi elektrometallurgiya sanoati 
tomonidan import qilinadi.
3.6.5. Sanoat 
XXI asrning boshlariga qadar Norvegiyaning raqobatbardoshligi jahon 
bozoridan chiqib ketishiga qadar magniyning muhim ishlab chiqaruvchisi edi. 
Yetakchi metal eksportchilari orasida bo'lishdan tashqari, Norvegiya temir-ruda 
qotishmalarning muhim qayat ishlovchi sanoat hududlaridan hisoblangan. 
Yevropaning ilmenit (titanium rudasi) eng yirik konlari Norvegiyaning janubi-
g'arbiy qismida joylashgan. Mamlakat dunyodagi olivin ishlab chiqaruvchilari 
orasida va nepheline syenit hamda o'lchamli toshning muhim yetkazib beruvchisi 
(ayniqsa larvikit) hiosblanadi. Piritlar, mis va rux sanoatda yuqori darajada qayata 
ishlanadi. 
Tog'-kon sanoati va uni qayat ishlash (neft mahsulotlaridan tashqari) 
Norvegiyaning eksport daromadining beshdan bir va to'rtdan bir qismini tashkil 
etadi. Metall va muhandislik ikkita asosiy kichik guruh ularning har biri eksportning 
o'ndan bir qismini tashkil etadi. 21-asrning boshida ishlab chiqarish quvvatining 
uchdan bir qismini hisobga olgan holda neftni qayta ishlaydigan investitsiyalar 
darajasi muhandislik sohasiga to‘g‘ri kelgan. 1980 yilda boshlangan an'anaviy kema 
qurishining kamayishi bilan neft sanoati uchun uskunalar ishlab chiqarishning 
ahamiyati keskin ortdi. Yetkazib berish kemalari va yarim yoyilgan burg'ulash 
platformalari butun dunyo bo'ylab eksport qilinishga erishildi. Ishlab chiqarilgan 
Condeep platformalari (Troll A) Norvegiya notekis qirg'oqlaridagi dengizga yaxshi 
mos keladi. Ostantsent hududlari konchilik alohida ahamiyat kasb etadi. Stavanger 
Norvegiyaning g'arbidagi yetakchi sanoat hududidir. Ålesund ko'plab yog‘och 
muhandislik kompaniyalarini o'z ichiga olib, Norvegiya mebel sanoati asosiy 
qismini toshli qirg'oqqacha joylashirdi. 
Norvegiya dunyodagi yetakchi sanoat markazi hisoblanib, dengiz sanoati, 
gidroenergetika, atrof-muhit, energetika, texnologiya va telekommunikatsiya 
sohasida jahon rivojlangan markazidan biri hisoblanadi. Neft qazib olish va tosh 

---