XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 567 -
4.7.7. Tashqi savdo munosabatlari
Xorvatiya xalqaro savdoga aloqalari uchun
ochiq iqtisodiyo musobat
bildiradi. Umumiy savdolarning qariyb uchdan ikki qismi boshqa Yevropa Ittifoqi
mamlakatlari bilan amalga oshiriladi. Xorvatiyaning janubi-sharqiy Yevropadagi
qo'shnilari bilan savdo-sotiq qilish ham muhim ahamiyat kasb etadi. Xorvatiya
eksportining asosiy yo‘nalishlari Italiya,
Bosniya va Gertsegovina, Germaniya,
Sloveniya va Avstriya, Xorvatiya bo‘lib, asosiy import yo‘nalishlari esa Italiya,
Germaniya, Rossiya, Xitoy va Sloveniyadan hisoblanadi.
Muhim eksport
mahsulotlariga yonilg'i, kemalar, kimyoviy mahsulotlar, oziq-ovqat, mashina va
to'qimachilik kiradi. Kimyo mahsulotlari va transport uskunalari
importning asosiy
qismini tashkil qiladi.
2015 yil davomida Xorvatiya iqtisodiyoti sekin, ammo yuqori iqtisodiy o'sish
bilan boshlandi. 2016 yil mobaynida ushbu ko‘rsatkich davom et0bi yil oxirida
yakuniy tartibda 3,5% qayd etildi. 2016 yil davomida kutilgan natijalardan ko'ra
yaxshiroqdir. Xorvatiya hukumati ko'p soliq tushumlari uchun qarzni qaytarish va
2016 yilning 3-choragida hamda joriy yilning 4-choragida daromadlar o‘sishiga
erishildi. Ishlab chiqarishdagi bu o'sish va davlat qarzining pasayishi moliyaviy
bozorlar uchun ijobiy ta'sir ko'rsatmoqda. Xalqaro reyting
agentliklari Xorvatiyani
2017 yil yakunlariga nisbatam barqaror kredit darajasining birinchi yangilanishi
darajasiga erishganini ta‘kidlagan. Hukumat, iqtisodiy o'sishi va mehnat talabi bilan
bir qatorda, aholining boshqa Yevropa davlatlariga bir oy mobaynida chiqishi bilan
bog‘liq dasturlar joriy etdi.
Xorvatiya eksporti 2017 yil dekabr oyida 8,65 mlrd.
HRKdan yanvar oyida
7,8 mlrd. HRKga kamaydi. Xorvatiya eksporti 1993 yildan 2018 yil oralig‘ida
o'rtacha 4,427 mlrd. HRKni tashkil etgan bo‘lsa, 2017 yil noyabr oyida 10,11 mlrd.
HRKdan yuqori bo'ldi. Xorvatiya asosan, transport uskunalari, mashinalar,
to'qimachilik
mahsulotlari, kimyoviy moddalar, oziq-ovqat mahsulotlari va yoqilg'i
eksport qiluvchi mamlakat hisoblanadi. Boshqa tomondan qaraganda, Xorvatiya
mashinasozlik,
transport va elektr jihozlari, yoqilg'i hamda moylash materiallari,
oziq-ovqat mahsulotlarini import ham qiluvchi hisoblanadi. Xorvatiya asosan,