Aklını En
Doğru
Şekilde
Kullan
İnsanlar , doğuştan gelenin yeteneğin kendisi
olduğuna inanırlar. Ancak hu ;
yeteneği
besleyen sürekli, hiç bitmeyen merak ve
zorluklara meydan okumaktır.
Yetenek mi, düşünce tarzı mı? Mozart' ın
müziği yetenek miydi,
çirkinleşene kadar çalıştığı gerçeği miydi? Darwin'inki bilimsel ye
teneği miydi, çocukluğundan beri hiç durmadan örnekleri biriktir
mesi gerçeği miydi?
Dahi oluşumuz ya da olmayışımız, hepimizin yeteneklerimize
işleyecek ilgi alanları vardır. Çocukken, insanlar tarafından bü
yülenirdim, özellikle de yetişkinler tarafından. Merak ederdim:
Onların böyle davranmasını sağlayan nedir?
Kuzenlerimden biri
birkaç yıl önce biz beş yaşındayken meydana gelmiş bir olayı an
lattı. Anneannemlerin evindeydik. Kuzenim
annesi ile şekerleri
ne zaman yiyebileceği konusunda kavga etmişti. Biraz sonra dı
şarıda basamaklar üstünde oturuyorduk, ona dedim ki: "Bu ka
dar aptal olma. Yetişkinler her şeyi onlar kontrol
ediyormuş gibi
düşünmeyi severler. Sadece evet de ve sonra git ne zaman istersen
şekerlerini ye."
Bu laflar gelişme çağındaki bir psikologun lafları mıydı? Bildiğim
tek şey kuzenimin daha sonra bana bu tavsiyeden çok eleştiri aldı
ğıydı. (İlginçtir ki o da bir diş hekimi oldu.)
Herkes İyi İşler Yapabilir mi?
Şimdi birinci soruya dönelim. Herkes doğru düşünce tarzı ile
harika şeyler başarabilecek kapasiteye sahip midir? Şehrinizdeki en
kötü lisenin öğrencilerine üniversite matematiği öğretebilir misiniz?
93
Telegram: @cinciva
Dr.
Carol S. Dweck
Eğer yapabilseydiniz, bir şey çok net olurdu: Doğru düşünce tarzıy
la ve doğru öğretme şekliyle insanlar düşündüğümüzden
çok daha
fazlasını yapabilirler.
Garfield Lisesi, Los Angeles'teki en kötü okullardan biriydi. Öğ
rencilerin aklını çalıştırmaktan vazgeçmiş,
öğretmenlerin içindeki
arzunun tükenmiş olduğunu söylemek bile okulun ne kadar kötü
durumda olduğunu anlatmaya yetmez. Ama Jaime Escalante hiç te
reddüt etmeden, bu okulun Latin Amerika
göçmeni öğrencilerine
matematik öğretti. Sahip olduğu gelişme düşüncesi tarzıyla kendisi
ne, "Onlara nasıl öğretebilirim?" diye sordu ama "Onlara öğretebi
lir miyim?" diye sormadı. "En iyi nasıl öğrenirler?" diye sordu ama
"Öğrenebilirler mi?" diye sormadı.
Onlara sadece matematik öğretmekle kalmadı, o ve meslektaşı
Benjamin Jimenez bu öğrencileri ulusal matematik sıralamasında en
üst sıraya taşıdılar. 1 987 yılında bu okuldan başka sadece üç devlet
okulu İleri Matematik Yerleştirme Sınavı uyguluyordu. Bu diğer üç
okulun arasında New York'un elit, matematik-fen ağırlıklı okulları
olan Stuyvesant Lisesi ve Brom: Fen Lisesi bulunuyordu.
Dahası Garfield öğrencileri sınavda üniversite bursu kazanma
larını sağlayacak kadar yüksek sonuçlar elde ettiler. O yıl tüm ül
kede sadece birkaç yüz Meksika asıllı Amerikan öğrenci
o seviyede
bu sınavı geçtiler. Bu, öğrencilerin kabiliyetlerini hafife alarak, boşa
harcanan nice zekaların var olduğu anlamına gelir.
Marva Collins
Çocuklara, geride kaldığı zaman -mesela bir sınıf tekrarı yaptık
ları zaman- daha fazlasını kavrayamayacakları düşünülerek, basitleş
tirilmiş ders notları çocuklara verilir. Bu fikir sabitlenmiş düşünce
tarzından gelir:
Bu öğrenciler, bu durumda aynı basit şeyleri tekrar
ederken öğrenmeye ihtiyaç duyarlar. Öyleyse, sonuçlar iç karartıcı-
94
Dostları ilə paylaş: