Manbalarda
Abu Iso Muhammad Termiziy Makkaga hajga
borayotganlarida yo‘l-yo‘lakay ko‘plab mashhur
muhaddislar
bilan uchrashib, ularning biridan hadis ilmidan sa-
boq bermog‘ini iltimos qilgan. Shunda u kishi: «Mayli, qo‘lingizga
qog‘oz-qalam olingiz!» — degan. Aksiga olib,
shu payt Termiziy qa-
lam topa olmagan, olim ro‘parasida o‘ltirib eshitgan.
Olim esa hech qanday yozuv yo‘qligini ko‘rib, jahli chiqib:
«Nima, sen meni bekorchi deb o‘yladingmi?» — deb koyigan. Imom
Termiziy uzr aytib: «Siz aytgan hadislarni yodlab oldim,
ularni ay-
tib beraymi?» — deb eshitgan hadislarining hammasini birin-ketin
aynan aytib bergan. So‘ng u olim yana qirqta hadis aytgan. Imom
Termiziy ularni ham birma-bir xatosiz aytib bergan.
Shunda olim Imom Termiziyning xotirasi bag‘oyat kuchli eka-
nidan hayratlangan.
155
Iso
Termiziy maqbarasi,
Sherobod
156
Zamaxsharıy,
Abul
Qosim Mahmud ibn Umar
ibn Muhammad (1075–1144) – tilshu
-
nos, shoir, faqih. «Jorulloh» – «Allohning
qo‘shnisi», «Arab va g‘ayri arablar usto
-
zi», «Xorazm faxri» nomlari bilan ulug‘lan
-
gan. Xorazmning Zamaxshar qishlog‘ida
tug‘ilgan. Otasi rahbarligida savod chiqa
-
rib,
keyinroq Gurganjda, Buxoroda ilm
olgan. Bir necha yil xorazmshohlar saro
-
yida xizmat qilgan. 1118-yildan e’tiboran
butun umrini ilm-fanga bag‘ishlaydi. Ikki
marta haj safarida bo‘lgan. Ko‘hna Ur
-
ganchda vafot etgan.
Zamaxshariy arab tili,
adabiyot,
geografiya, tafsir, hadis va fiqhga oid
ko‘plab asarlar yaratgan. Arab tili gram
-
matikasiga oid «Al-Mufassal» nomli
asarini
u Makkada yashagan paytida,
bir yarim yil davomida yozgan.
Dostları ilə paylaş: