ii/i<.|laniwi ham kobeyiwinde koriw rrnimkin. Suw ortahgmda
Jitsiiwshi organizmler gidrobiontlar delinedi. Organizmler suw
qutlummda yamasa onin tiibinde tirishilik etedi.
Suw qatlammda
tirishilik etiwshiler - planktonlar, suw tubinde jasawshilar -
hentos organizmler delinedi.
Suw ortahgmda jasawshilar
xarakterine
qarap dushshi, shor, agin, shuqir ham sayiz, jilli ham
suwiq suwlarda jasawshilar bolip ajiraladi.
Asirese,
okean,
tenizlerde koplep haywanlar tirishilik etedi. Okean, teniz suw
basimi ondagi tirishilikti belgilep beredi. Suwdm shorlamw
tlarejesi de onda jasawshi organizmler ushm ulken ahmiyetke iye.
Maselen, Aral tenizi suwinin shorliligi asiwi menen onda tirishilik
etiwshi ixtiofaunamn
jogaliwma alip kelse, kerisinshe bunday
shorli suwlardi xosh koriwshi ayinm haywanlardm, maselen,
artemiya haywamnm kobeyiwine de tasir korsetpekte. Suw
(emperaturasi, jaqtiliq ta organizmler tirishiliginde zarurli
tirishilik fakton esaplanadi.
2.
Topiraq ortaligi.
Bul ortaliqta
tirishilik turlishe bolip,
ayinm organizmlerdin tirishiligi putkilley topiraqta otedi. Topiraq
boleksheleri arasinda juda kop bosliqlar bolip, olar suw yamasa
hawa menen toliwi mumkin.
Sonin ushm topiraqta, suwda
tirishilik etiwshi ham jer betinde dem alip jasawshi organizmler
ushiraydi. Topiraq, asirese, osimlikler tirishiliginde ulken
ahmiyetke iye.
3.
Hawa ortahgi.
Suw ortaliginan
keyin tiri organizmler
adewir quramah ham har turli bolgan jer beti - hawa ortaligin
iyelegen. Hawa ortahgmdagi tiri organizmler tirishiligine tasir
etiwshi faktor hawa massasmm qurami ham qasiyeti bolip
esaplanadi. Hawamn tigizligi
suwga salistirganda adewir pas,
sonin ushm da je r betindegi tiri organizmlerde ishki ham sirtqi
skelet, yagmy tayamsh toqimalar kushli rawajlangan. Jer betinde
jasawshi haywanlardm hareketi de turlishe,
maselen juw m w ,
sekiriw, je r bawirlaw ham ushiw. Hawa agimi mikroorganizmler,
osimliklerdin tuqim ham sporalarm tarqatadi.
Dostları ilə paylaş: