Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti (unec) İl 9, Cild 9, yanvar-mart 2021


Azərbaycan Respublikasının Vergi Məcəlləsində nəzərdə tutulan vergi güzəşt və



Yüklə 5,01 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə7/163
tarix07.01.2024
ölçüsü5,01 Kb.
#206388
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   163
UNEC-2021-məqalələe

Azərbaycan Respublikasının Vergi Məcəlləsində nəzərdə tutulan vergi güzəşt və 
azadolmalarının təhlili 
Azərbaycan Respublikasının Vergi Məcəlləsində nəzərdə tutulan vergi güzəşt və 
azadolmalarının təhlili onları aşağıdakı kimi 3 qrupa ayırmağa əsas verir.
-
stimullaşdırıcı; 
-
sosial; 
-
maliyyə. 
İqtisadi fəallığın aktivləşdirilməsi məqsədini daşıyan güzəşt və azadolmalar stimul-
laşdırıcı hesab olunurlar. Bu güzəşt və azadolmalar, bir qayda olaraq, son nəticədə büdcə 
daxilolmaları həcminin artımına səbəb olur. Məsələn, Azərbaycan Respublikasında 
Z.H.Rzayev: Vergi güzəşt və azadolmalarının səmərəliliyinin qiymətləndirilməsi 



kənd təsərrüfatı fəaliyyəti ilə məşğul olan fiziki şəxslərin bilavasitə kənd təsərrüfatı 
məhsullarının istehsalından alınan gəlirlərinin gəlir vergisindən azad edilməsi, kənd 
təsərrüfatı məhsullarının istehsalı ilə məşğul olan (o cümlədən sənaye üsulu ilə) hüquqi 
şəxslərin bu fəaliyyətdən əldə etdikləri gəlirlərinin 2014-cü il yanvarın 1-dən 10 il 
müddətinə mənfəət vergisindən azad edilməsi stimullaşdırıcı xarakter daşıyır (1). 
Sxem 1.
 
Vergi güzəşt və azadolmalarının strukturu 
Mənbə: Müəllif tərəfindən tərtib edilmişdir. 
Sosial güzəşt və azadolmalar əhalinin sosial cəhətdən zəif müdafiə olunmuş təbəqə-
lərinin sosial müdafiəsinə, son məqsədi əhalinin sosial rifahının dəstəklənməsinə yö-
nəlmiş təşkilatlara, qeyri-kommersiya təşkilatlarına yönəlmişdir. Bu güzəşt və azadol-
malar stimullaşdırıcı güzəşt və azadolmalardan fərqli olaraq iqtisadi aktivliyin yük-
səldilməsinə və büdcəyə vergi daxilolmalarının həcminin artımına xidmət etmir. Mə-
sələn, Azərbaycan Respublikasında xeyriyyə təşkilatlarının sahibkarlıq fəaliyyətindən 
başqa əldə etdikləri gəlirlərin vergidən azad edilməsi sosial xarakter daşıyır. 
Maliyyə güzəşt və azadolmalarının əsas məqsədi tam və ya qismən dövlət büdcəsi 
hesabına maliyyələşən vergi ödəyicilərinin vergi xərclərinin azaldılmasına yönəl-
mişdir. Azərbaycan Respublikasında dövlət hakimiyyəti orqanlarının, büdcə təşkilat-
larının əmlak vergisindən azad edilməsi maliyyə güzəştidir. 
Azərbaycan Respublikasının Vergi Məcəlləsində nəzərdə tutulan 9 vergi növündən 
yol vergi və mədən vergisi istisna olmaqla digərlərində güzəşt və azadolmalar nəzərdə 
tutulmuşdur. Vergi Məcəlləsinə edilən əlavə və dəyişikliklərə nəzər yetirdikdə görmək 
olar ki, ilbəil bu güzəşt və azadolmaların sayı artır.
Azərbaycan Respublikasında vergi güzəşt və azadolmaların dinamikası aşağıdakı 
diaqramda əks olunub. 
V
er
gi
güz
əş
t v
ə 
az
ad
o
lm
al
ar
ı
Stimullaşdırıcı güzəşt və 
azadolmalar
Sosial güzəşt və azadolmalar
Maliyyə güzəşt və azadolmaları

Yüklə 5,01 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   163




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin